• gabon'un haut-ogooué ilinde yer alan ve tamamen doğal yollarla oluşan uranyum konsantrasyonunun zincirleme tepkimeye yol açması sonucu ortaya çıkan bir uranyum cevheri.

    kimyasal reaksiyonun oluştuğu havzada 15 doğal nükleer reaktör bulundu. bunlardan 14'ü oklo'da, biri de 30 km uzaklıktaki bangombé'de bulunuyor.

    yüksek uranyum konsantrasyonu yaklaşık 2 milyar yıl önce proterozoik devrinde oluştu. bu doğal nükleer reaktör yaklaşık 500.000 yıl aktif kaldı ve bu zaman dilimi boyunca 100 kilowatt gücündeydi. bu, günümüzde kullanılan bir nükleer enerji reaktörünün 4 yıl içinde sağladığı güce eşit.

    bu doğal olay sonucu toplam 10 ton 235u nükleer olarak parçalandı ve 238u'dan yaklaşık 4 ton plütonyum üretildi.

    reaktör, 1,5 milyar yıl önce 235u'nun izotop oranı kendi kendine bölünmeye yetmeyecek kadar azaldığı için aktifliğini kaybetti.

    oklo'da bulunan 14 reaktör şimdi bitmiş durumda. en büyük reaktör 12 metre uzunluğunda, 18 metre derinliğe ve 20 ile 50 cm kalınlığa sahip. en küçük reaktör 5 metre uzunluğunda, 1 metre genişliğinde ve birkaç santimetre kalınlığında.

    -- çalışma şekli --

    yapılan araştırmalara göre bu doğal reaktörde su akışı modere (nötron moderatörü) edildi ve bu da bir döngüsel sürece sebebiyet verdi. parçalanma tepkimesi, kumtaşında bulunan uranyum oranının %10'u bulmasıyla birlikte başladı. reaktör çekirdeği 400 °c'ye kadar ısındı ve bu ısının dışarı verilmesiyle hidrotermal su akışı meydana geldi. sıcak suyun, çevreleyen silikat minerallerini çözüp taşıması sonucu uranyum oranı %40 - %60'a yükseldi.

    su, yaklaşık 30 dakika boyunca nötronları nükleer parçalanma için gerekli hıza yavaşlattı. bu sırada su ısınarak buharlaştı. susuz kalan çözelti subkritik oldu ve zincirleme tepkime sona erdi. bundan sonra 2 saat boyunca tekrar su akmaya başladı ve kritik noktaya tekrar ulaşılınca tepkime yeniden başladı ve döngüsel olarak devam etti.
2 entry daha
hesabın var mı? giriş yap