yörük hasan

• çukur çeylen köyünün en nevi şahsına münhasır, kısmen bunak, kısmen deli, ama cin de akıllı, mani ve tekerleme deposu yaşlısı. tabii tarih oldu, esas adı hasan kurt idi. bir dolu torunu, akrabası hala köylümüzdür. yörük hasan'ın belli başlı manilerinden örnekler dizelim:
  
  çavış, çavış!
  gel bana danış.
  eskerden mi geliyon,
  sırım sikli çavış..
  
  ötten^* geliyor bi kartal
  bi ganadı^* yer yırtar
  bi ganadı gök yırtar
  buna mamadali^** pelivanı derler
  otuz adam karnı yırtar.. (bkz: cazgır)
  
  avradım avradım
  daşı deyneği kavradım
  ben sana değdiğimde
  gaçıverseydin ya ay avradım!
  
  gemi gelir aydın'dan
  karlı dağın ardından,
  çoluk çocuk ne anlar
  gül memenin derdinden
  
  gemi gelir yanaşır
  içi dolu çamaşır
  istanbul'un kızları
  istemeden yanaşır
  
  combazı garafil dolu
  kesesinde saman yok
  
  ***
  yörük hasan dayımız gençliğinde arkadaş/akranlarıyla birlikte aralarından birinin evinde henk kuruyorlar, buluşup eğleniyorlar işte. içki olabilir, hep birlikte yiyip içme ve şakalaşma işin özü. galiba zine arkadaşlarından birinde müshil varmış. geçmiş gün, sözüm yabana, yalan olmasın, belki de rastgele, müshilsiz motoru bozmuş yörük hasan. durumun farkına varan arkadaşı ise yok yere oda kapısını diplemiş^*.
  
  kıvranıyor, kapıyı açamıyor, gece olmuş ışık da yok, kör körüne, el yordamı halletmek zorunda ve içeriden de fışkırmak üzere olan tırlak sıkıştırıyor. ötekiler uyur numarası yapıyorlar ama hepsi cin gibi ve teğlemekteler^*, yörük hasan resmen alçak sesle sızlanıyor, yüksek ses çıkarmasına barsak basınç hassasiyeti izin vermemekte:
  
  süleemeeen, süleemen,
  mıraaat, a mırat!
  (sessizlik ve kapı kilit kurcalama sesleri)
  
  süleemeeen, süleemen!
  mıraat, a mırat!
  (...)
  
  hah, anacığını siktiğim, kapıyı da açtım, donuma da sıçtım!
  
  ***
  kendi hakkında bir manisi:
  uyudum uyudum uyandım
  kahve dengine dayandım
  hasan dayı ben seni
  ............... sandımıdım
  
  yörük hasan'ın ani çıkarabileceği kroşe ve parça etkili bombalar:
  a) tüyü boz, trampayı boz! (bkz: oyunu boz)
  b) seni götün kokuyor! (rakibi anında yere serer, savunulması çok güçtür, o andan itibaren sadece etkisiz şirretleşme söz konusu olabilir.)
  c) "gır gıdım gır gıdım, önüne ot atarın, ardına sap atarın." (kır kızım kır kızım [yani, boz eşeğim], önüne ot atarım, ardından sapımı (sikimi) sokarım.) ayrıca (bkz: kız/@ibisile), kıt/@ibisile.
  
  ah yörük hasan dedem, nereden buluvraan (bkz: buluver) da bütün manilerini söyleteen, eksikleri de kendine soraan? son bölümdeki vurucu tema neydi acaba? ilgisiz başka bir şey mi vardı, kimse senin sözlerini, manilerini anımsamıyor, sadece kendini biliyor, şunun kocası, şunların babası diyor. oldu mu, birkaç manini bilmedikten sonra sen boşuna mı yarı deli oldun, boşuna mı bunadın, boşuna mı döktün o ciğer, ses özeklerini?
  
  ***
  yörük hasan'ın boz eşeği sahibinden kaçmış. semerine ilintilenmiş olan orak kazara dönüp eşeğin sırtına saplanmış da hayvan kan kaybından ölmüş. yörük hasan'ın kendi bunamıştı. güzün selli, çamurlu, kırağılı bir gününde olasılıkla evinin ışığı sanarak 10 kilometre uzaklıktaki mermer şantiyesine doğru kendi kendine bıdırayalak^*, bıdırayalak yürümüş gitmiş. ovada geceleyen bizim çocuklar korkup, anababamız geldi sanıp toparlanmışlar bile. sonunda dont özü'nün ilerisinde, kesikte bacak ata ata bataklığa saplanıp kalmış. incallılar'dan^* iki avcı görmüş de tanıyamamışlar, bizim köylüye haber vermişler. (danacı emin'in onun sesini teybe çektiğini, anlatıp söylettiğini duydum da merak ediyorum.)
  
  o bataktan sonra yörük hasan ancak bir-iki ay sağ kalmış. haloğlu mehmet'in babasının dayısı olur. öteki bir yeğeni celil de unutkanlığa yatkınmış. birinde celil ısboğlu'nun evine saman depmeye gitmiş. ta başmuar'ı^* geçerken karısı melahat farkına varıp voyn şükürü! diye şakalıca ünnemiş: "samanlık beride, beride."
  
  fineket örnekten de öte yörük hasan dayımızdan miras cümlede geçiyormuş: "fineket geliyor benim mallar^*." yörük hasan seki akdağ tarafındanmış.
  
  (bkz: hasan/@ibisile), hangi hasan, yarrak hasan
  (bkz: mani/@ibisile)
  (bkz: zoofili manisi)
  (bkz: tekerleme/@ibisile)
  (bkz: dyah)
  (bkz: çavuş/@ibisile)
  (bkz: muratça)
  (bkz: eşek/@ibisile)