insanların maymundan gelmesi

• birçok evrimsel biyolog veya bilimsever, girdikleri tartışmalarda son derece iyi niyetle "insanlar maymundan gelmiyor, maymunlarla ortak bir atayı paylaşıyoruz." gibi klasikleşmiş bir cümle kurarlar.
  
  ancak bu, birçok farklı seviyede hatalıdır.
  
  elbette söylemek istedikleri "şempanzeler gibi günümüzde yaşayan maymunlardan gelmiyoruz, onlarla ortak atalardan evrimleştik." cümlesidir. bu, %100 doğrudur. ne var ki cümle kısaltıldığında hatalı bir durum oluşmaktadır.
  
  modern insan (homo sapiens), "kuyruksuz maymunlar" (ing: ape, lat: hominoidae) altında bulunan bir türdür. ingilizcesi bunu yansıtmasa da`^*, türkçe isminden de anlaşılacağı üzere bu, bir çeşit "maymun" grubudur. dahası, kuyruksuz maymunlar "eski dünya maymunları" (ing: old world monkey, lat: cercopithecidae) ailesinden ayrılarak evrimleşmiştir. bunların hem türkçe, hem ingilizce isimlerinden anlaşılacağı üzere doğrudan doğruya maymundurlar. bunlar, "yeni dünya maymunları" ile birlikte dilimize "simiyenler" (ing: simians) veya "maymunlar" (ing: monkeys) olarak çevirebileceğimiz latincede simiiformes (ing: simians) olarak bilinen infratakımı oluştururlar. yani bu çatı da maymundur; hatta günlük yaşamda kullandığımız "maymun" sözcüğü teknik olarak bu infratakımdan gelmektedir. maymunlarsa, ve "ön maymunlar" (ing: prosimians, lat: prosimii) isimli diğer bir grupla birleşerek primatlar (ing: primates, lat: primata) takımını oluşturur.
  
  yani insanın ataları arasında doğrudan doğruya maymun olan sayısız tür vardır. bu nedenle insan, maymunlardan evrimleşmiş bir türdür. ama evet, günümüzdeki maymunlardan evrimleşmemiştir, onlar ortak atalarımızdan evrimleşmiş kuzenlerimizdir.
  
  insanın maymun olmasının veya maymundan evrimleşmiş olmasının, memeli, omurgalı veya hayvanlar aleminin bir üyesi olmasından ve doğrudan doğruya memeli, omurgalı ve hayvanlardan evrimleşmiş olmasından hiçbir farkı yoktur. maymun dediğimiz grup, taksonomik bir gruptan ibarettir.
  
  iyisi mi gelin bu videomuzu izleyerek şu terimleri güzelce bir temizleyelim.
  
  ^*"ape" sözcüğünün etimolojisi "maymun" anlamındaki protogermanik apô sözcüğüne dayanır - ki bu da protokeltik "nehir" anlamındaki abu sözcüğünden gelir. ilk keşfedilen maymunların nehir civarında yaşamasından ileri gelir.