demiourgos

• demiurgos, yasadigimiz fiziksel dünyayi var etme anlaminda tanridir. fakat omnipresent, omnipotent ve omniscient olan, mutlak iyiligin kaynagi, yani tapinilan tanri degildir. platon demiurgos'u tanridan çok bir doga gücüne benzer sekilde tarif etmisse de, gnostikler ve ortaçag dönemi "sapkin" hiristiyan din bilginleri, düalist anlayisi ortaya koymak için demiurgos kavraminin içini baska türlü doldurmuslardir. demiurgos'un seytanla özdeslestirilmesi için ise basit halk kitlelerinin dünyayi yaratan ama tanri olmayan bir varlik hakkindaki tasavvurlari etkili ve yeterli olmustur. zerdüst inancindan da etkilenen düalizm, bogomil ve cathar inançlarinin avrupa'da yayilmasina neden oldugunda ise, demiurgos bu inançlarin temel diregi haline gelmistir. buna göre fiziksel dünyayi seytan yaratmis olup, tanri insanlari özünde kötü olan bu dünyadan kurtarmak için kendi oglunu göndermis ve kurban etmistir. bu nedenle söz konusu inançlarda isa öncesi toplumlarin tamaminin seytana taptigi ve eski ahitin de seytanin eseri oldugu kabul edilir. bu inanca göre insanin dünyadaki rolü aci çekmek ve fiziksel dünyanin sinirlarindan kendisini kurtarmaya çalismaktir.