zihni derin

• ülkemizde çay bitkisinin yetiştirilmeye başlanmasında büyük pay sahibi ziraat öğretmeni. dem kavramını zaman anlamından çıkarmış, 'dem'e muhabbet, güzel çay kokusu ilave etmiştir.
  
  ankara'da 1921 nisanında bakanlıklar temsilciliklerinin katıldığı bir komisyon kurulmuştu. bu komisyona dönemin ziraat genel müdürü olarak iktisat bakanlığı adına temsilci olarak katıldı. komisyonda rize ve çevresinin huzurlu bir yaşama kavuşabilmesi için öncelikle insanların geçimini sağlayacak iş ve çalışma imkanına kavuşturulması gerekktiğini ileri sürdü. komisyon bu görüşü kabul etti ve zihni derin'i bölgede inceleme yapması kararlaştırıldı.
  
  zihni derin 1923 yılında rize'ye gelir. eski adı garal dağı olan hazineye ait bir bölgede 15 dekarlık arazi fidanlık işine tahsis edilir. bölgede yaptığı incelemelerde bazı meraklıların batum'dan dönüşlerinde getirdikleri ve diktikleri gayet iyi gelişmiş çay fidanlarıyla karşılaşır.
  
  rize'de ziraat fen memurluğu yapan ibrahim'i batum'a göndererek bir miktar çay fidanı ve tohumu ile mandalina çeşitleri getirtirve gelen fidan ve tohumları fidanlığa diker.
  
  zihni derin batum'a düzenlenen geziye katılır. batum ve çevresinde ruslar tarafından kurulmuş olan çay bahçelerini, çay fabrikasını ve astropikal bitkiler araştırma istasyonu'nu inceleyerek gerekli bilgilerle rize'ye döner. beraberinde çay tohumu, ve fidanları, narenciye ve bazı meyve çeşitleri, bambu rizomları ve bir rus bahçıvanı ile rize'ye gelir. böylece fidanlık kurulmuştur. zihni derin bu rus bahçıvana fidanlığı emanet eder. ankara'daki görevine döner. batum'a sipariş edilen 500 bin tohum fidan haline getirilir ardından halka dağıtılır. ancak gerek halkın gerek devletin konuya yeteri eğilmemesinden teşebbüs başarısızlıkla sonuçlanır.
  
  sonra öğretmenlik görevine döner. çeşitli süreler farklı kurumlarda görev alır. uzun yıllardan sonra tekrar rize'ye döner. fidanlıkta bulunan iki ahşap evden birinin üst katındaki bir odaya yerleşmiş, alt kattaki odayı laboratuar olarak kullanma hazırlığındadır.
  
  1924 yılında batum'dan getirdikleriye oluşturduğu bahçeyi ve parselleri gezerken; çeşitli süs bitkilerinin,mandalina, greyfurt, ağaçkavunu, portakal, limon, bambu ve diğer meyvelerin küçük çaplı parsellerde yetiştirildiği birkaç yüz fidandan oluşan küçük bir çay bahçesinin gayet güzel yetişmiş ve sağlıklı görmek onu mutlu etmişti.
  
  1946 yılı ağustos. zihni hoca bölgeye yerleştirilen çay tarımının mutlu dönemini yaşamakta ve onun sıcak heyecanını gönül rahatlığı içinde duymakta iken, yaş haddi nedeniyle emekli olduğu haberi geldi. emeklilik onun bu bölgede bulunması için bir engel değildi. tarım bakanlığı kendisine anlaşmalı bir kadro tahsis ederek bakanlık koordinatörü görevini verdi. zihni hoca artık ankara'daydı. yılda birkaç defa rize'ye gelerek çalışmalarına devam etti. 5-6 yıl boyunca da bu görevini sürdürdü.
  
  bir ilimiz var adı rize
  durup dururken bir bardak çay sundu bize
  rize'de çayı kim yetişdirdi rize'de
  misisipi'ye karışan çayları öğrettiler bize
  rize'de çayı kim buldu rize'de
  kimdi o sessiz sedasız kumral kumral
  demlenen mübarek adam
  adını öğretmediler bize
  işte o güzel adamdan bre şahin aman
  bir tane daha
  
  bedri rahmi eyüboğlu``