restorasyon yaparken tarihi eseri mahvetmek

• restorasyon tekniklerine uyulmadığı taktirde mümkün olan durum.
  bilmeyenler için buyrun;
  1.taşıma tekniği
  
  2.temizleme tekniği
  
  a.)emici jel uygulamaları
  b.)emici kil ve kağıt hamuru
  c.)suyla yıkama
  d.)kimyasal temizlik
  e.)mekanik temizlik
  f.)cephe temizliği
  g.)bezeme temizliği
  
  3.yeniden yapım(rekonstrüksiyon)
  
  4.yenileme(renovasyon-rehabilitasyon)
  
  5.bütünleme(reintegrasyon)
  
  6.sağlamlaştırma(çemberleme, bağlantı çubukları-gergi uygulanması)
  
  a.) strüktür sağlamlaştırması
  b.) malzeme sağlamlaştırması
  
  taşıma tekniği: yol, baraj yapımı ayrıca jeolojik yapı ve doğal afetler söz konusu yapının hasar görmesine sebep olabilir. bu gibi durumlarda önceden belirlenen uygun yerlere söz konusu yapının taşınması gerekir. yapının özelliklerine göre farklı tekniklerde taşıma işlemi olur. en basit olanı ise yapının tüm parçaları tek tek sökülerek başka bir yere kurulmasıdır. sökülen parçalar numaralandırılır. buna göre herhangi bir karışıklık yaşanmaz. bazı yapıların fotoğrafları çekilir. iç ve dış cephelerde yer alan taşlar numara verilerek sökülür. yatay ve dikey olmak üzere yapının durumuna göre çizgilerle detaylandırılır ve bu detayların fotoğrafları çekilir. daha sonra uygun bir şekilde uygun olan bölgeye taşınır.
  
  temizleme tekniği:
  a.)emici jel uygulamaları; fırça yardımı ile yüzeylere sürülen jel karışımın üzeri jelatin ya da folyo ile örtülür. üzeri sıkıca örtülen yapı bir süre sonra açılır ve deiyonize su ile kimyasalları temizlenir. bu işlem bol gözenekli taşlardan oluşan yapılarda kullanılması uygun olmaz.
  
  b.)emici kil ve kağıt hamuru; çok kirli ve üzerinde bitki oluşan yapılarda kullanılır. özel bir tür olan kilden hamur hazırlanır. yüzeye sürülür ve kuruduktan sonra kaldırılır. yapının üzerindeki yabancı maddeler geçene kadar bu işlem kullanılır.
  
  c.)suyla yıkama; temizlenme işlemi yapılacak olan yapıya fazla su verilmemesi gerekir. bu işlem yapı üzerinde su ile çıkabilecek hasarlar için uygulanır. özel başlıkların olduğu musluk ve hortumlarla yapılır.
  
  d.)kimyasal temizlik; sanat ve tarihi değeri yüksek olan yapılarda bu yöntem kullanılır. temizleme işlemini yapacak olan kimyasal madde kağıt hamura yerleştirilir ve bekledikten sonra bol su ile yıkanır. yapının zarar görmeyeceği şekilde hasar görmüş bölgelere uygulanır. bol su ile yıkanmasına dikkat etmek gerekir.
  
  e.)mekanik temizlik; bu teknik büyük yüzeylerin kullanılmasına uygundur. aşındırıcı kum ile yüzeydeki kirlerin püskürtülmesi işlemidir.
  
  f.)cephe temizliği; kirli hava, bacalardan çıkan kurumlar gibi dış etkenler yüzünden yapıların dış yüzeyleri kirlenir. cephe temizliği yapılacak olan yapının öncelikle ne tür maddeler yapıldığı araştırılır. cephe tanınır ve işlem cephenin uygunluğuna göre başlar. taş yüzeylerin temizliği için tel fırça, zımpara kağıdı veya spiral gibi aşındırıcılar önerilir.
  
  g.)bezeme temizliği; yapıların iç ve dış mekanlarında yapılır. uzmanlar tarafından yapılması uygundur. kalem işi, fresk gibi bezemelerin onarımları söz konusudur.
  
  rekonstrüksiyon: tamamen yıkılmış ya da çok fazla hasara uğramış yapılarda uygulanan bir işlemdir. yapı hakkında elde bulunan belgelere bağlı kalınarak bu işlem yapılmalıdır. yapının tamamen kaybolmuş bölümlerine birebir uygun malzemeler ile bir kopyası yerleştirilir. tarihi eser niteliği taşımaz ama canlandırması olmuş olur. yeniden yapım işlemi için teknik belgeler, tarihi belgeler, fotoğraflar ve grafik belgelerin elde olması gereklidir.
  
  renovasyon-rehabilitasyon: yenileme işleminin yapılma amacı; günümüzde kullanılamayacak yapıların kullanılabilir hale getirilmesidir. yani; bir hamam, manastır, tekke gibi tarihi yapıları yenileyerek günümüzde kullanmayı hedefler. bu kullanımlarda genelde otel ya da konut olarak gerçekleşir. istisna yapılar ise müze olarak kullanılmak için yenileme işlemine tutulur. dış görünüşünü bozmadan iç bölümlerde yok olmuş kısımlar için çalışmaların yapılmasına izin verilir.
  
  reintegrasyon: bir bölümü yok olmuş ya da büyük hasar görmüş yapıların uygun bir şekilde tamamlanması işlemine bütünleme denir. bütünleme işleminin amacı; göze hoş gelmeyen ya da tehlike oluşturan yapıları düzenlemektir. bu işlem yapılırken yapının tarihi geçmişi göz önüne alınarak devamını bozmayacak şekilde olmasına dikkat edilmesi gereklidir.
  
  sağlamlaştırma: zamanla ya da doğal afetler sonucu çatlamış, zarar görmüş bölümlerini sağlamlaştırma işlemi ile düzeltilir. yapılarda düşey taşıyıcıların çevrelerinin metal çemberlerle sarılarak sıkıştırılır. çemberlemeye en iyi örnek çemberlitaş’ı verebiliriz. duvarlar metal gergiler ile birbirine bağlanır.
  
  a.)strüktür sağlamlaştırması; depremler ve zemin hareketleri dolayısıyla hasar görmüş yapılar üzerinde uygulanan bir sitemdir. duvar ve örtülerde oluşan ayrılma, çatlama gibi hasarlar işin gergiler kullanılır. başka bir uygulama şekli ise yıkıp yeniden oluşturmaktır. teknolojinin ilerlemesi ile şu teknikler eklenmiştir: enjeksiyon, ön germe, ankraj, temel genişletme ve sağlam zemine inen kazıklı temellerle destekleme.
  
  b.)malzeme sağlamlaştırması; anadolu'nun islamiyet öncesi 7000'e kadar yapılar yörelerin gelenek ve göreneklerine göre tasarlanmıştı. yapılar daha çok kerpiç, taş, ağaç gibi malzemelerde yapıldı. bu malzemeler zaman içerisinde çürüdüler. uzman kişiler ise bu yapıların malzemelerini kimyasal maddeler ile sağlamlaştırarak ayakta durmalarını sağlamaktadırlar.