joseph fouche

• dönekliği her ne kadar mide bulandırıcı olsa da, her devrin adamı olmayı başarması da takdire değerdir. ki döneklği kişiliğinden çok, siyasetin doğasıyla ve belli güç odaklarının kirli işlerini yaptırmak hep onun gibilerine duyduğu ihtiyaçla daha çok ilgilidir.
  
  kendisi tarikat okulundan yetişmedir, ancak papaz olamayınca, hazır devrim olmuş, ona yanaşayım demiş ve girondinlerin yanında meclise girmiştir. devrim süreci radikalleşmeye başlayınca, jakobenlere katılmış, özellikle terör dönemindeki katliamlarda aktif rol almıştır. napoleon'un iktidarı ele geçirmesiyle, gizli polis teşkilatının başına geçmiş, içişleri bakanlığı da yapmış ve napoeleon'un en yakınında bulunan kişilerden biri olmuştur. ancak fransa'nın giriştiği savaşların kötü gidişiyle ve napoleon'un düşüşüyle, kralcılar ve ingilizlerle işbirliği yolu aramıştır. napoleon tekrar iktidarı ele geçirince, gene onun polis bakanı olmuş, ama kralcılarla da bağlarını koparmamıştır. napoleon'u tahtan çekilmeye ikna edip, hükümetin başına geçmiş, kral xvı. lous'in ikitdara gelmesiyle, onun polis bakanı olmuştur bu sefer. ancak geçmişteki jakoben kimliği başına bela olmuş ve bir süre sonra görevinden uzaklaştırlmıştır. hayatının geri kalan yıllarını avrupanın çeşitli yerlerinde siyasetten uzak geçirmiştir.