gemilerde pazartesi günleri kuru fasülye yenmesi

• türk deniz kuvvetleri'nde bahriye adeti olarak sürdürülen bir gelenektir. özellikle pazartesi gününün seçilmesi ve pişen yemeğin kuru fasülye olmasının ise iki temel nedeni vardır. birincisi, gemilere erzak haftalık olarak pazartesi günü alınır. çünkü pazartesi tornaçark günüdür ve haftalık mesainin başlangıcıdır. her günün yemeği için de bir önceki günden hazırlık yapılır (bkz: baklagillerin bir gece önceden ıslatılması şartı). pazar günü yemek hazırlamak için yeteri kadar taze erzak kalmamış olduğundan, ertesi güne pişirmek için kuru bakliyat kullanılır ve hazırlaması diğerlerine göre daha kolay olan, kolay hazmedilen ve kolay kolay bozulmayan kuru fasülye bu noktada en mantıklı seçenektir. eskiden gemilerde buz dolabı olmadığından dolayı da etsiz pişirilmiş ve küçük taneli olanı en geleneksel olanıdır.
  
  ikinci neden ise, savaş gemileriyle haftalarca, hatta aylarca süren uzun seyirlere çıkılmasından dolayıdır. uzun süre denizde kalmak zaman algısını zayıflattığından personele hafta başını hatırlatmak için pazartesi günleri kuru fasülye çıkarılır. ayrıca sürekli açık denizde bulunmak belli bir noktadan sonra taze su tüketimini azalttığından, suni olarak damıtılmış su tüketimi artar. saf su, mineral bakımından zengin olmadığı için, personel hazımsızlık çekebilir. işte bu noktada, kuru fasülye hem hazmı kolaylaştıran bir yemek olduğundan, hem de protein ve lif kaynağı olduğundan pazartesi günlerinin vazgeçilmez ve geleneksel yemeği haline gelmiştir.
  
  https://www.dzkk.tsk.tr/…e_kuru_fasulye_yenmesi.pdf