idrak-i meali bu küçük akla gerekmez

• 'zira bu terazi bu kadar sıkleti çekmez' diye devam eden bir ziya paşa beyiti. kendini kainat sisteminde bulunan herşeye nüfuz edebilecek çapta gören, insan idaresinin çözemeyeceği hiç bir şey olmadığını iddia eden tasavvurlara şomarı indiren hakikatli söz.
  
  yıldızlar ve galaksiler tepesinde ondan habersiz, tesbih taneleri gibi dönerken bundan habersiz olan ve akıl almaz dizaynı kör tesadüflere ve kendiliğinden oluşmuş kurallara bağlamanın anlamsızlığını formülize etmeye çalışırken bir kat daha batan düşünceye, "çözüm kümesi beyninde yer almayan problemleri çözmeye kasma, çapın belli, çapın kadar düşün" diyen ve ağzına sağlık paşa dedirten kitaplık çapında söz.