mudanya mütarekesi

• büyük taarruz sonucu galip gelen ve zafer kazanan ordunun, trakya'yı da düşmandan kurtarması esas amaçtı. hedef, bütünü ile birlikte, misak-ı milli'de ilan olunan türklüğün anavatanı idi.
  
  ordularımız izmir ve bursa'yı kurtardıktan sonra, trakya'yı da yunan ordusundan kurtarmak için istanbul ve çanakkale istikametlerinde yürüyüşlerine devam ederken, itilaf devletleri durumdan telaşlandılar. edirne dahil meriç'e kadar trakya'nın bize iadesi hakkındaki isteğimizin kabul edilmesi üzerine, mudanya ateşkes anlaşması'na ulaşan yol açılmış oldu.
  
  3 ekim 1922'de mudanya'da toplanan konferansta türkiye'yi batı cephesi komutanı ismet (inönü) paşa, büyük britanya'yı general harington, fransa'yı general charpy, italya'yı general mombelli temsil etmiştir. çetin görüşmeler sonunda hazırlanan mudanya ateşkes anlaşması 11 ekim 1922'de imzalanmıştır.
  
  ateşkes anlaşması ile, türkiye ve yunanistan arasında silahlı çatışmaya son verilmiştir. trakya, meriç sınır olmak üzere türkiye'ye bırakılmıştır. yunanlılar on beş gün içinde trakya'yı boşaltacaklardır. yunanlılardan boşalan yerlere itilaf devletleri birlikleri girecek, onlar da en geç bir ay içerisinde, trakya'yı türklere teslim ve devredeceklerdir. türklerin trakya'da en çok sekiz bini bulan jandarma kuvveti olacaktır. türkler, ateşkes anlaşması'nda öngörülen sınırlar içinde itilaf devletleri birliklerinin bulundukları yerlere girmemeyi taahhüt etmektedir. ateşkes anlaşması imza edildiği tarihten üç gün sonra yürürlüğe girecektir.
  
  mudanya mütarekesi akti için yapılan toplantıda geçen bir olay, ismet paşa'nın gücünü belirtmekte ve nasıl görüşmeye daha ilk andan itibaren hakim olduğunu göstermektedir. olay şöyle cereyan etmiştir: ismet inönü diyor ki: "küçük bir heyetle mudanya'ya gittik. benim yanımda batı cephesi kurmay başkanı asım gündüz, birkaç kurmay subay vardı. mudanya'da bir binada yerleştik. general harington ingiltere'yi, general chary fransa'yı, general mombelli'de italya'yı temsil ediyorlardı.
  
  ben heyeti ikamet ettiğimiz binada kabul ettim. generallere masada yer gösterdim. harington'u sağıma aldım. fransa delegesini karşıma, italyan generalini de soluma oturttum. fakat ben generallere yer gösterirken onlar biraz şaşırmış gibi oldular. meğer başkanlığı, müzakereyi idare etmeyi onlar kendileri için düşünmekte imişler."
  
  sonradan fransız general şöyle demiş: "ismet paşa, bize mağlup generaller muamelesi yaptı."
  
  *