trudno byt' bogom

• boris ve arkadi ştrugatski'nin yazdığı; orta çağ karanlığına, cehalet ve köleliğe, baskıya karşı bir eleştiri olarak yazılmış karanlık güzel bir bilim kurgu romanı.
  
  --- spoiler ---
  
  ''kötülük tükenmez. hiç kimse, onu yeryüzünde azaltamaz. kendi kaderini birazcık düzeltebilir ama daima başkalarının kaderlerini kötüleştirme pahasına. az ya da çok zalim krallar az ya da çok vahşi baronlar, kendine zulmedenlere takdir, kurtarıcılarına ise nefret besleyen cahil halklar her zaman olacak. olacak çünkü bir köle, zalimler zalimi de olsa, efendisini kurtarıcısından daha iyi tanır zira her köle, kendisini efendisinin yerine koyar da, bencillikten uzak kurtarıcısının yerine koyabilen pek azdır. insanlar böyledir don rumata, dünya böyle bir yer.''
  
  --- spoiler ---