cenap şahabettin

• copy paste demeyin ellerimle yazdım walla, tabi ansiklopediden bakarak:)
  
  cenap şahabettin; şair ve yazar. servet-i fünun edebiyatının önde gelen üç temsilcisinden biri. 1870'te manastır'da doğdu. babası plevne'de şehit düşmüş bir binbaşıdır. ilk ve orta tahsillerinden sonra 1889 yılında askeri tıp bitirerek doktor çıktı. ihtisas için gönderildiği paris'te (1890-94) dört sene kalarak yurda döndü. çeşitli yerlerde hekimlik yaptıktan sonra 1896 sıhhiye müfettişliği göreviyle hicaz'a gitti. 1908'den sonra siyasi hayata girdi. 1914'te kendi arzusuyla emekli olduktan sonra 1922'ye kadar edebiyat fakültesinde müderrislik yaptı. bu arada "milli mücadele hareketine karşı çıkması" üzüntü ile karşılandı. (ansiklopedi böyle diyor wallahi) cumhuriyet devrindeki hayatı edebi yazılar ve çalışmalarla geçti. 13 şubat 1934'te beyin kanamasından ölerek bakırköy mezarlığına gömüldü.
  
  cenap şahabettin, başta şiir olmak üzere tenkit ve makaleler, vecizeler, biyografya ile seyahat ve tiyatro eserleri yazmıştır. daha 14-15 yaşlarında iken cenap, istanbul'da tıp talebesi olduğu yıllarda bu çalışmalarını geliştirdi. bir ara recaizade mahmut ekrem, abdülhak hamit tesirine girmiş, dört yıl kaldığı paris'te yakından takibettiği sanat ve edebiyat çalışmalarına ileri derecede vâkıf olarak istanbul'a dönmüş, servet-i fünunun yeniliklerinde öncülük yapmıştır. hayatı boyunca aruz vezninden vazgeçmemiş, bu vezni şiirde sağlamak istediği iç musiki ve ahengin esas unsurlarından biri olarak değerlendirmiştir. nazmı, nesir ile kelimelerdeki ses musikisinin toplamına eşit gören şair, kelime tekrarları, ses oyunları ile kulağı okşamayı ön planda tutmuştur.
  
  bir bütün olarak ele alındığında şiirlerinde konuları sınırlamıştır. adeta bir tablo yapar gibi yazmış, konuda var olan unsurlara yer vererek diğerlerini atmıştır. biçim üzerinde ısrarla durarak muhtevacı şiir akımı ve anlayışlarına karşı çıkmıştır. servet-i fünun şairlerinin hemen benimseyip uyguladıkları bu özellikleri paris'te kaldığı yıllarda fransız şairlerinden ve edebi akımlardan aldı. bilhassa parnasçılar ve sembolistlerin tesiri altında kaldı.
  
  mecazlar konusunda servet-i fünun ana hatlarını çizen cenap şahabettin, batıdaki örneklere özenerek hiç duyulmamış, yeni yeni isim ve sıfat takımları kurdu. o yıllarda da pek çok ağır tenkide maruz kalan ve edebiyatımızda benimsenmeyen bu mecazların en çok gülünç bulunan ve itiraz edilenleri arasında "saat-ı semen-fam, lerze-i ruşen, berf-i zerrin, peri-i fikir" gibileri sayılabilir. onun bu yabancı, garip ve sözlüklerin derinliklerindeki kelimelere düşkünlüğü bazı şiirlerini okunamaz hale getirmiştir.
  
  sosyal meselelere hiç yanaşmayan cenap için "şiirin amacı yalnız güzelliktir." konularını beşeri aşk, filsefe ve tabiat temalarından seçmiştir. şiirlerinde de duygu sığ kalır hatta felsefi şiirlerinde de fikri bir derinlik bulunmaz. (bok yemişin sen ansiklopedici) inanç konularında şüpheci bir tavrı vardır. siyasi ihtiras ve şahsi kaygılarla dolu hayatı eserlerine de aksetmiştir. kaprisli kişiliği kendisini pek çok edebi tartışma ve tenkidin hedefi haline getirmiştir. tartışmalarında edebi tenkitten ve makalelerinde bir taraftan seviyeli ve doyurucu olmakla birlikte, karşısındakini küçümsemek ve alaya almaktan da vazgeçmemiştir (!) alayı zekanın tabii bir hakkı sayması, düşmanlarının sayısını artırmaktan, herkesi kendisine küstürmekten başka bir şeye yaramamıştır.
  
  eserleri arasında önemli bir yer tutan "tiryaki sözleri", ince ve ısırgan bir zekanın verimi olan sözlerle doludur. biyografya türündeki tek eseri "vilyem şekspiyer"dir. tenkit ve makalelerinin bir kısmı evrak-ı eyyam, nesr-i harb, nesr-i sulh kitaplarında toplanmıştır. hac yolunda, avrupa mektupları, afak-i irak isimleriyle yayınlanan seyahat eserlerinden başka, başarısız tiyatro eserleri de vardır. şiirleri kitap halinde toplanmıştır