ya sosyalizm ya barbarlık

• alman sosyalist devrimci rosa lüksemburg'un 1915'te hapiste savaş karşıtı bir broşörde ifade ettiği söz.
  
  luxemburg bu sözü modern sosyalizmin kurucularından engels'e atfetmişti:
  
  “friedrich engels bir keresinde şöyle demişti, ‘burjuva toplumu bir ikilemle karşı karşıyadır: sosyalizme yönelme ya da barbarlığa dönme.’ bu ifadeyi, korkunç anlamını kavramadan düşüncesizce okuyup yineledik… bugün friedrich engels’in bir kuşak öncesinde kehanette bulunduğu gibi, korkunç önermenin önünde duruyoruz: ya emperyalizmin zaferi ve tüm medeniyetin antik roma’da olduğu gibi çökmesi, nüfusun azalması, ıssızlaşma, yozlaşma – bir büyük mezarlık. ya da sosyalizmin zaferi, yani sınıf bilinçli uluslararası proletaryanın emperyalizme ve onun yöntemi olan savaşa karşı mücadelesi."
  
  sorun şu ki, engels'in böyle bir ifadesi hiç olmamıştır. fakat buna benzer bir ifade karl kautsy'in bir kitabında geçer:
  
  "sosyalist milletler topluluğu gerçekten imkânsız olsaydı, insanoğlu gelecekteki tüm ekonomik gelişmeden koparılmış olurdu. böyle bir durumda modern toplum aynı roma imparatorluğu’nun yaklaşık iki bin yıl önce çürümesi gibi çürür ve sonunda barbarlığa geri dönerdi.
  
  görünen o ki, bugün kapitalist medeniyet devam edemez; ya sosyalizme doğru ilerleyeceğiz ya barbarlığa doğru gerileyeceğiz.”
  
  alıntı hatalı değil ama atıf hatalı gibi duruyor. luxemburg'un bunu hapiste yazmış olması bu ihtimali kuvvetlendiriyor.