5 entry daha
  • çok konuşkan, neşeli bir belgesel. orson welles her zamanki gibi cool, kurgu da karışıklığı sayesinde belgesel olduğunu fark ettirmiyor bile.

    filmi düşünürken aklımda 2 farklı alıntı önemli yer tutuyor. ilki picasso'ya atfedilen bir hikaye (gerçi ilk 60 dakikalık kısımda mıydı emin değilim ama). bir gün picasso'ya bir eser getirilip "bu sahte picasso mu, yoksa orijinal mi" diye sorulur; picasso da sahte olduğunu söyler. picasso'yu o resmi yaparken gören arkadaşı itiraz ettiğinde de "ben de diğerleri kadar iyi sahte picasso yapabilirim" diye cevap verir. ikincisi de şu soru: eğer eksperler olmasaydı, sahte eserler olur muydu?

    bu iki alıntı da biraz laf ebeliği gibi duruyor; ama işaret ettikleri şeyler ilginç. ilk alıntıda, picasso orijinalliği eser sahibinden de ayrı bir yere konumluyor. ben picasso olsam bile, çizdiğim eser picasso'nun olmaz; demek ki bu cümlede geçen 2 picasso aynı şeyleri göstermiyor. ilki herhangi bir isim, ikincisi sanat alanında bir isim (piyasayı kullanmaktan şu an için kaçınasım var). orijinal picasso'ların her biri picasso anlatısında bir yere oturmak zorunda (herhangi bir dönem mesela), bu nedenle eski bir dönem picasso'su taklit olmaktan öteye gidemiyor. picasso, picasso'yu taklit etmiyor; picasso'yu yaratıyor. orijinal bir picasso'dan bahsedebilmek için hikayeye bir şey katan bir eser olması lazım elimizde. orijinalliği yenilikle birleştiren bir yaklaşım.

    ikinci alıntıya geçelim. şunu hatırlamak yararlı olabilir, elmyr kimseyi dolandırdığını düşünmüyor. hatta kendisinin kullanıldığını söylüyor, çünkü sanat simsarları ve eksperler bu işte ondan çok daha fazla para kazandı. piyasa vurgusu bu kısımda işin içine giriyor; bana para girdi ve işler kirlendi'den ziyade piyasanın her şeyi eşitlemesine ve universalize etmesine bir vurgu var gibi geliyor. yani piyasa girdiği için artık bir şeyin değerinin belirlenmesi lazım; birinin de bu işte sorumluluk alması lazım. o zaman eksper diye bir şey icat edip, görevi onlara verelim de onlar bu eşyaların değerini belirlesin. sanatın yatırım nesnesi haline gelebilmesini sağlayan da bu eksperler; önemli olan eserin orijinal mi sahte mi olduğu değil, eksperlerin ne dediği. la migliore offerta'yı hatırlarsak, eksperin bu sahte demesi, eserin fiyatını 100'de 1 oranında düşürebiliyor. yani, eserlerin değerinin kesin bir şekilde belirlenmek istemesi, eksperlerin olaya dahil edilmesi sahte eserlerin bir anlamda nedeni oluyor.

    picasso'nun bahsettiği orijinallikte ilgi çekici bir şey daha var; eğer picasso sahte picasso yapabiliyorsa, başka birisi orijinal picasso yapabilir mi? orson welles'in son hikayesi de bunu sorguluyor aslında; dedenin "bunun yeni bir picasso dönemi olduğunu söyleyelim" isteği, sanat alanındaki picasso'yu kişiden ayırıyor.

    sonuç olarak, tüm sordurduğu sorularla çok zekice bir film.
3 entry daha
hesabın var mı? giriş yap