gulam

• gulam farsçada 'köle' anlamına gelir.kökenlerini bizansın paralı askerliğinden almış bir arap-pers kurumudur.islamiyetin ortaya çıkmasından sonra araplar ele geçirdikleri yabancı savaş esirlerinden gönüllü olanları ordularında kullandılar.fetihler durup da iç çatışmalar başlayınca,halife ve güçlü kişiler sadece kendilerine sadık birlikler oluşturmak amacıyla özellikle,orta asya ve kafkasyadan,çoğunluğu türk,genç çocukları köle olarak satın aldılar ve bu ailelerinden kopartılan gençleri zırhlı süvari olarak eğittiler.bu sisteme 'gulemani' yani kölemenlik,askerlere ise gulam (kölemen) denildi.selçuklu sultanları da bu sistemi aynen devralıp uyguladılar.osmanlıların devşirme sistemi de kölemenliğin birebir devamıdır.kölemenler özellikle etkin birer ağır süvariydiler.ayrıca yay da kullanırlardı.yüzleri dahil vücutlarını tamamen örten zincir gömlek,üstüne varaklı zırh ve demir tolga kuşanırlar;ağır süvari kargısı,yay ve kılıç taşırlardı.atları da kendileri gibi zırhlı olurdu. gulamların oluşturduğu birliğe hassa denirdi.
  
  (bkz: selçuklu ordusu)