inanna

• insan uygarliginin biçimlendiği ilk dönemdeki kadın figürlerinin izleri "kadın ağırlığı"nın altını çiziyor. o denli çok ama ne yazık ki o denli muğlak veriler var ki elimizde, binlerce yıl öncesinde bu denli güçlü izler bırakan bir "feminen varlık" nasıl olup da semavi dinlerin egemenliğiyle birlikte unutturulmaya çalışılmış, çözebilmiş değilim. bilinen ilk uygarlık izlerine rastlanan yakın doğu'nun hemen her yerinde, başka isimlerle ama şüphe götürmez biçimde aynı kişilikle son derece güçlü, çekici ve bilge bir kadın çıkar karşımıza. o, bütün inanç sistemlerinin esinlendiği eski mezopotamya, anadolu, mısır ve hint metinlerinde izine rastlanan, belki de "yitik uygarlık" ve "yitik bilgi"nin anahtarı durumundaki bir kadın figürü: inanna.
  
  ianna, verimliliğin, cazibenin, güzelliğin^* olduğu kadar; savaşın, gücün ve bilgeliğin de simgesi. sümer kadınları yalınızca dualarını değil sevgilerini ve bağlılıklarını da sunmuşlar hep inanna'ya. başları sıkıştığında, ondan yardım istemişler, mutluyken onun şerefine içmişler. yalnızca kadınlar değil, erkekler de inanna'ya çok büyük saygı göstermiş. bildiklerinin çoğunu, ondan öğrenmişler. ama, hata yaptıklarında da onun şerrinden korkmuşlar. bütün sevecenliğine rağmen inanna, yeri geldiğinde yanlışları cezalandırmakta da tereddüt etmezmiş.
  
  mezopotamya'ya bakıldığında ise bulunan çivi yazısı tabletlerin babil dönemine ait olanlarında inanna, iştar adıyla karşımıza çıkar. bilgiler ve davranışlar aynıdır. inanna, sümer metinlerindeki "hükmedici" grubun, yani anunnaki'lerin, enki ile birlikte insanlara en yakın olanı ve en sevecen davrananı. bu sevecenlik, erkekler söz konusu olduğunda çapkınlık görünümüne de bürünebiliyor, çünkü inanna bu yönüyle de ünlü. beğendiğinde ve arzuladığında, ölümlülerle de ilişkiye girebiliyor, aşk yaşıyabiliyor.
  
  anadolu'ya geldiğimizde, onların kültünde de yine 12'lik bir panteon ve yine güçlü bir kadın tanrıça var. bütün özellikleriyle, inanna ve iştar'la örtüşen; aşağı yukarı benzeri mitlerde aynı biçimde sözü edilen bir tanrıçadır.