londra

• oncelikle her seyahat yazimiz gibi buna da ulasim bilgileri ile baslayalim. londra’da , turkiye’den ulasim saglayabileceginiz dort adet havalimani var. kuzeyde luton ve stansted, guneyde gatwick ve batida heathrow. bir de sehir merkezi diyebilecegimiz bir bolgede yer alan london city airport var, ancak bildigim kadariyla burasi kucuk ve ozel ucaklar icin.
  
  luton’dan sehre ulasim icin
  stansted'den ulasim icin
  gatwick'den ulasim icin
  
  heathrow'dan ise piccadilly line ile sehir merkezine ulasim saglayabilirsiniz. piccadilly line tfl'e (transport for london) bagli bir metro hatti oldugundan bunu ve daha sonrasinda sehir icindeki otobus,metro (tube) , overground, dlr (docklands light rail) gibi tum ulasim araclari kullanmaniz icin bir oyster kartina gereksinimiz olacak. oyster'i havalimanindan (veya sehir icinde her hangi bir oyster satan yerden) alip, kalacaginiz bolge ve gune gore ihtiyaciniz olan sure kadar yukleme yapmaniz veya haftalik pass almaniz lazim (oyster icin bir de 5 gbp depozito oduyorsunuz, daha sonra donusunuzde makinelerden bu depozitoyu ve icinde kalan parayi geri alabilirsiniz) heathrow zone 6'da, ancak zone 6'da pek isiniz yoksa 1-3 , 1-4 gibi bir kart alip icine de 10 gbp atarsaniz isiniz gorulur. 2018 yili icin zone 2-4 ucreti 28.20 gbp , 1-4 ucreti 49.00 gbp. (hangi zone olursa olsun, haftalik pass alirsaniz, tum otobuslerden de faydalanabiliyorsunuz, yani 2-4 metro kartiniz varsa, zone-1'e veya zone-6'ya giden otobuse binebilirsiniz, sorun yok, ama eger bindiginiz metro veya overground veya dlr ile zone-1'den gecerseniz (bir durak dahi olsa) sizden onun parasini alir. iste o 5 gbp bunun icin, ve eksi bakiyedeyken de bir daha binemezsiniz)
  
  paris ve bruksel gibi yakin sehirlerden de eurostar ile 2-2,5 saat gibi bir sure zarfinda, merkez istasyon olan st.pancras'a ulasabilirsiniz. eger londra'dan bu bahsettigim sehirlere gidiyorsaniz, pasaport kontrolu ve damga islemi istasyonda yapiliyor, ve nereye giderseniz gidin, trenin mans'in altindan yer yuzune ciktigi ulke fransa oldugundan, pasaportunuza "fransa" kasesi basiliyor. yani st.pancras'ta duty free gezerken, teorik olarak fransa'da oluyorsunuz, cunku o esnada pasaportunuzda "fransa'ya girdi" kasesi basilmis oluyor.
  
  (bu arada tren mren demisken bir bilgi, ayni zamanda, karayolu ile de avrupa'ya gecebilirsiniz, bunun icin folkestone'a gitmeniz ve aracinizi trene bindirmeniz gerekiyor. yanlis bilmiyorsam tek yon ucreti 30 gbp, ancak sunu atlamayin, aracinizi avrupa'da kullanabilmeniz icin bir "kit"e ihtiyaciniz var, bunu benzin istasyonlarindan veya folkestone'daki terminalden alabilirsiniz, takribi 40 gbp gibi bir sey, bu aracinizda olmaz ise, avrupa'ya giremiyorsunuz)
  
  londra, ulasim acisindan zone'lara bolunmustur demistik. detayli haritaya suradan ulasabilirsiniz, ayrica telefonunuza da tfl'in uygulamasini indirmenizi oneririm. bu zone'lar ayni zamanda konaklayacaginiz yeri de sembolize eder. ornek, finchley'de yasiyorsaniz bu zone-4 anlamina gelir.
  
  londra'da ve haliyle ingiltere'de tum adresler icin bir posta kodu bulunur. her daire icin degil, her adres icin. bir yerin nerede oldugunu posta koduna bakarak anlayabilirsiniz. kuzey n ve nw ile, guney sw ve se ile, bati w ile, dogu ise e ile gosterilir. wc veya ec goruyorsunuz bu sehir merkezi demektir.
  
  biraz semt islerinden bahsedelim, daha once bir kac yazimda belirtmistim, o nedenle cok detaya girmeyecegim. ancak , her buyuk sehir gibi burada da azinliklarin belli basli yerlestikleri yerler vardir. ama her azinligi her semtte gorebilirsiniz elbette. kabaca su sekildedir.
  
  arap ; ozellikle de lubnanlilar edgware road etrafinda (edgware degil) , zenginleri chelsea civari
  turk ; woodgreen, haringeyy, enfield, edmonton,tottenham ve guneyde croydon (ki cok sakat yerdir)
  banglades; bethnal green,tower hamlets (cok cok sakat yerdir)
  pakistan ; ilford ve cevresi,walthamforest, rainham ve redbridge (sakat yerler)
  hint; harrow, brent, ealing
  karayip asilli siyahiler ; lewisham,croydon, lambeth,brixton (sakat)
  afrika asilli siyahiler ; southwark,lambeth,newham,peckham (sakat)
  yunan; cockfosters, barnet, whetstone
  polonya; ealing,haringey,enfield, lewisham
  dogu avrupa; barking,newham,rainham (sakat)
  
  ayrica, yobaz yahudileri gormek istiyorsaniz - ki muhtemelen israil'de o kadar yoktur - tottenham ile stoke newington arasinda yer alan stamford hill semtine gidebilirsiniz. tahminimce , kadini erkegi colugu cocugu fark etmez, tipik dindar yahudiler gibi giyinmemis ancak 100 kisi gorebilirsiniz.
  
  simdi gelelim neler yapilir, nereler gorulur, ne yenir ne icilir.
  
  londra'da yapacak zibil gibi sey var. avrupa'daki tipik "ya pahalidir ya da bedava" burada da gecerli. simdi, ucretsiz muzeler ve aktiviteler nelerdir onlarla baslayalim, ucretlilere dogru gecelim.
  
  tate modern ; eski bir elektrik santrali olan bu modern sanatlar muzesine giris ucretsiz, ancak bazen sergiler gelebiliyor onlara giris ucretli. andy warhol'un da eserlerini gorebileceginiz bu muzeye ulasim icin, southwark veya london bridge istasyonlarinda inebilirsiniz. ancak ben sizin yerinizde olsam embankment'ta iner karsiya gecer, oradan southbank boyunca yururdum, boylelikle nehir kenarindaki sahafi gezer, cuma, cumartesi ve pazar gunleri acilan "food stall"lardan bir seyler atistirirdim.
  
  science museum ; bu muze , az sonra yazacagim iki muzeyle ayni yerde. giris ucretsiz. 3-4 katli bir yer, giris katinda eski arabalar, buharli tren ve denizalti gibi ornekler var. daha sonra her katta bilim ile ilgili basit seylerin anlatildigi-gosterildigi salonlar var. bunlar interaktif bilgisayarlarla da destekleniyor. bir kat biyoloji, bir kat zooloji , bir kat populer bilim gibi. buranin icinde biletle girebileceginiz bir 4d sinema da var.
  
  naturel history museum ; tate ile beraber benim favorim. girdiginizde sizi, tavana asilmis devasa bir mavi balina iskeleti karsiliyor. daha da ilginci, hemen girdiginizde sag tarafinizda 1914 yilinda , ingiltere'nin guneyindeki "wight adasi"nda bulunmus olan ve bir iki kemigi haric her parcasi tamam olan bir dinozor fosili. bu fosili kemiklerden birlestirmisler, tarihi caglara ilginiz varsa cok etkileyici. hemen yaninda onun kadar iyi durumda olmayan bir iskelet daha var. o sagdaki koridorun sonunda -yanlis hatirlamiyorsam- avustralyda bulunmus ve yine yanlis hatirlamiyorsam dort milyon yillik bir meteor parcasi var. etrafi rengarenk. cok ilgi gormuyor ama bence o da muazzam eser. ayrica ust katlarda kelebeklerden olusan bir galeri ve salonu yukaridan gorebileceginiz bir balkonda da dunyanin en eski agaclarindan birinin govdesi var. onun onune de, agacin yasadigi donemlerde olan olaylari yazmislar.
  ayrica su ana kadar gordugum en orijinal eserlere sahip bir de "hediyelik esya"cisi var. (bir digeri icin van gogh museum)
  
  victoria & albert museum ; burasi bir sanat muzesi. buraya da giris ucretsiz. donemin, cok farkli sanat eserlerine ev sahipligi yapan bu muzede, 101-102 ve 105-106 yillari arasinda yapilan roma-dacya savasini betimleyen , trajan anitinin bir kopyasi var. orijinali (gidenler ve ilgisi olanlar hatirlayacaktir) roma'daki piazza venezia'nin caprazinda yer alan bu sutunu nispeten yakindan incelemek icin de bir firsat. ayrica bu muzenin inanilmaz bir kafesi de vardir . "dunyanin ilk muze kafesi" dir ayni zamanda. (buraya giderseniz gamble room'da bir kahve icin , bahsettigim inanilmaz ambians burada)
  
  british museum; nispeten sehir merkezinde olan british museum'a girerken biraz sira beklemeniz gerekebilir, haldir huldur giremiyorsunuz cunku. ama burasi da ucretsiz. cok genis bir salon karsiliyor sizi. o salonun ortasinda kafe ve hediyelik esya satan yerler varken, salona acilan kapilarin her birinde galeriler var. buranin mevzusu "rosetta tasi". uzerinde uc farkli dilde yazilmis bir anlasma bulunan bu tas 200 yil kadar once bir fransiz askeri tarafindan bulunmus ve adini bulundugu kasaba olan "resit" (rosetta)'dan almistir. agirligi bir tona yakindir, ve bazalt tasina yazilmistir. girdikten sonra saat 10-11 yonundeki galeride (sol ust capraz) hemen karsiniza cikacaktir zaten.
  
  national portrait gallery; trafalgar meydaninda yer alan bir diger ucretsiz muzemiz burasi. bir cumartesi gununuzu, trafalgar'da yerlere tebesirle ulke bayraklari, portreler, enteresan seyler cizen sokak sanatcilarina, muze merdivenleri onundeki muzisyenlere , farkli kiliklarda "duran adamlara" ve bu muzeye ayirabilirsiniz. resim sanatina ilgi duyuyorsaniz mutlaka ziyaret edin. acikcasi muhtesem ronesans eserleri beklemeyin. ancak shakespeare'in cok meshur bir tablosu vardir. bir cok yerde karsiniza cikan, "chandos portresi" diye, o tablo bu muzede sergilenmektedir. ayrica ayni tablonun national portrait gallery'nin envanterine giren ilk eser oldugunu da belirtelim. muzede tudor ve victoria donemine ait bir cok eser var. ayrica , gayet hizli ve efektif bir de wi-fi baglantisi vardir, merkezdeyken internet isinizi cozebilirsiniz.
  
  st.martin in the fields kilisesi ; trafalgarin hemen caprazinda , hafif yukarida yer alan, boyle merdivenli bir kilise vardir. o kilisenin adi st.martin in the fields. klasik muzik severler bilir, bu kilisenin bir orkestrasi vardir, academy of st martin in the fields diye, konserleri falan meshurdur. bu mekanin ucretisiz katilabileceginiz oglen konserleri var , sitesinden takip edin. ayrica orkestranin, klasik eser performanslarini da cok uygun fiyatlara (15 gbp civarina) dinleyebilirsiniz.
  
  buckingham palace nobetci degisimi; simdi, buckingham sarayina giremiyorsunuz. daha dogrusu yilin sadece belirli bir doneminde ziyarete acik (20 temmuz - 24 eylul -- giris 24.00 gbp) bu nobetci degisimi ise hava ve bandonun gorev durumuna gore degisebiliyor. her gun saat 11:00'de tekrarlanan bu gosteriyi iyi bir yerden izlemek icin biraz erken gitmeniz faydali olur. su adresten guncel bilgilere ulasabilirsiniz.
  
  royal air museum; ucaklara , ozellikle de 2.dunya savasi ucaklarina ilginiz varsa kendinizi cennette hissedebilirsiniz. savasin hicbir yani elbette guzel degil, ancak tarihin seyrini degistiren makineleri gormek degisik his. simdi bu muzede envayi turlu ucak var. ama her muzenin "g noktasini" yazdik bunu da yazalim ; handley page-halifax. havaciliga ilgisi olanlar, zamanin gosterisli bombardiman ucagini hatirlayacaktir. 6.000 den fazla uretilen bu ucaktan gunumuze ulasmayi basaran 3 adet var. biri de bu, ayrica ilginc bir de hikayesi var , soyle ki ; 1942 yilinda iskocya'daki raf ussunden havalanan ucak, alman savas gemisi tirpitz'in yogun atesine maruz kalir. pilot "don macintyre" ucagi norvec'te donmus bir gol olan hoklingen'e inis takimlari kapali sekilde indirir ancak buz tabakasi ucagin agirligina dayanamaz ve ucak 12 saat sonra gole batar. 1971 yilinda enkazina ulasilir ve 1973 yilinda cikarilarak birlesik kralliga getirilir. ozellikle restore edilmemistir. denizden ciktigi sekilde gorebilirsiniz. bu ucaktan iki adet daha vardir biri (onunden gectigim ama zaman darligindan giremedigim, york'taki havacilik muzesinde, digeri kanada'da) bu muze edgware-hendon tarafindadir. giris ucretsiz. ve yine uygun fiyata model oyuncaklar , maketler ve nostaljik seyler bulacaginiz cok guzel bir magazasi var.
  
  big ben; aslinda big ben parlamento meydaninda yer alan elizabeth saat kulesindeki "çan"in adi. ama bilinen ismiyle big ben iste. ancak size kotu bir haberim var; big ben 2021 yilina kadar tadilatta olacak. bir kac ay once etrafi siyah kontraplak gibi seylerle kaplanmisti (son durumunu bilmiyorum) ezcumle; kirmizi kulubeli ve fonunda big ben olan bir fotografiniz olamayacak maalesef.
  velhasil, madem buraya kadar geldik, o zaman hemen caprazindaki london eye'dan devam edelim.
  
  london eye; daha dogrusu kapitalizmin hediyesiyle "coca cola london eye", kisaca ozet gecelim. southbank'te yer alan dev donme dolap. binis ucreti tek kisi 23 gbp'cik. 2 kisi binecekseniz 46 ama size ufak bir tuyo vereyim. nationalrail'in tren kullananlar icin bir indirim sitesi var. bu sitede 2for1 diye bir mevzu var, buraya uye oluyorsunuz, yolculugunuz eger tren ileyse (tube degil) bir cok atraksiyon icin 1 bilet fiyatina (belki biraz daha fazlasina) 2 bilet aliyorsunuz. site de su; daysoutguide.co.uk. london eye 135 metre tepeden londra'yi izlemek icin ideal elbette. 30 dk suruyor bir tur. ozel gunler icin tum kabini tutabiliyorsunuz (500 gbp civari) veya sadece sampanya ve cikolata ikramli bir paket de secebiliyorsunuz, hepsi sitede yer aliyor.
  
  london eye'i solunuza alacak sekilde yururseniz, o yolun adi -southbank centre'a kadar- "queen's walk" . bahar icin cok guzel bir parkurdur. civil civil olur. london eye etrafi biraz kalabaliktir ama sonradan nispeten sakinlesir. bu yol uzerinde, envayi turlu sokak sanatcilari vardir. thames'in kumlarindan devasa heykel yapanlardan jonglorlere, pandomim sanatcilarindan bir cok sarkicida bulamayacaginiz sese sahip amator seslere kadar (ozellikle tate modern'in onundekiler cok iyidir) bu gosteriler esnasinda eger bekleyen baska bir sanatci varsa , hepsi sadece bir saat kalir, kimse kimsenin hakkina gasp etmez. suresi dolan , ekipmanini toplar, ayni anda elli yerden ses yukselmez.
  
  yine bu yol uzerinde - waterloo koprusunun altina denk gelecek sekilde - her haftasonu kitapcilar stand acar. bir nevi sahaf gibi. eski kitaplar, eski cizgi romanlar, posterler, degisik orijinal haritalar gibi cok enteresan seyler bulabilirsiniz. ben zamaninda 4 gbp'ye fight club'in kitabini almistim, evde turkcesi vardi ama ne bileyim , hatirat iste.
  
  devam edelim, az ilerisinde (yukarida bahsettigim) yine her hafta cuma-cmt-pazar acilan "food stall"larini yani yemek tezgahlarini gorursunuz, burada pizza, hamburger, bira, cannoli, prosecco, ev yapimi cikolata, vs gibi farkli tatlar bulabilirsiniz. yemeklerin fiyati ortalama 5-10 gbp arasinda degisir (cannoli'yi italyanlar yapiyor, mutlaka deneyin 3 adet 5.00 gbp) biralar 4-5 gbp civari , yazin 3.5 - 4.00 gbp'ye soguk taze sıkılmıs meyva suyu satan bır yer de var hemen o bolgede, denk gelirseniz es gecmeyin.
  
  yine devam edince, oxo tower wharf isimli ve altinda dukkanlarin oldugu bir bina goreceksiniz. bu binanin altinda caffe nero'nun yaninda cok orijinal seyler satan bir dukkan var, adi suck.uk , dizayn dukkani gibi bir nevi. mutlaka girin. mantardan yapilma dunya kureleri vardi mesela. sukela. gittiginiz ulkeleri raptiyeliyorsunuz. guzel yani.onun gibi cok enteresan seyler var
  
  cok uzatmayalim, bu yol sizi tate modern'e goturecek demistik, oranin onundeki kafede guzel bir kahve icebilir biraz soluklanabilir, isterseniz duz devam eder shakespeare globe'u ve hemen devaminda ingilterenin en eski publarindan biri olan ve restorasyonuna 2.5 milyon pound harcanan "anchor"u gorebilir, "london bridge"i ve "hms belfast" savas gemisini (giris ucretli 18 gbp olmasi lazim) de aradan cikararak, "tower bridge"den kuzeye gecebilirsiniz. bana hep sevimsiz geldigi icin (bir kere gormustum bahsettiklerimi) ben, tate'in onunden, milennium koprusunden karsiya gecmeyi yeglerim. bu kopru sizi unlu st.paul katedralinin onune cikaracak, ki zaten yol boyu karsinizda olacak.
  
  st.paul katedrali ; londra'nin en ikonik yapilarindan biri, en onemli mevzu diana ve charles'in evliliginin bu kilisede olmasidir. normalde tum evlilikler (diana & charles haric ) kraliyet kiliseleri olan windsor veya westminster'da yapilmistir. kilise biraz kazik yalniz. giris 18 gbp, internetten alirsaniz 16 oluyor. pazar gunleri sadece cemaat girebiliyor (hemen hemen avrupadaki tum "meshur" kiliselerde usul boyledir)
  
  londra'da "pazar"lar da meshurdur, bu pazarlarin belki de en meshuru "borough market"; hemen london bridge metro istasyonunun yaninda olan bu "market"e cumartesi gunu gitmelisiniz. peynirciler, sarkutericiler, cikolaticilar, taze meyve sebze satanlarla dolu kocaman bir pazar, hemen bitisik nizamda sokak yemegi satan tezgahlar da mevcuttur. bu borough market'in 10 dk yurume mesafesinde "flat iron square" diye bir yer vardir, normalde yeme-icme ve sosyallesme icin renkli , guzel bir yerdir. ancak denk gelirse mutlaka bir mac izleyin, devasa bir ekran kuruluyordu dunya kupasinda, lig & derbi icin oluyor mu bilmiyorum , bakmakta fayda var.
  
  merkezde , liverpool street'e yakin, "oldspitalfields" bir diger pazar yeri. burada yine sokak yemeklerinin yani sira yoresel tatlar (baklava, gozleme, makarna, susi vb gibi ) ayrica degisik sus esyalari ve kiyafet satan tezgahlar da goreceksiniz. hemen yanindaki acik alan da guzel bar ve restaurantlar vardir, gectigimiz yaz bira festivali duzenlenmisti, ama hangi mevsim olursa olsun yolunuzu dusurun.
  
  camden market ; camden da oldukca ikonik bir yer, hemen herkes duymustur eminim. el yapimi hediyelikler, kartpostallar, tablolar, yani anladiniz iste, degisik renkli seyler satilan bir yer. istanbul'dan ornek vermek gerekirse atlas pasaji gibi belki. ama daha buyugunu dusunun. buranin bir de acik alani vardir. yazin veya baharda cok keyiflidir. 30-40 tane sabit "stall" vardir ,ve her turden sadece bir tane olur, yani bir tane doughnut satan yer , bir tane kizarmis hellimci, bir tane pizzaci vs'dir yani. insanlar yer icer, haftasonlari muzik vardir surekli, sosyallesir, tanisir, guzeldir yani. tavsiyem cuma aksamlari gitmeniz. bir de camdenin hemen yaninda, bitisik nizam, staples market vardir. orada biraz daha kiyafet, poster vs coktur, ama basik bir havasi var, darlar yani.
  camden market iyidir ama marketin etrafi bir garip, cok takilinacak yerler degil (market'ten cikip metroya dogru giderken, yol ustunde amorino diye bir dondurmaci vardir (italya, ispanya ve portekiz'den hatirlayanlar olacaktir, es gecmeyin derim)
  
  apple market & jubilee market ; covent garden'da yer alan iki tane yanyana pazar. jubilee kiyafet agirliklidir, ufak tefek sus esyalari da satilir, ama apple market cok guzeldir. butik cikolatacilar, parfumericiler, cok şık bir kac kafenin oldugu bir yerdir, ayni zamanda unlu fransiz macaroncu laduree'nin de bir subesi vardir. icinde el isi satan tezgahlar vardir. onunde surekli gosteriler duzenlenir. etrafinda da yine cok guzel restaurantlar, barlar bulunur.
  
  londra isil isil bir sehir, bu sehir illa yukaridan gorulecek, london eye'dan baska alternatifleriniz de var.
  londra'da bazi gokdelenlerin seyir teraslari vardir, bunlardan biri , avrupa'nin en yuksek binasi olan "shard". cam ve celikten yapilan bu binanin catisi sanki bitmemis gibi bir izlenim uyandirir, nitekim gorkemli bir yapidir. buranin seyir terasindan londra'yi izleyebilirsiniz, fiyati 27 gbp'dir (evet cok ama , avrupanin en yuksek binasindan , avrupa'nine n guzel sehirlerinden birini izliyorsunuz). web sitesinden gideceginiz zaman dilimini secerek, rezervasyon yapmaniz ve bileti satin almaniz gerekir. biletler icin suradan
  
  bir diger alternatif, sky garden. iyi haber burasi ucretsiz, kotu haber haftasonu bos oldugunu hic ama hic gormedim, ne zaman cikiyor, kim aliyor, kim rezervasyon yapiyor bilimin cozemedigi sirlardan biridir benim icin. ancak soyle bir guzellik var, bu tesisin diyim, cati katlarinda , birden cok restaurant, cafe, brasserie var. birine rezervasyon yaptirarak hem bir seyler yer icer hem de londra'yi izlersiniz, ancak burada dress code var. sacma sapan seylerle girmeye kalkmayin, giremezsiniz. ikinci olarak, bar ve cafelerde bir saat, restaurant'ta ise 2 saat kalabilirsiniz. rezerve ettiginiz masayi , belirtilen saatte "return" etmeniz gerekir. web sitesi icin soyle alalim
  
  londra'da sinema-tiyatro-konser-muzikal isleri gozunuzu gonlunuzu bol bol doyurur.
  
  kisa kisa gecelim.
  
  tiyatro-muzikal ile ilgiliyseniz, lion king, book of mormon, phantom of the opera vb. bu mevzular dunyaca unlu lyceum theatre, royal albert hall gibi yerlerde gosterilir/duzenlenir. bilet fiyatlari tl bazinda uzer, yorar, derin dusuncelere gark eder. her ne kadar bilet fiyatlari (kabaca) 30-35'den baslasa da, adam gibi yerden izleyecem diyorsaniz 60-80 gbp gozden cikarmaniz gerekiyor. ama abiniz yine imdadiniza yetisti. leicester square'de "lego store"un yanindaki parkin icinde tkts diye bir yer vardir. burada son dakika indirimli bilet satilir, web sitesi de su
  webden veya oradan takip edebilirsiniz. londra'da mutlaka bir sahne sanati izleyin.
  
  konserlerin ana mekani, north greenwichdeki o2 arenadir. akliniza gelen bir cok sanatci burada konser vermistir, verecektir veya vermeye hazirlaniyordur . web sitesi ve bilet bilgileri icin suradan , ama takribi 80 gbp bir rakama, andrea bocelli, rihanna, bruno mars, def leppard, iron maiden, ne biliyim ennio morricone vb gibi sanatcilari izleyebilirsiniz.
  bir diger buyuk konser alani ise heathrow'a yakin twickenham stadyumudur.
  
  londra'da iki tane meshur sinema zinciri var. vue ve odeon. ben bir kere gittim vue'ya , guzeldir, ses sistemi falan iyidir, ingilizler zaten kibar insanlar, sinemada,tiyatroda kimsenin cep telefonu calmaz, hayvan gibi katir kutur bir seyler yemez. gidin yani denk gelirse. (ara verilmemisti filmde, vue'ya ozgu mudur, hepsi icin gecerli midir bilmiyorum)
  
  yemek konusunda size dort konudan bahsedecem
  
  five guys bir ogununuzu burada yiyebilirsiniz. buyuk cheeseburger 8.45 (kucuk 6.45 olmali) , buyuk hamburger 7.95 (5.95 olmali) , sinirsiz icecek 3.15'di yanlis hatirlamiyorsam, patates kizartmasi da uc boy var, 2.95'di sanirim en kucugu ama iki kisiye bile yeter (yer fistigi yaginda kizartiliyor, ayrica istediginiz kadar yer fistigi yiyebiliyorsunuz, ankara'daki big bang burger gibi, muhtemelen onlar londra'dan esinlenmistir) charing cross metrosunun yanindaki benim favorimdir. yolunuz duserse bir selamimizi soyleyin. butik is yaparlar, lezizdir, dana etidir.
  
  bir diger ingiliz zincir nando's, bu adamlar restaurant degil ne bileyim fast foodcu da degil. meshur ve degisik bir tavukcu. yuzlerce subesi vardi sanirim. siparisinizi kendiniz veriyorsunuz ama yemeginizi garson getiriyor. icecek sinirsiz. kemikli-kemiksiz vs degisik tavuklar ve menuler var, guney afrika orijinli bir sirket, 4-5 tane kendilerine ozgu sos var, en meshuru peri-peri, kisi basi 13-15 gbp arasina cikarsiniz. soho'daki dizayn ve tabela rengi olarak degisiktir (gokkusagi hesabi) . bir ogun de burada yenebilir
  
  ben's fish & chips ; shaftesbury avenue'da ben's isimli bir yer var, sanirim en meshur ve en old school burasi. bu fish and chips ; derin yagda kizartilan mezgit veya morina baligi ve nispeten kalinca dogranmis patates kizartmasiyla servis edilen bir yemek. cok bir esprisi yok, zaten bu fish and chipscilerin cogu turktur. az sayida ingiliz bulursunuz. icecegi, salatasi iviri ziviri bu da kelle basi 12-13 gbp'ye gelir.
  
  50 kalo ; pizzasever olup napoli'ye yolu dusenler bilir, napoli'de yat limanina yakin 50 kalo isimli bir pizzaci vardir, burasi, italya'da 2018 yilinin en iyi 3.pizzacisi secildi. cok hafif bir hamuru var, neredeyse yok gibi. tum malzemeleri italya'da "kendine ozgu" yerlerden geliyor. hemen trafalgar meydaninin karsisindaki northumbeland bulvari 43 numarada. mutlaka ama mutlaka gidin, sonra da tesekkur mesajlari atarsiniz. kisi basi pizzasi, icecegi (birra morreti veya bir kadeh sarap) tatlisi 20 gbpye cikarsiniz.
  
  avm; iki tane meshur avm var, biri harrods digeri selfridges.
  
  harrods ; bir zamanlar prenses diana ile iliski yasayan ve trafik kazasinda olen dodi el fayet'in babasi muhammed al fayed'in 2010 yilina kadar sahip oldugu ve o yil 1,5 milyar pounda sattigi avm. buranin icindeki tuvatlerde ayni evinizde oldugu gibi parfum siseleri yer alir (tester degil) , iki fis yapar devam edersiniz. degisik kafa. tabii en basit kattaki en basit t-shirtun 200-300 gbp oldugu yerden bahsediyoruz.
  
  selfridges , oxford circuste yer alir, harrods kadar "posh" (elit) olmasa da iyidir, orta ustu bir avm gibi dusunun , el corte ingles gibi, ornek bijenkorf gibi vb.
  
  futbol ve son notlar.
  
  premier ligin 6 takimi londra sinirlari icindedir. bir de 30 dk uzaklikta watford vardir.
  tottenham, chelsea, arsenal, fulham, crystal palace ve west ham united.
  bilet almaniz icin bir sekilde kluplerin sitelerine uye olmaniz, duzgun zamanda duzgun sekilde bilet almaniz icin klup uyesi olmaniz gerekir. herkese acildigi, vakit dogru durust yerlerde bilet kalmaz.
  
  tottenham maclarini - yeni stadi yetismediginden - wembley'de oynamaktadir, bilet fiyatlari macina gore, 35-95 arasi degisir, bir mac izledim, yeni stadi da 100 kere gormusumdur, isyerim oradaydi, taraftarlari gocmen sinifi ve nispeten orta kesimdir. (klup uyesiyimdir aman diyim yanlis olmasin)
  
  arsenal, en pahali biletler bunlarda (45-95 arasi veya o civar) stad highbury'de, sayisiz kez gecmisimdir onunden. ayrica finsbury park duraginda bir fanshoplari vardir. fanatikleri cok fanatiktir, cogu kiside arsenal dovmesi vardir, ama kimse bir chelsea dovmesi yaptirmaz.
  
  chelsea ; adindan anlasilacagi gibi chelsea semtinde, ve ingiltere'nin en zengin taraftarlari bu klubun taraftarlaridir. yillik ortalama kazanclari 50.000 ustundeymis, bunlarin bilet fiyatlari da arsenal'e benzer. stadin girisinde "walk of fame" tarzi bir yol vardir. efsane oyuncularin buyuk fotograflari ve oykuleri yer alir. elbette kimi aradi ve buldu gozlerimiz; didier drogba.
  
  fulham ; bu sene ciktilar. cok minnos bir stadlari vardir, craven cottage diye. chelsea ile neredeyse ayni semtin takimidir. iki stad arasi yuruyerek yarim saat anca surer. sahibi pakistanli bir is adamidir, eskiden bu klup de muhamemd al fayed'e aitmis. 1.6 milyar pound'a da burayi satmistir.( 2013 yilinda sanirm)
  
  west ham united; dogu londra takimi, stadlari, stratford avm karsisindaki londra stadidir. bilet fiyatlari uygundur. 30'dan baslar en baba mac 75'dir. orta siralardaki takimlarla maclari 50-60 civaridir (en iyi yer). semt sakattir, gece dolanmayin
  
  crystal palace; gerek londra'da gerek ingiltere'de yer alan en iyi taraftar gruplarindan biri bunlardadir. maclarini selhurst park'ta oyanrlar, hemen croydon'un yukarisi, bir kac kez gitmistim o muhite. sevimsiz yerlerdir. pek tavsiye etmem. ama dedigim gibi tribunleri iyidir. bilet fiyatlarini bilmiyorum ama 40-50 civarini gecmez.
  
  bir kac ek bilgi
  
  yilda 8 adet bank holiday vardir, yillar oncesinden bellidir, bu donemlerde bir yere gitmek veya bir yerden gelmek pahalidir dikkat edin.
  
  25 aralik christmas'dir, kedi kopekler bile disari cikmaz. her yer kapali olur.ona gore onleminizi alin.
  
  yilbasi gunu, 31 aralik gecesi yani, millet merkezde toplanir, london eye'dan havai fisek atilir ama yakindan gormek icin bilet almaniz gerekir (yani cok genis bir alana sadece biletliler girebiliyor) gecen sene 10 gbp'di, bu sene beni ilgilendirmedigi icin bilmiyorum, bu saate kalmamistir zaten. biletsiz en yakin lambeth koprusunden izleyebilirsiniz veya st.james parkin onundeki atli muhafizlar okulunun bahcesinden.
  
  millet black fridaydi, christmas'di derken para harcar ve bitirir. bu nedenle ocak ayina "dry january" derler, isler yavaslar, guzel indirimler olur, takip edin.
  
  nisan'da paskalya vardir. good friday derler, hemen ertesindeki pzt bank holiday yapar birlestirirler.
  
  yazin giderseniz, kendinizi parklara atin (favorim greenpark) st.james, regent's, hyde birinden birinde butun gununuz gecer, sort ustu bikiniyle guneslenebilir, sarabinizi icer kitabinizi okursunuz, kimse donup bakmaz dememe gerek yok sanirim. bu parklarda sezlonglar vardir. saati 1.80 gbp aklinizda olsun.
  
  yazin acik hava sinemalari vardir hemen her semtte,bilet fiyatlari 7,5 gbp ile 15 arasinda degisir. mutlaka ama mutlaka birine gidin. sommerset house , rooftop cinema club, ve bir cok parka kurulan beyazperdelerle cok guzel anilar biriktirebilirsiniz. su site aklinizda olsun
  
  kasim ayinin ilk haftasinda guy fawkes gecesi vardir (05.11) artik oncesi hangi haftasonuna geliyorsa, o gun havai fisek festivali yapilir, en meshuru alexander parktaki "ally pally"dir. ama butun sehirde havai fisek atilir, 1 - 2 kasim gibi baslar, taa 5'i gece yarisina kadar. (sakin guy fawkes maskesi kostumu falan giymeyin , guy fawkes devlet dusmanidir, kendinizi bir bonfire'in icinde bulursunuz sonra)
  
  kahve - tatli - snack icin ; starbucks veya pret a manger (favorim pret)
  
  tatiliniz boyunca mutfagi olan bir yerde iseniz, alisveris yaparak masraflarinizi azaltabilirsiniz , su siteden fiyatlara bakabilirsiniz. en uygun marketler aldi-lidl , orta karar tesco-sainsbury's , pahali waitrose-marks&spencer.
  
  watford tarafinda, warner bros studyolari vardir harry potter'in cekildigi studyo, giris 39 gbp. ben gitmedim ama,ziyaret zamaniniz hafta ici bile olsa bir ay oncesinden bilet almaniz lazim , hafta sonu icin makasi daha da acmaniz lazim. sitesi suradan
  
  mutlaka atladigim seyler vardir ama genel hatlariyla londra bu sekilde.
  
  edit : barlar ile ilgili sorular geldi, o ise girersek bir bu kadar daha yazmak lazim. bir uygun zamanda, baska bir baslik altinda; charles dickens'tan peter o'toole'a , madonna'dan aston martin'e , londra publarina iz birakanlari yazacagiz. spoiler vereyim copy paste degil alinteri olacak ^*
  
  aylar sonra edit : yazdik efendim , #87483770
  
  yaksamlar.