inverse square law

• fotoğrafçılıktan ziyade aslen fizik ile alakalı bir konudur.
  
  mesela newton'un evrensel kütleçekim formülüne göre bir birine çekim kuvveti uygulayan kütleleler (çünkü newton yaklaşımında cisimler birbirine kütleleri ile orantılı çekim kuvveti uygularlar) bu kuvveti aralarındaki uzaklığın karesi ile ters orantılı olarak uygular 1/r^2 ile yani, buna inverse square law denir.
  
  fotoğrafçılık uygulamasında bahsedilen kısmı ise aydınlanma kavramı (birimi lükstür, ve aydınlanan cisim yüzeyine dik olarak olarak düşen ışık akısı ile alakalıdır) ile ilintili bir durumdur. ve örnek vermek gerekirse şöyle gerçekleşir.
  
  güneşin ışık akısının değeri bilindiği takdirde bu ışık akısı güneşten küresel olarak her boyuta (üç uzay boyutuna) doğru yayılacaktır. şimdi merkürün uzaklığında bir noktaya 1 m^2 lik cam koyduğunuzu ve güneşten gelen ışık akısının burdan kırılmadan geçtiğini (analojinin geleceği açısından bu özel camın fotonlar ile etkileşime geçmediğini hayal edin) ve yoluna devam ettiğini düşünün aynı miktarda akı eğer dünyanun güneşe uzaklığı noktasında aynı hizaya benzer bir cam konulsaydı 9 m^2 lik bir alandan geçecekti. (merkürün güneşten uzaklığı 1 birim iken dünyanınki yaklaşık üç birimdir. alandan bahsettiğimiz için 3^2 olur, üçgen benzerliği).
  
  bu durumda atmosferler ve manyetosferler vs ihmal edilirse, merkür yüzeyinin bir metrekaresine düşen foton miktarı dünyanın dokuz metrekaresine düşmektedir. merkür dünyadan dokuz kat daha fazla aydınlanmaktadır diyebiliriz.
  
  not: matematik ve oranlarda hata yaptıysam affola, hızlıca yazdım, ama mantık budur.
  
  inverse square law ile bağlantısı da bu şekilde oluşmuş olur. 1/r^2 deki r değeri merkür için 1 birim ve dünya için 3 birim olduğundan oluşan fark 9 kattır.
  
  aydınlanma üç boyuta ışık yayan noktasal bir ışık kaynağından uzaklaştıkça uzaklığın karesi ile orantılı şekilde azalmaktadır. fotoğrafçılıktaki karşılığı da burdan gelmektedir.
  
  --- spoiler ---
  
  inverse square law aynı zamanda uzay boşluğunun karanlık olmasının ve siyah görünmesinin de nedenidir. çünkü "madem fotonlar bir cisim tarafından absorbe edilmediği müddetçe herhangi bir şekilde sönümlenmiyor ve uzayda sonsuza kadar ilerleyebiliyorsa, ve bu kadar çok galaksi ve yıldız varsa, o zaman neden evrenin her yeri göz gözü görmeyecek kadar parlak değil de karanlık?" sorusunun yanıtı olmaktadır aslında. noktasal ışık kaynaklarından yayılan fotonların ışık kaynağından uzaklaştıkça aralarındaki açının artacağını geometrik anlamda açıklamaktadır.
  
  --- spoiler ---