29 kasım 2016 kolombiya uçak kazası

• öncelikle, elektrik arızasının sebebi de çok büyük ihtimalle yakıt bitmesidir diye düşünüyorum. uçaklarda elektrik üretimi motor dönüsü sayesinde olur. motorlar döndükçe kendilerine bağlı olan jeneratörlerin çalışması için gerekli dönüyü yaratırlar. yakıt bittiği için motorlar susunca, elektrik kaynağı da susmuş oluyor ve neticesinde elektrik arızası da meydana geliyor. bunu zaten telsizde konuşan first officer'ın son anlarda sürekli vektör istemesinden anlıyoruz. zira navigation display çalışıyor olsaydı gittiği yeri görebilecek, kuleden yardım istemeyecekti.
  
  asıl konu ise bambaşka. burada açık bir kural ihlali ihtimali var. uçağa yeterince yakıt alınmadığına dair.. normalde uçaklara alınan yakıt şunların toplamıdır: ramp fuel (apu ve taxi yakıtı) + trip fuel (kalkış için gaz açılıp teker koyana kadar geçen sürede harcanması planlanan yakıt) + alternate fuel (varış meydanına herhangi bir sebepten dolayı inememe durumunda, varış meydanından yedek meydana kadar harcanacak yakıt) + final reserve fuel (yedek meydan üzerinde 30 dakikalık bekleme yakıtı -mesela hava kötü, trafik yoğun vs sebepler-) + contingency fuel (beklenmeyen sebeplerden dolayı harcanan ekstra yakıt, ki bu da uçuşun uzunluğuna göre trip fuel'ın %3'ü ya da %5'i kadardır-örneğin kötü havadan kaçınmak için rotanın dışına çıkılması-) + extra fuel (bu da bütün bu yukaıdaki saydığım yakıt kalemlerine bakan kaptanın "yok kardeşim ne olur ne olmaz biraz daha alalım, orada hava cacık" demesiyle alınan yakıttır. extra fuel zorunlu değil tabi, kaptanın inisiyatifine kalmış, ya da uçuş planını hazırlayan disptcher'ın öngörüsüne..
  
  şimdi bu yukarıda saydıklarımdan extra fuel haricindeki yakıt kalemlerinin uçağa yüklenmesi zorunludur. icao kuralıdır. uçağa contingency ya da alternate veyahut final reserve yakıtı koymadan uçuşa gönderemezsiniz. şirketin defterini dürerler. en azından öyle olması gerekir. bu allahın belası şirket gibi çakallık yapılmasın diye, her ülkenin sivil havacılık otoritesi bunun takibini yapar, yapmalıdır. havacılık kuralları birilernin keyfiyle değil, kanla yazılmıştır. kurallara uymazsanız da böyle bir katliama ortak olursunuz, onlarca insanın kanı elinizde olur. bu insanlar, uçak daha fazla yolcu taşısın, şirket kar etsin diye uçağa koymaları gereken yakıttan kısarak daha fazla yolcu almışlar. ve hala durum kurtarılabilecekken, emergency deklare edip iniş önceliği alabilecekken, yedikleri bok ortaya çıkmasın diye emergency deklare etmemişler. uçağın kaptan pilotu aynı zamanda şirketin ortağı. ve o uçuş planını hazırlayan dispatcher da uçakta. emergency deklare ederlerse foyaları meydana çıkacağı ve sağlam bir yaptırımla karşılaşacakları için (şirketin kapatılması gibi mesela) susmuşlar. sonuç?
  
  tabi bu şu an için bir iddia, ama son telsiz konuşmalarını dinledim ve fikrimi söyleyeyim; bu iddia bence gerçek. yakıtın bitmesine ramak var ve hala emergency deklare etmiyorlar. demek ki bir şey saklanıyor. zira, yakıttan dolayı emergency deklare edildiğinde, inişten sonra sivil havacılık otoritesinden bir yetkili uçağa gelip bu durumun gerçek olup olmadığını ve sebeplerini sorgular. bakın, yakıt bittiğinde ya da bitmeye yakın değil, siz final reserve fuel'i de kullanacağınızı öngörüp fuel emergency deklare ettiğiniz anda adam apronda sizi karşılar hesap sormak için. malum istanbul'un hava trafiği yoğun, ben kaç kere kendimi "ya bu trafikte yakıt yetecek mi acaba, yoksa izmir'e divert mü edelim" diye düşünürken buldum. şaka değil bu iş. inanamıyorum hala. bir uçağın yakıttan kısarak havalanabileceği fikri benim aklıma dahi gelmedi bugüne kadar. bir pilot kendi hayatını geçtim, yolcuların hayatıyla kumar oynayamaz!
  
  ve en acı tarafı, bu ihlal bir kere değil bir çok kere yapılmış ve kimse de sorgulamamış, sorgulayanlar işlem yapmamış ve göz ardı etmiş. o insanların kanı; lamia adlı şirketin (yönetici, pilot ve dispatcher) ülkenin sivil havacılık kurumunun ve o şekilde hazırlanmış planları görüp onaylayan hava trafik kontrol ünitesi personelinin ve hatta o uçakların üzerinden geçtiği ülkelerdeki kontrolörlerin (onlara da uçuş planı çekilir ve onlar da planda ne var ne yok görürler) elindedir. bir daha böyle kazalara insanları kurban vermemek için bu olayın üzerine gidilmeli, sonuna kadar gidilmeli ve sorumluların tamamı cezalandırılmalıdır.