vsevolod meyerhold

• meyerhold tiyatrosu, burjuva tiyatrosuna bir karşı duruştur. burjuva tiyatrosuna karşı çıkmak burjuva tiyatrosuna karşı tutmakla denktir bu bağlamda. bu açıdan tiyatroya proleter bir duruş olma ve bu duruşun da aslında aynı zamanda bir eylem olması gibi bir işlev yüklemiş olur. meyerhold için burjuva tiyatrosu tüketime yöneliktir. dekorlar, kostümler hep tüketime yöneliktir. onun için de kendi tiyatrosunda bu türden bir tüketim yönelimi yoktur. oyuncuların hepsi aynı kıyafetler içindedir, tulum giyerler. oyuncusunun da ‘yüce sanat’ değil iş yaptığını düşündüğü için bedensel performası en yukarda tutucak şekilde, oyuncular birer işçi gibi bedenleri ve hareketleri üzerinde çalışırlar. bütün bunlar burjuva sanatının düzenine karşı duruşlar ve sahnede yaratılacak yeni düzenin hayata gerçekliğine geçmesine yöneliktir. seyirciyi de burjuva tiyatrosunda olduğu gibi edilgen kılmaz tam da bu sebeple meyerhold. seyirci de oyunun bir yaratıcısıdır ve böylelikle sahnedeki hareket geniş bir kitlenin hareketine dönüşür. burjuva tiyatrosunda güzel bulmadıkları şeylerden biri olan çerçeve sahneye ve salon mantığına alternatif olarak geniş kitlelerin katılımını sağlayacak olan stadyumda gösteri yapmak gibi fikirler de bu açılardan meyerhold’un tiyatrosuna yüklediği toplumsal değişim/ dönüşüm/ devrim işlevini tanımlar niteliktedir. meyerhold yine aynı ‘iş mantığı’ ile dekor tasarımcısı yerine mühendis kullanmayı seçer. burjuva toplumuna karşı yeni bir seyirci yaratmak için gösterisi de buna paralel şekilde proleter bir duruştatır. meyerhold tiyatrosu bütün öğeleriyle ve oluşumuyla tiyatroya politik bir işlev yüklemiş olur bunlarla birlikte. bütün öğeleri de bu politik tavırla tutarlıdır.