merküt

• eski türk efsanelerinde, gök yolculuğuna çıkan kam’ın ruhuna, ilk üç gök katı boyunca rehberlik ve yardım eden dev dişi, mukaddes gök kuşu'dur (sema kuşu). sol kanadının ay’ı, sağ kanadının ise güneş'i örttüğüne inanılır. dokuz kartalın atası olarak kabul edilir. kam'lar törenler esnasında merküt'ün ruhunu da çağırmaktadır.
  
  anadolu‘da yaramazlık yapan çocukları korkutmak için kullanılan düşsel bir varlık olarak da bilinmektedir.
  
  v. radlov'un "sibirya'dan" adlı eserinde yer alan kurban törenlerinden bir kam duası.
  
  "gök kuşları beş merküt,
  tırnakları bakırdan
  ayın tırnağı bakırdan,
  ayın gagası buzdan
  geniş kanatları muhteşem hareketli.
  
  uzun kuyrukları yelpaze gibi
  sol kanadı ayı örter. sağ kanadı güneşi
  ey dokuzkartalın anası! yayığı geçerken şaşmaz
  idil üstünde yorulmez, öterek gel sen bana!
  oynayarak gel sen sağ gözüme! sağ omzumun üstüne kon."
  
  (bkz: tuğrul kuşu/#66625296)