tarsus'taki esrarengiz kazı

• hakkındaki bilgi kirliliğine aslında pek de gerek olmayan gizli çalışma sahası.
  
  sanıyorum gizemini hep koruyacak ama öyle atmasyon şeylere de gerek yok.
  bir sanat tarihçisi olarak, arkeoloji ve sanat tarihi disiplinine bağlı kalarak çıkarımlar yapıp seçeneklerinizi bir anlamda küçültebilir ve içinizi ferahlatabilirim belki.
  
  ipuçlarına göre bu işi iki başlığa ayıralım önce; bu iş ya define işi ya da önemli tarihi bir bulgu.
  eğer bu iş bir define işiyse, altın maltın çıkıyorsa öyle büyük bir şehir gibi yontularına, geniş karelaj içeren ilerleyişlere gerenk yok. defineler orta asya balbalları gibi doğuya doğru ip gibin dizilmezler öyle. toplu halde dururlar, bir aradadırlar. amma velakin açgözlü bir kazıcıysanız "başka da var mı?" düşüncesiyle genişletebilirsiniz, ama bir mahallenin çevresinin kaplayacak bir büyüklükteki alanı da yeraltından kazmazsınız. dolayısıyla işin içinde bir define varsa bile, sadece bir define kazısı değil bu. define bulunduğunda farklı buluntulara ulaşılarak genişletilmiş bir kazı gibi duruyor.
  
  ikinci ihtimalimize gelirsek...
  jeo-radar toplu konutların olduğu yerde işe yaramaz. bu yüzden sanırım tümülüs kazısı mantığında körleme tahminlerle ilerlenilmiş olmalı. yani bir yerden girdiyseniz bulundu boyunca allah ne verdiyse ilerlemek de denebilir buna. mahallenin bazı yerlerinin göçmesini işin amatörce yapılışına bağlıyorum. dolayısıyla dış güçlerin yönettiği bir kazı çalışması olamaz. yabancılar çok titiz çalışırlar ve bu tür hatalar yapmazlar. kapıya mit veya özel harekat da koymazlar. eğer çok önemli ve gizli kazı yaparlarsa oraya dikkat çekmeyecek saçma bi kulübe dikip halk ekmek açıp işlerini yeraltında görürler. dolayısıyla bu iş yerli iş. ya bir şehir buluntusu^* ya da nekropol^* olduğunu düşünüyorum. şehir bulunsa reklamları yapıla yapıla bir olurdu. ama mezar alanında önemli bir mezara ulaşıp diğerlerine de ulaşma amacıyla genişleme yapmak çok mantıklı.
  
  kimlere ait neler bulunduğunu anlamak biraz araştırmayla ulaşılabilir bir bilgi. bu denli önemli bir şeye ulaşmışsanız bunu önemli ve büyük bir uzmana inceletir ve çalışmasını ona yaptırırsınız.
  bu iş dinsel veya siyasi bir şeye benziyor. zira hitit, asur, sümer vs bir şey çıksa o uygarlıkların siyasi veya dini bir yaptırımı yok artık. demek ki geçerli ve güçlü bireylere sahip bir sisteme ait olması gerekiyor. bu da roma kaynaklı hristiyan veya yahudi topluluklarına ait önemli buluntulara götürüyor bizi. demek ki bu kazılar sırasında türkiye'de roma, hristiyan veya yahudilik üzerinde büyük uzmanlara ihtiyaç duyulmuş. ülkemizde bu uzmanlar pek az, sonuçta gerçek akademisyenlerden bahsediyoruz. kazılar başladığından itibaren bugüne kadar, çeşitli nedenlerden sıklıkla izin almış, bir süre izne ayrılmış veya kendi üniversitesi dışında bir yerlerde geçici göreve gitmiş bu tür büyük uzmanlardan bir tane bile varsa bilin ki bu iş dinî bir şey.
  
  yine de kişisel düşüncem, nekropolde sadece define bulunup başka yerlerde de olup olmadığıyla ilgili kazı genişletildi. bulunan bulunup çıkarılıp kazı çoktan tamamlandı. ama artık defineyle her ne yapılıyorsa o halledilene kadar, dikkatleri oraya çekmek için kazı alanı açık tutulup hâlâ sır gibi korunuyor.
  
  ünlü bir illüzyonistin dediği gibi: "sihirbaz size 'şimdi buna dikkatle bakmanızı istiyorum' diyorsa asıl olay başka bir yerde gerçekleşiyordur."