perestroyka

• sovyetler birligi'nin yeniden yapilandirilma sureci ve bunu amaclayan politikadir. sovyet tarim ve uretim sektorleri darbogazda oldugu ve halkin yonetimden ho$nutsuzlugu giderek arttigi icin 1987 mayis ayindan itibaren bu yeni politika oncelikli olarak uretim sektorlerinde, daha sonralari da askerlik ve siyaset alanlarinda uygulanmaya ba$lanmi$tir.
  
  perestroyka'ya gore, her uretim merkezinde her a$amadaki yetkililer kendilerine soylenen kotalar kadar uretim yapmak, bunun yanisira merkeze dogru veriler gondermek ve eger bir hata bulunursa bunun hesabini en agir $ekilde odemekle yukumlu hale geldiler. 1970lerin sonlarindan itibaren sscb'deki durum, eger kota tutturulamiyorsa, istatistik biliminin yardima cagirilimasi idi. ancak, glasnost ile ba$layan fikir ve ifade ozgurlugu sonucunda, bu durum artik katlanilabilirligini yitirmi$ti.
  
  cernobil faciasi, ba$ka alanlarda da bir$eyler yapilmazsa sovyetler'in bir daha kendini toparlayamayacagini gosteriyordu, dolayisiyla siyaset sistemi de daha halka acik, daha $effaf ve daha verimli hale getirilmeye cali$ildi. bunun sonucu olarak, sovyet birliklerinin ve siyasi nufuzunun dogu avrupa'dan cekilmesi, ve sovyetler'deki en ust meclis olan yuksek sovyet'in mevcudunun 2,200 delegeden 900'e indirilmesi, bagimsiz adaylarin da katilabilecegi secimler yapilmasi, bolgelere daha fazla ozerklik ve ozgurluk taninmasi gibi i$lemler ve eylemler 1987-1989 araliginda gercekle$tirildi.
  
  glasnost ve perestroykanin bir arada uygulanmasi sonucu baltik cumhuriyetleri'nden ba$layarak yayilan bagimsizlik istekleri ve perestroyka surecinin iktisadi kisminin cokmesi sonucunda, her iki politikadan da vazgecilmek istense de artik cok gecti ve 19 agustos 1990 darbesi, boris yeltsin'in on plana cikmasi, ardisira gelen yeni birlik antla$masi ve sscb'nin kurucu devletleri tarafindan feshedilmesiyle, bir donem sona ermi$ oldu. mihail sergeyevic gorbacov, 25 aralik 1991 tarihinde tum gorevlerinden istifa etti ve sscb tarihe kari$ti. bu sonuc icin gorby'yi veya perestroyka'yi suclamak, tarihe kor gozluguyle degilse at gozluguyle bakmak olur.