kubbe

• taşıma ilkesi yükün en tepedeki kilit taşından başlayarak komşu taşlara aktarıla aktarıla kubbenin tabanına iletilmesine dayanır. modüllerden(taş, tuğla vs.) oluşan düz bir satıhta bu mümkün değildir zira yük modüllere dikey etkir, yükü alan taşı tutacak ters bir kuvvet olmadığından taş düşer, çatı çöker. oysa kubbede yük kubbeyi oluşturan taşlara dikey etkidiğinde aşağı düşmek isteyen taş komşu elemanın onu tutması sebebiyle bunu yapamayacak, yükü çapraz olarak komşusuna iletecektir. bu sebeple kubbe tabanına gelindiğinde yükün yatay ve dikey bileşenleri sözkonusu olacaktır, dikey bileşen kubbeyi tutan kemer, duvar vesaireyle yere aktarılır, yatay kuvvet de ciddi boyutlardaysa kubbe bir gergiyle desteklenir. (edit: ya da kubbe dışına ağırlık kuleleri ya da uçan payandalar konur, bunlar kubbe eteklerini yandan destekleyerek açılmasını engeller.)
  büyük açıklık geçmek için eskiden tek yol olan kubbe, günümüzde de jeodezik kubbe denilen modeliyle sınırları zorlayan projelerde kullanılmaktadır zira teorik olarak kubbeyle sonsuz açıklık geçmek mümkündür.
  (bkz: tonoz), (bkz: kemer)