ubıhça

• türkiye'de çerkes olarak anılan ırklardan biri de ubıhlardır. ubıhça da haliyle ubıhların ana dilidir.
  
  karadeniz kıyılarında binlerce yıl önce doğmuş, insanlık tarihinin en eski dillerinden biridir. bu dil sadece eski sovyetler birliği'nin yazları oturulan yüksek yerleşim alanı soçi bölgesinde konuşulurdu.
  
  bükümlü diller ailesindendir; yani sözcüklerin her küçük parçası bir anlam taşır. sessiz harfler açısından dünyanın en zengin dilidir. 80 sessiz harf ve 2 sesli harften oluşan ubıhçayı dil bilimci george dumezil, doğadaki seslerin en yakın taklit edildiği dil olarak tanımlar. bu dilde aşağı yukarı 3000 civarında da sözcük vardır, bu sayı yazılı belgesi bulunmayan bir dil için fazla sayılabilir.
  
  georges charachidze ve george dumezilbirlikte bir ubıhça sözlük yazmış ve ubıhçayı ölmekten kurtarmıştır. bugün tevfik esenç'in ölümüyle ubıhça konuşan kalmamıştır ama ubıhça dumezil ve charachidze sayesinde artık yazılı bir dildir.
  
  ayrıca dumezil tevfik esenç'i bulduğunda esenç'in köyünde isimleri geçmese de en genci 60 yaşlarında, ubıhça konuşan 10 kişi daha vardır.