nejdet sançar

• yavuz bülent bakiler'i oldukça etkilediğini düşündüğüm büyük türkçü. bana bunu hissettiren, iki değerli milliyetçinin turancılık, türk dili, trt, komünizm, nazım hikmet, atatürk'ün antropoloji çalışmaları... gibi başlıklarda çok benzer yazmış olmalarıdır.
  
  nejdet sançar tek parti dönemini evladı afşın'a şöyle şikayet ediyordu: "bir puta tapacak, insanlığı ayaklar altına alarak dalkavukluk edecek ve bunun sonucu olarak dünya nimetlerine kavuşacaktın. insanlık şerefini korumak istersen pek çok şeyleri göze almaya mecburdun. 1944'te yuvamızı dağıtan bu zihniyetti. seni mahrumiyetler içinde bırakan da bu zihniyetti. aynı zihniyetin kirli elleri hala yakamızı bırakmıyordu. şefçiler emellerine ulaşmışlardı. fakat benimle uğraşmaktan vazgeçmiyorlardı. bana haber salıyor ve hakkımdaki düşüncenin ve hükmün silinmesi için bir bağlılık yazısı yazmamı tavsiye ediyorlardı. fakat bu memlekette namerde boyun eğmeyecek, şerefine toz kondurmaktansa kahrından ölümü kabul edecek insanlar tükenmiş değildi. seni iyi besleyememek bahasında olsa, alnıma elbette ki en küçük bir leke sürdürmedim. onun içindir ki bu tavsiyeleri getirenlere, her defasında cevabım, ağır hakaret kelimeleri oldu."
  
  sançar; yavuz ile ismail'in mücadelesine şöyle bakıyordu: "safevi ismail, türkiye'nin doğusunda büyük bir tehlike olarak duruyordu. bu tehlikeyi ancak yavuz'un pençesi yok edebilirdi. padişahın bu maksatla ordunun başında doğuya yürümesi, türkiye'ye bir zafer daha kazandırmış oldu.
  
  zafer biri türklük, diğeri iranlılık adına vuruşan türkten, devleti ve milleti için çarpışanda kaldı. iran adına vuruşanlar, bütün yiğitliklerine rağmen alt olmuşlar, er meydanını kendi tarihleri için döğüşen soydaşlarına bırakmışlardı."
  
  nejder sançar'a göre turancılık ülküsünün temeli türkiye'dir. "önce türkiye yıkılmaz bir kale haline getirilmeli. çünkü türkiye var olmadan 'büyük türklük' ülküsünü gerçekleştirmek kolay olmaz.
  
  turancılık, ne o yalanlardaki gibi atlara atlayıp kafkaslara yürümek, ne tutsak türk illerine paraşütle asker indirmek, ne türkiye'yi bir kenara bırakıp sonu belirsiz bir maceraya atılmaktır. turancılık, türk dünyasının bağımsızlığına kavuşması davasıdır. türkler neden hürriyetten yoksun yaşasınlar? işte turancılık budur!"
  
  sançar, 1970'de ötüken'deki bir makalesinde "türkiye'nin karın doyurucu fabrikalardan önce ruh doyurucu okullara ihtiyacı vardır. midesi tam dolmamış bir millet ölmez ama kafası boş ve milli bilinç ile milli ruhtan yoksun bir millet kolaylıkla tuşa gelebilir" demişti.
  
  sançar'da türk milletinin tarifi şöyledir: "türk milleti, soy, dil, kültür, ülkü, vatan, tarih ve din unsurunu ve birliği ile birbirlerine bağlı bir toplumdur." (ötüken, nisan 1964)
  
  ülkücülük ile türkçülük arasındaki fark başlığındaki bazı yorumlar ezbere dayanmakta olup (mesela (bkz: #75849193) ) din faktörüne olduğundan fazla anlam yüklenmiştir. yukarıda görüldüğü gibi sançar din unsuruna millet tanımı içinde yer vermektedir. bunu destekleyen şu satırlar da sançar'a aittir:
  
  "maalesef türkler, başka milletlerin meziyetlerine hayran olurlar. bunlar yabancıları överler. bu tipler bir kandil akşamında kandil simidi almayı veya ölünün ruhu için sebil dağıtmayı geri bir zihniyet olarak görür. noel gecesinde odasını süslü çam ağacıyla süsler. buna karşılık davul zurna ile düğün yapan bir köyü beğenmez. anadolu'nun müziğini, oyunlarını beğenmez. bayramda şeker tutulması gülünç bir şey, buna karşılık likör tepsisi ikram etmek bugünün gereğidir..."
  
  türk çocukları her şeyi unutsa dahi nejdet sançar'ın şu haykırışını belleklerinden asla silmemeli:
  
  "türk'ü sevdim, seviyorum, seveceğim. ama bunun sonunda ıstıraplar varmış, felaketler varmış, hatta karşılaşılacak türlü kahpelikler doluymuş. hepsi kabul!
  
  büyük türk ırkı sağolsun!"
  
  ruhu şad olsun.