10 şubat 2018 hatay'da helikopterimizin düşmesi

• 2 şehit verildiği açıklanan olay.
  
  90 küsür tane entry var ama başlık gene kavga yerine dönmüş. en azından ben biraz bilgi vereyim.
  
  görüntülere bakarsak:
  
  * helikopter ciddi bir çökmeyle yere yaklaşıyor.
  
  * helikopterler döner kanatlı araçlardır. yani kaldırmayı sağlayan kanatlar uçaklardaki gibi sabit değildir. eğer kanatlar helikopter ağırlığını kaldıramayacak kadar yavaş dönerse helikopterler çöküş diye tabir edilen kontrolsüz ve/veya ani irtifa kayıpları yaşar.
  
  * helikopterlerde bu tip aşırı irtifa kayıplarının 2 olası nedeni vardır; motor veya transmisyon sorunu.
  
  * bu sorunlar 2 olasılıkla ortaya çıkar; teknik arıza veya şimdiki gibi savaş anında dışarıdan gelen bir etki ile.
  
  * eğer teknik arıza yaşanmışsa o farklı bir durumdur. motor veya transmisyon kaynaklı teknik arızalar enkaz incelendikçe net bir şekilde görülür. malzeme sorunu mu yaşandı, yakıt sistemi ile ilgili bir durum mu oldu enkaza bakarsınız, biraz inceledikçe de cevabı bulursunuz.
  
  * vurulma ihtimalini düşünürsek görüntüde helikopterden gelen duman, alev görünmemekte. bu da eğer vurulmuşlarsa ya uçaksavar ateşiyle ya daha küçük kalibreli bir ateşli silahla veya kendilerine gelen bir füzeyi bertaraf ederken füze kaynaklı bir şarapnel etkisiyle hasar aldıklarını düşündürtebilir. ancak enkaz incelenmeden vuruldular diyemeyiz.
  
  *t129 atak helikopterlerinde 2 adet lhec cts800-4a tipi motor var. bu motorlar honeywell ve rolls-royce ortak imali ve askeri amaçlı kullanılıyor. bu da askeri uçuşlarda maksimum uçuş güvenliği için özel olarak üretilmişler demek.
  
  * iki motorlu uçaklar tek motoru kaybedince uçup rahatça inebilir ama helikopterlerde durum farklı. eğer tek motor giderse pilotların %99.9 sert iniş/hard landing yapmaları gerekir. bunun nedeni helikopterin tasarım prensibiyle alakalıdır ve sadece atak'a özgü bir sorun değildir. isterseniz ah-64 apache, isterseniz chinook kullanın helikopterde tek motor giderse hemen inmeniz gerekir çünkü tek motor helikopterin mevcut ağırlığını çok fazla taşıyamaz. helikopter denen alet maksimum motor gücüne ihtiyaç duyan uyuz bir makinedir. uçaklar gibi planör kabiliyeti olmadığından tehlikeli bir motor/transmisyon arızasında en kısa sürede inersiniz.
  
  * görüntüde helikopter çökerken ve düştükten hemen sonra kolundaki diğer helikopter standart bir usulle kırım geçiren kol arkadaşının etrafında daireler çizerek durumlarını görmeye çalışıyor. helikopterler (csar ekipleri hariç) savaş bölgesinde havada hover durumunda sabit kalmamaya özen gösterirler. bu arada muhtemelen bir füze sinyali aldıklarından ötürü de 2 tane flare atıyorlar (standart prosedür) ama bu yanlış bir sinyal olmalı. sensörler bazen hata yapabiliyor ama riske de atmamaları iyi olmuş.
  
  * muhtemelen düşen helikopterin pilotu iniş yapacak düz bir alan aramakta ve o vadi dibini uygun gördü. ama helikopterin irtifası ve takati maalesef uygun alana ulaşabilecek durumda değildi. benim kişisel tahminim bir şekilde tek motora kaldılar ve helikopteri türkiye tarafına kadar zorladılar. son anlarda da diğer motor ya durdu ya da iyice takatsiz kaldı ve o bölgeye sert iniş yapmaya çalışırken düştüler. dikkat edilirse helikopter gözden kaybolmadan hemen önce iniş yapacakmış gibi yana doğru dönüyor ve kameraya sağ tarafı görünüyor. bu da pilotun kontrollere hakim olduğunu ve muhtemelen transmisyon/rotor arızası yaşamadığını, motorla ilgili bir sorunu olduğunu düşündürmekte.
  
  * terörist sürüsü elbette düşürdük diyecek. şu anda kendi lehlerine olduğunu düşündükleri en ufak şeyleri bile kullanıp psikolojik üstünlük elde etmeye çalışıyorlar. baksanıza yarattıkları etkiye, daha ortada ütüyle çekilen bir video parçası hariç net bir bilgi kırıntısı yok hemen "ne işimiz var orda?!"cılar türeyip klasik entrylerine başlamışlar.
  
  * burada eleştirilecek çok sıkıntılı bir nokta var, olayın açıklanması ve söylemlerdeki ciddi farklar. daha önce de yazdım (bkz: #74056816), spekülasyonun ve psikolojik yıkımın önüne geçmek amacıyla özellikle askeri harekatlardaki olayların tek kaynaktan açıklanması gerekiyor. bunun önemini bilen büyük devletler de genelde askerin ağzıyla açıklama yapar. olayı her duyan, her önüne mikrofon konan, karşısından 2 tane kamera gören herkes açıklama yapmamalı.
  
  edit: atak'larda fırlatma koltuğu yok. aslında bazı rus helikopterleri (ka-50, ka-50-2 ve mi-28) ve deneysel bazı amerika sistemleri haricinde hiçbir helikopterde bu yok. çünkü helikopterde başarılı bir fırlatma için önce palleri ve daha sonra pilotları atmalısınız. bu sistem de gerçekten karmaşık ve pahalı.
  
  edit-2: pilotun motor yangını rapor ettiğini öğrendim. elbette bu neden kaynaklandı enkaz incelemesi ile tespit edilecek bir konu.