isviçre'nin neresinin gelişmiş olduğu sorunsalı
-
heinrich heine cok guzel bi laf etmistir.. isik gok gurultusunden, dusunce eylemden once gelir.. dunyaya bir bakin.. dunyada din, irk, devlet, cinsiyet, vatan, yas dinlemeden herkesin muhtac oldugu yegane sey nedir? enerji..
dunyada ustunde en cok konusulan, insanligi en cok mesgul etmis konular, ask para din ve devlet isleri hepsi esasinda bisilerin alt kumesidir.. varliginizi dunyadan soyutlayarak, aynen uzay filmlerindeki gibi sanki uzaktaymissiniz gibi dunyaya bakin.. ne dini gorebileceksiniz, ne aski, ne parayi, ne de sanati.. sadece kahverengi ve mavi.. su ve dag.. o kadar duru, o kadar yalin..
geri kalan her sey, resme cok dikkatli bakmaktan dolayi fani insanin aklini kurcalar, omrunu yer.. insanin varliginin nedenini cozememis olmasinin verdigi o ara ara ugrayan isyanlarda, bi anlik sogur her seyden.. istisnasizher seyden.. ancak o zaman gorur gercekleri..
isvicre iste, avrupaya uzaktan bakinca ortaya cikan o tablodur.. avrupa uzaysa, isvicre dunyadir.. isvicre avrupanin enerji baskentidir.. lan almanya varken agir sanayi devi, viyana varken sanatin merkezi, cek cumhuriyeti dururken edebiyatin vatani ne isvicresi demeyin.. isvicre, kendini cook uzak tutmustur.. politikadan, savaslardan ve hatta sanattan bile.. cografi konumun getirdigi bu ozellik isvicreyi ve isvicreli insanini, salt enerjiye hizmet etmesine yoneltmistir..
enerji enerji dedigim, insanin bi sik uretmesinden baska bisi degildir.. saf uretim.. bakin size, mulk sahipleri daha zengin olsun diye haldir haldir makinalari calistiran almanyadan bahsetmiyorum.. oraya buraya peynir ve sarap satarak sikik ekonomisini ukalaligiyla kompanse etmeye calisan fransadan bahsetmiyorum.. size, bos laflardan kafkadan, kundera"dan bahsetmiyorum.. size uretmekten bahsediyorum.. insan beyninden bahsediyorum.. ilber ortayli cok hos bi laf etmisti siir ile ilgili..
"şiir okunur, şiirle duygulanılır, şiirle dilini öğrenirsin, güzel konuşmayı öğrenirsin ama şiirle düşünülmez. şiirle tevekkül yapan toplumları geri toplumlarıdır. hatta bir ayıp laf söyleyeyim, hödük toplumlardır, yarı gelişmişlerdir"
basta okuzce ve derinlikten uzak gelen bu realist tutum o kadar dogru ki.. insan ruhunu bi cok sey besler, ama dunya tek sey ile ilerler.. bilim ile
isvicre, bilimin bas kentidir.. dunya uzerindeki en degerli isler o topraklarda yapilir.. bilimadamiyla meshur tek ulke isvicredir.. cern, www, epfl bunlarin hepsi bizim haber koselerinde duymaya alistigimiz, bi sekil bildigimiz kcuk detaylardir belki ama, dunyayi degistirecekse bunlar degistirir..
almanlarin savastan ve irkci fantezilerinden, avusturyalilarin almanlarin gotune yapisik sonuk bi halk olmalarindan, dogu blogunun instabil siyasi konumundan cok ayridir isvicre.. en bilmeyen adam bile, isvicre deyince kafasinda alp"leri canlandirir.. isvicre, cuk kadar bi sehirdir.. insanlari bildigin sen ben gibi insanlardir..
fakat catir catir bilim yaparlar.. biz burda entryler doserken, almanlar disiplinden medet umarken, araplar parayla got silerken, isvicre yuz yillardir istikrarla tek sey yapar : bilim..
isvicre ile ilgili ve kofti olan hic bisi bulamazsiniz.. mutlaka ki her ulkenin degeri, kendine ozel olaylari vardir, ama isvicre dukkani cok saglam bi yere acmis.. ulkelerin biyografisi vardir esasen tarihleri degil.. her ulkenin bi hayat hikayesi, hobileri, cvsi vardir.. isvicrenin hayat hikayesi, su meshur azim oykuleri gibi.. ayagi olmamasina ragmen olimpiyatlari kazandi! parasizliktan dunyanin en zenginleri listesine girdi! bize zaten utopik gelen ve o yuzden kiskanclik yaratmayan bu hikayelerdir iste isvicre..
bi cok dilin konusuldugu nadir ulkelerdendir.. ki bu da kendisinin etnik kimlige boka pusure, siyasete ne kadar onem vermedigini kanitlar adeta.. adam tek sey bekler senden: bilim yap.. dusun ve uret..
isvicre tanri parcaciginin bulundugu yerdir.. bunun otesi de yok.. he bi de abd var tabii, apartma bilim adamlariyla neoliberal bi bicimde bilimi satan.. bi de alman ekolu var, tek gucunu disiplinden alan..
dunyadaki en memnuniyet verici saglik sistemi isvicrededir.. hastalarin minimum yuzde 70i saglik sisteminden memnundur.. ve isvicre en yuksek yasam beklentisi olan ulkedir.. alplerin kiyisina ulke kurarsan, daglarla kusatirsan, o insanlari savasla onla bunla muhattap etmezsen, hemen her seyi serbest birakip, "ama arkadaslar bokunu cikartmayalim, gelin medeni kalalim" dersen, acinin gecmedigi travmalarin olmadigi bi ulke tarihiyle buyutursen, onlar da cikar sana kendi halinde yasayip gittigi sanilan ama ozunde tasaklari 10 kilo bi ulke kurarlar..
isvicre bunyesinde uretilen ilaclarin yuzde 90inin ihrac etmekte, dunya uzerindeki ilaclarin patentinin yuzde 27sini elinde tutmakta.. ve bunlar sadece saglikla ilgili benim bildiklerim.. almanya ile en buyuk farki da su, almanlar almanyadan kacarken, isvicreye siginirlar.. cunku, insanlari mutludur! gelir duzeyleri yuksek oldugu icin mutlu degil, mutlu olduklari icin gelir duzeyleri yuksek..
isvicre gelismis degildir.. gelismis ulke kriterleri, isvicreden cikmistir.. isvicre guzel ve izolasyonist bi ulkedir.. cogunluga karismamis her kavram gibi, siradanlanmamis her sey gibi ozeldir..
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap