elizabeth costello

• j. m. coetzee tarafından yazılan, postkolonyal ve postmodern edebiyat yazınına muhteşem bir örnektir elizabeth costello.
  
  postmodern edebiyatın izlerini taşır; çünkü 'yazarlık bunalımı' diyeceğim, o yazma ve bir şeyleri temsil etme zorunluluğunun beraberinde gelen tükenmişliği, baş karakteri yazar olan bir anlatı üzerinden nasıl ince ince ve derinden tartışıldığını bütün detaylarıyla görürsünüz kitap boyunca. ne de olsa postmodern edebiyat, yazmaktan tükenen ama yazmaktan da başka çıkış yolu bulamayanlar için sığınılan bir liman gibidir.
  
  bununla birlikte kitap postkolonyal edebiyata dair tartışmaları da bünyesinde barındırır. içindeki 8 dersin her birinde ve sonundaki postscript bölümünde de temsil sorununun ve sömürü ilişkilerinin göstergesi olarak çeşitli metaforlar göze çarpar gibidir. örneğin afrikalılar ve batılılar, hayvanlar ve insanlar, insanlar ve tanrılar, hitler ve yahudiler gibi. hep bir merkez (center) bir de merkez dışı (peripheral) üzerinden şekillenen ilişkilerin odak noktasına alındığı derslerdir bunlar. merkez ve öteki bağlamında kolonicilik ve sömürge kavramlarının geniş bir okumasına oldukça müsaittir, bu hiyerarşik yapının kurulum mekanizmalarını da görünür hale getirerek bir sorgulama, sorun haline getirme eğilimindedir.
  
  tanrılar ile insanlar arasındaki ilişkileri sorgular örneğin eros bölümü; tanrı ile meryem'i, eros ile pscyhe'yi, aphrodite ile anchises ilişkileri üzerinden giderek. 'en başta tanrı orada ne yapıyordu, ne işi vardı ölümlülerin yanında?' diye sorar. belli ki tanrılar, kendi ötekileri olan ölümlülerin dünyasını fethetme ya da egemenlik kurma arzularını 'aşk' ike maskelemekte ve bir sömürgecinin kendilerine ait olmayan ülkelerde yürüttüğü faaliyetlerin birebir aynısını taklit etmektedir.
  
  yine insanlar ve hayvanlar arasındaki ilişki de benzer bir sömürüye işaret eder. vejetaryenlik konusu ve hayvan hakları için kitabın hatrı sayılır bir bölümü ayrılmıştır. bu sefer de insan merkezde, hayvanlar merkezin dışındadır ve sömürü devam etmektedir.
  
  sonuç olarak her ne kadar hakkında daha bir çok şey söylenebilirse de, elizabeth costello nereden okuduğunuza bağlı olarak size çok zengin bir malzeme sunabilir, müthiş bir edebiyat zevki vererek kendini okutabilir.