reichstag yangını
-
"reichstag yangını demokratik yollarla iktidara gelen hitler hükümeti için artık tehditkâr ve kalıcı bir nazi rejimi haline gelmenin fırsatı olmuştu. bu olay, terör yönetimi*nin ilk örneklerinden biridir.
27 şubat 1933 günü, akşam saat dokuz sıralarında, alman parlamento binası reichstag alev alev yanmaya başladı.
o gece, berlin’deki bu yangını kim çıkartmış olabilirdi? bunu bilmiyoruz ama aslında çok da önemli sayılmaz. önemli olan, bu olağanüstü terör eyleminin acil durum ve olağanüstü hâl politikalarını başlatmış olması. o geceki alevleri büyük bir memnuniyetle seyreden hitler, şöyle demişti: “bu yangın sadece bir başlangıç.” yangını naziler çıkartmış olsalar da olmasalar da hitler bunu siyasi bir fırsata çevirmeyi bilmişti: “artık kimseye merhamet etmek yok. yolumuza kim çıkarsa çıksın ezip geçeceğiz.”
ertesi gün çıkartılan bir kararname ile alman vatandaşlarının bütün temel haklan askıya alınırken, polis tarafından “alıkonularak tutuklanmalanna” izin verilmişti. hitler’in, bu yangının almanya’nın düşmanları tarafından çıkartılmış olduğuna yönelik güçlü iddialan sayesinde de naziler, 5 mart’taki parlamento seçimlerinden büyük bir zaferle çıktılar. bunun üzerine, polislerle paramiliterler, sol kanattaki siyasi partilerin üyelerini bir bir toplayarak, birtakım derme çatma toplama kamplarına tıktılar. 23 mart’ta parlamentodan çıkan bir kararla da hitler’e kararname çıkartma yetkisi verildi. bundan sonraki on iki yıl boyunca yani ikinci dünya savaşı’nın sonuna kadar da almanya olağanüstü hâl ile yönetilmeye devam etti. sonuçta hitler, çok da önemli olmayan bir terör eylemini kullanarak, milyonlarca insanın ölümüne sebep olan ve dünyayı değiştiren bir terör rejimi inşa etti.
tiranların reichstag yangınından çıkardıkları ders, bir anlık şok*un ebedi teslimiyet* sağladığıdır." timothy synder - on tyranny
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap