türkiye cumhuriyet merkez bankası

• elindeki enstrumanlar tukenmistir. piyasaya yapacagi mudahaleler anlik etki etmekten oteye gitmez. su an kurun keskin bicimde asagi yonlu hareketini saglayacak, ve kuru dusuk seviyede tutacak bir cozum yok. sadece merkez bankasi degil, hicbir devlet mekanizmasi bunu sagalayamaz. bugune kisa surede gelinmedi, belki bu sert yukselisleri biz kisa sure icerisinde yasadik ama onumuzdeki tablo 2014’den beri yavas yavas olustu. dolayisi ile kisa surede iyilesme imkansiz.
  
  olacak olanlari, yasananlari ornek olaylarda buralarda nacizane karaladik. bir kac ornegini asagiya birakiyorum. bunlari yazdigimda mesajla bana kufredenlerin, kendince alay edenlerin bugun sesi solugu kesildi.
  
  (bkz: #78089600)
  
  (bkz: #77779351)
  
  (bkz: #77442919)
  
  herkesin anlamasi gereken bir takim temel maddeler var;
  
  1) bir ulke eger para biriminin guclu olmasini istiyorsa burada da milyonlarca kez yazildigi gibi kuvvetli ve baska kaynaklarca kolayca ikame edilemeyecek bir uretime sahip olmalidir. turkiye’nin bu yonde bir uretimi ve ihracati yoktur. su halde para birimimiz her zaman dis etkilere karsi savunmasizdir.
  
  2) uluslararasi ticarette gecerli bir para birimi olmayan ulke, mutlaka kiymetli para birimi ya da altin gibi ikamelerinden elinde onemli oranda rezerv bulundurmalidir. bizim o cok ovulen rezervimizin neti ne kadardi, ne kadar kaldi, kisa vadeli yukumlulukler icin yeterliligi nedir, bunlari arastirmanizi oneririm.
  
  3) elimizde uretim ve rezerv yok ancak sistemin surdurulebilirligi icinkaynak ihtiyacimiz varsa -ki ulkemizin durumu budur- o zaman ulkeye yatirim cekmeye ihtiyacimiz var. bu faiz ensturumani kullanilarak mumkundu. ne zaman? 3-4 yil once. simdi degil. ya da ozellestirme ve konut/arazi satisi yontemleri ile. bu yontemler denendi ancak cok kotu uygulandi ve sonuc fiyasko oldu.
  
  4) geriye ne kaldi? borclanma. evet hani imf’e falan borc verdik diyoruz ama ozel sektor inanilmaz rakamlarla borclu. basli basina bir entry konusu olmakla beraber, kisaca deginelim ekonomiyi yonetenler burada bir yumusatma yapiyorlar, kamu borcu/gsmh oranlarinin ne kadar dusuk oldugunu soyleyerek. aktarmadiklari detay hazinenin ozel sektore, herkesin anlayacagi kadar basit tabirle, kefil olmus olmasi. yani ozel sektor borcunu odemezse devlet odeyecek. ayrica devletler icin borclanma sadece ekonomik parametreler uzerinden degerlendirilmez, siyasi iklim, demokratik bir yonetim ve hukukun ustunlugu son derece belirleyicidir. bugun turkiye borclanmada rotayi cin’e cevirdi cunku eski dostlar birak borc vermeyi, ambargo tasarilarini birer ikiser taslaga dokmeye basladilar. yani ticareti de kesmeye hazirlaniyorlar. bu durumda borclanmanin hem maliyeti yuksek, hem de borcu veren sadece yuksek faiz istemiyor, ulkede soz hakki da istiyor, (bkz: duyun-u umumiye)
  
  peki ne olacak;
  
  1) kurlar, enflasyon ve issizlik ayni anda yukselecek. yanlis anlamayin, bugunkunden cok daha fazla yukselecek.
  2) uluslararasi arenada ulke bir takim tavizler vermek zorunda kalacak.
  3) ulke icinde yonetim gorulmemis sekilde otoriterlesecek.
  4) giderek izole edilen ve ice kapanan bir ulke olacagiz.
  
  geri kalani gun icerisinde editleyecegim.