öğrenildiğinde ufku iki katına çıkaran şeyler

• güneş sistemi'nin her gezegeni ile ilgili ilginç bir bilgi vereyim madem:
  
  merkür: kimin keşfettiği bilinmeyen tek gezegendir. astronomide ilk adının geçmesi yazılı olarak m.ö. 265 yılında gerçekleşmiştir. merkür'ün yüzeyi "kırışıklıklarla" kaplıdır, bunun sebebi gezegenin çekirdeğinin eriyik olması ve gezegende bu eriyik çekirdeğin yüzeye yansımasını engelleyecek bir manto bulunmaması yüzünden yüzeyi dalgalandırmasıdır.
  
  venüs: güneş sistemi'nin gezegenleri saat yönünün tersine dönerken venüs (ve uranüs) retrograd bir hareketle saat yönüne doğru döner (güneş saat yönünün tersine dönüyor). ayrıca venüs'ün kendi ekseni etrafındaki bir dönüşü 243 gün sürer ve sistemdeki en yavaş dönen gezegendir. son olarak da merkür güneş'e en yakın gezegen olmasına rağmen venüs'ün sıcaklığı atmosferindeki sera etkisi yaratan karbon gazları yüzünden merkür'den fazladır ve 462°c'ye ulaşır (merkür 427°c), böylece güneş sistemi'nin en sıcak gezegenidir.
  
  dünya: ekseni etrafındaki dönüşü gittikçe yavaşlamaktadır. ancak bu çok uzun zamana yayılan bir süreç olduğu için ancak yaklaşık 140 milyon yıl içinde bir gün 25 saate tekabül etmeye başlayacaktır.
  
  ay: ay dünya'ya yakınlığından dolayı "tidal lock" durumundadır, yani hep aynı yüzü sürekli dünya'dan görünür. bundan dolayı "dark side of the moon" yani ay'ın karanlık ve görünmeyen yüzü uydular fırlatılana kadar insanlıktan gizlenmiş ve bu taraf ile ilgili bir sürü komplo teorisi üretilmiştir (gizli sovyet uzay üssünden tutun da uzaylıların varlığına kadar). ancak artık ay'ın öbür yüzünü de gördük ve ismi "far side of the moon" yani ay'ın uzak yüzü şeklinde değiştirildi.
  
  mars: güneş sistemi'nde bilinen en büyük dağ mars'tadır. olympus mons 21 km yüksekliğinde ve 600 km çapındadır. dünya'daki en yüksek dağ olan everest ise 8848 m yüksekliğindedir. ayrıca mars'ın en büyük uydusu olan phobos gün geçtikçe mars'a yaklaşmaktadır ve en geç 40 milyon yıl içinde mars'ın çekim kuvveti yüzünden parçalarına ayrılarak gezegenin etrafında bir halka oluşturacaktır.
  
  jüpiter: yaklaşık 1610 km eksen hızıyla sistemde kendi ekseni etrafında en hızlı dönen gezegendir ve jüpiter'de bir gün sadece 9 saat 55 dakika sürer. "the great red spot" isimli fırtınası en az 350 yıldır sebat etmektedir ve içine üç tane dünya sığacak kadar büyüktür. uydusu ganymede güneş sistemi'nin en büyük uydusudur ve merkür'den büyüktür. ayrıca satürn kadar belirgin olmasa da jüpiter'in de etrafında bir halka mevcuttur. jüpiter'in güneş sistemi ilk oluşurken bir kahverengi cüce yıldız olabilecek potansiyele sahipken içinde nükleer füzyon başlatamadığı için başarısız olarak bir gaz devi şeklinde kaldığı düşünülmektedir. jüpiter, kelvin–helmholtz mekanizması yüzünden güneş'ten aldığı enerjiden fazlasını uzaya yayar, bu yüzden her sene 2 cm kadar küçülmeye uğrar.
  
  satürn: satürn'ün iç yapısı sudan hafif olup suya atılacak olsa batmak yerine yüzecek bir kompozisyona sahiptir. uydusu titan ise tüm güneş sistemi'nde dünya dışında en yaşama elverişli koşullara sahip gök cismidir, ancak oksijen yerine nitrojen bazlı yaşamlar söz konusudur. ayrıca satürn'ün de jüpiter ile birlikte uzaya güneş'ten aldığından daha fazla enerji yaydığı düşünülmektedir. satürn'ün bundan 100 milyon yıl önce halkaları olmadığı düşünülmektedir ve yaklaşık bir 100 milyon yıl kadar sonra halkaları yok olacaktır. yani en ihtişamlı döneminde insanlık kendisini gözlemlemeye başlamıştır.
  
  uranüs: venüs ile birlikte sistemde saat yönüne doğru dönerek retrograd harekete sahip olan ikinci gezegendir. -224°c'ye düşen sıcaklığı ile uranüs ayrıca güneş sistemi'nin en soğuk gezegenidir. güneş etrafında bir dönüşünü 84 yılda tamamlayan uranüs'ün ekseni 90° eğri olduğu için (güneş'e ekvator bölgesi değil kutupları bakar) 42 yıl boyunca gezegenin bir kutbu ışık alırken öbür kutbu tamamen karanlıkta kalır.
  
  neptün: saatte 2200 km hızla esen süpersonik rüzgarlarıyla (karşılaştırma için; ses hızı saatte 1234 km, dünya'da en şiddetli rüzgar hızına sahip olan kasırga allen saatte 310 km hızla esmiş, kaydedilen en şiddetli hortum olan bridge creek-moore hortumu ise saatte 484 km hızla esmiştir) neptün sistemdeki en hızlı rüzgarlara sahip gezegendir. neptün güneş etrafındaki bir dönüşünü yaklaşık 165 yılda tamamlar ve sistemdeki ana yıldıza en uzak gezegendir.
  
  plüton: plüton'un güneş etrafındaki yörüngesi oldukça egzantriktir ve güneşe uzaklığı 4,4 milyar km ile 7,3 milyar km arasında değişmektedir. bu sebeple plüton bazı dönemlerde güneş'e neptün'ün olduğundan daha fazla yaklaşır.
  
  ve son olarak da;
  
  güneş: 4,6 milyar yaşında, g2v klasmanında olan, "yellow dwarf" yani sarı cüce olarak geçse de aslında sarı-beyaz bir yıldızdır. g klasmanında olduğu için galaksinin %90'ını oluşturan m sınıfı "red dwarf" yani kızıl cüce yıldızlardan daha sıcak ve daha parlaktır. güneşin kutup çapı ile ekvator çapı arasında sadece 10 km'lik bir fark vardır ve boyutu hesaba katıldığında neredeyse mükemmel bir küre şeklindedir. güneş galaksinin merkezinden yaklaşık 25 bin ışık yılı uzaktadır ve saniyede 220 km hızla galaksinin merkezi etrafında dönmektedir. bu şekilde güneş'in bir turunu tamamlaması yaklaşık 235 milyon yıl sürecektir. güneş şu anda insan yaşı ile yaklaşık 43 yaşındadır ve hidrojen yakıtının yarısını kullanmıştır. yakıtı bitince helyum rezervini kullanarak öncelikle bir "red giant" yani kızıl dev olacak, boyutu ile merkür ve venüs'ü yutarak dünya'yı yaşanmaz hale getirecektir. daha sonrasında ise bütün dış katmanları solar rüzgarlar ile dağılacak ve geriye sadece boyut olarak dünya'dan daha küçük olan çekirdeği kalarak bir "white dwarf" yani beyaz cüceye dönüşecektir. güneş'in kütlesi kendisinin bir süpernova şeklinde patlayarak bir nötron yıldızı veya kara deliğe dönüşmesine yetecek kadar büyük değildir.
  
  son olarak da güneş'in etrafına ördüğü heliosfer isimli bir katman vardır ve tüm sistemini kozmik toz ve yıldızlararası rüzgarlardan korur. yani güneş yaşadığı sürece bizi ve tüm gezegenlerini korumaya devam edecektir. güneş'in sağladığı bu koruyucu katman, "heliopause" denilen bölgede biter ve bu bölge güneş'in çevresindeki yaklaşık 18 milyar km çapında bir alana denk gelir.
  
  yıldızlarla ilgili olanlar için
  (bkz: #84101377)