türki
-
dil baglaminda tüm türkileri(turkic) kapsayan ana kümenin ismidir.
neden tr disinda türk yerine türki kullanildigini anlamak icin kavramlari iyi anlamak gerekir.
türkiye'de türk terimi ulus ismi oldugu icin uluslararasi kullanimda türkiye vatandasi olan kisi anlamina gelir. yani tr disinda ben türküm derseniz tr vatandasi anlasilirsiniz. bu sebeple tr disindaki türk dilli topluluklarin büyük kismi kendine türk demez. resmi olarak diyemez zaten. ama bir ingiliz gonyaya gelip vatandas olsa o türk olmus olur resmi olarak.
tr de resmi tanimin disinda türk teriminin birkac anlami daha oldugu icin kafalar karisir. türk tanimini misal ülkü ocaklarinda veya baska ideolojik ortamlarda ögrenen bir kisi bir orta asyali türki ile karsilasinca genelde dumur olur.
bunlardan baska istisnai bir durum daha vardir. mesela balkan türkleri, ahiskalilar v.s. gibi türki topluluklar kendilerine direk türk der. bunlarin ayri bir statüsü vardir ve bu statünün resmi adi soydastir. soydaslar osmanli devleti sinirlari icinde yasamis türki halklardir. tr de osmanlinin mirascisi olduguna göre böyle ayri bir durum olusur. bu tanimin da kendi icinde istisnalari vardir ama onlara simdi girmicem.
türki (eng. turkic, rus. tyurk) olayini kümelerle anlatmaya calisayim
ana küme türki
bir alt küme oguz, kipcak, cagatay v.s.
iki alt küme türk(eng. turkish, rus. turok), tatar, kazak v.s.
karsilastirma acisindan slavlara da bakalim
ana küme slav
bir alt küme dogu, bati v.s. slavlari
iki alt küme rus, sirp, polon v.s.
aradaki fark, slavlar slav terimini ulus ismi yapmadigi icin türki gibi yeni bir terim üretme ihtiyaci duymamis.
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap