guillaume berggren

• 1 - guillaume berggren koleksiyonu müzayedeye çıkıyor!
  
  koleksiyonerleri, araştırmacıları, akademisyenleri, müzayede evlerini, müzeleri, yayıncıları, sahafları, galerileri, medya aleminin bütün mecralarındaki habercileri, konuyla ilgili enstitüleri, başta kültür bakanlığı olmak üzere ilgili kamu organlarını ve belediyeleri ilgilendiren çok önemli bir etkinlik yapılacak bu pazar.
  
  guillaume berggren'in çektiği, her biri hem belge ve hem de sanat eseri olarak çok önemli olan, binlerce istanbul fotoğrafı, 14 aralık 2014'de burak müzayedecilik'in yapacağı müzayedede meraklısıyla buluşacak. bunu vesile bilerek, osmanlı imparatorluğu'nun ve istanbul'un 1870 - 1910 dönemine ait olan berggren fotoğraflarından yaptığım bir güldesteyi (sanatçının hayatının bazı önemli olaylarını içeren kısa bir hal tercümesini de ekleyerek) paylaşmanın anlamlı ve yerinde olacağını düşündüm (*).
  
  2 - guillaume berggren harbi, hasbi ve hakiki bir istanbul aşığı idi
  
  isveçli guillaume berggren (1835-1920), gemiyle dünyayı dolaşmaya karar verir ve yola çıkar. gemisi istanbul'a uğradığında berggren, 'biraz vaktim var; bunun şu tarihi kenti dolaşarak değerlendireyim' diyerek kenti gezmeye başlar.
  
  genç seyyah, dünya turu için peşin para vererek satın biletin yanmasını göze alarak gemiyi terk eder. istanbul'a yerleşen berggren, batılı gezgin, maceracı, elçi, asker, din adamı ve tüccarların oryantalist tahayyül ve tasavvurlarının 'tabiat harikası, egzotik, gizemli, mistik ve kâdim' nitelemelerini yakıştırdıkları 'istanbul algısının (istanbul mitolojisi) doğrudan kaynağında (kalbinde) olmaktan son derece mutludur.
  
  adeta ilk görüşte aşık olduğu istanbul'un gayrı müslim ve levantenleri barındıran pera mahallesinde bir fotoğraf sütüdyosu açan berggren, 1870'lerin başlarından 1910'ların başına kadar, 40 yıl boyunca aşık olduğu kentin ve o kentin insanlarının binlerce poz fotoğrafını çeker.
  
  adı, döneminin usta fotoğraf sanatçıları ve yaşayan efsaneleri olarak kabul edilen abdullah biraderler, kargopoulo, sébah&joaillier, andreomenos gibi isimlerle birlikte anılan berggren, 1920'de hayata gözlerini kapadığında; arkasında, her biri istanbul muhabbeti ve tutkusuyla yoğrulmuş olan (hem belge ve hem de sanat eseri evsafındaki) binlerce fotoğraf bırakmıştır.
  
  3 - şükranla yâd edilmeyi ve en kalbi teşekkürü hak edenler
  
  istanbul'un, osmanlı imparatorluğu'nun, bu toprakların insanlarının, coğrafyamızın ürettiği maddi ve gayri-maddi değerlerin, fotoğraf sanatının o döneme özgü olan tekniğinin izin verdiği nispette, belgelenerek ölümsüzleştirilmesine vesile olan hasbi, harbi ve hakiki istanbul aşığı guillaume berggren'in aziz hatırası önünde saygıyla eğiliyorum (**).
  
  bilvesile, fotoğraf sanatına dair diğer birçok sahada olduğu gibi, berggren'in âsârı ve müktesebatı hakkında da kapsamlı bir çalışma yapan, erken dönem osmanlı fotoğraf sanatı alanında haklı bir şöhret sahibesi, mütebahhir araştırmacı, arşivci, koleksiyoner, yazar, küratör engin özendes'e; www.tumblr.com'daki zarif ve ayrıntılı berggren albümünü oluşturan fotoğraf aşıklarına; sanatçıyla ilgili özenli bir sayfa hazırlayan fotoğraf günlükleri'ne, pera müzasi'ne ve sevgili dostum mustafa ekber'in yönettiği entel bülten'e candan şükranlarımı takdimi hayati, vicdani ve deruni bir borç bilirim efendim.
  
  (*): burak müzayde
  müzayede kataloğu: 1
  müzayede kataloğu: 2
  (**): bu entry'nin fotoğraf galerili bir edisyonu
  kısa kaynakça:
  (1): guillaume berggren
  (2): pera müzesindeki berggren sergisi
  (3):fotoğraf günlükleri bloğu
  (4): facebook'ta berggren sayfası
  (5): bir berggren bağlantısı daha
  (6): engin özendes
  (7): bu da ekşi'nin ilk isveççe referansı olmuş oldu sanırım!