serial experiments lain

• izlemesi, anlaşılması, anlaşılmaya çalışılması zevkten öte bir deneyim olan dizi. klasik ticari anime çizgisinden uzak olup bilim kurgu temalı animelere dudak ısırtacak komplekslikte bir konuya sahip ve konuyu ne fazla açarak, ne de hiç ipucu vermeyerek kapatamayadan adeta bir denge ile sunarak kendisini özel yapan bir statüye sahip. hakkında yeterince şey yazıldığı için uzatmanın manası yok girişi.
  
  sadece izlemenin anlamaya, üzerinde düşünmeye yetmeyeceği bir dizi lain. aksi takdirde ancak görsel bir zevk alınabilir, ki o da yeterli sayılabilir aslında fakat bana daha çok zevk veren bölüm, izledikten sonra konu ile ilgili araştırmalar sayesinde ulaşılabilecek yeni yorumlar ve bilgiler. hakkında okuduklarım ile ve birazda kendi mantığımı kullanarak kendimce bir açıklama getirebildim diziye ve şu şekilde özetliyebilirim sanırım;
  
  --- spoiler ---
  
  konunun başladığı noktaya gelişine kadar olan olaylar, yani dizinin geçmişi iki ana bölüme ayrılabilir. gerçekler ve dizide vuku bulan olaylar. dizide vuku bulan olaylara altyapı hazırlayan gerçekler zaten dizinin içinde açıkça belirtildiği için onların üstünden bir daha geçmeye gerek yok sanırım. dizideki olayların başlangıcı ise 15 sene öncesine, profesor hodgson tarafından yapılan kensington deneylerinin
  bir parçası olan kid sistemine (kids) dayanır. bu sistemde çocukların potansyel psişik güçleri toplanarak bir sonuca varılmaktadır ama kullanılan çocukların ölmeleri, yada en azından fiziksel varlıklarını kaybetmeleri sonucu deneyler iptal edilir ve veriler yok edilir ama bunda başarılı olunamaz ve bilgiler yayılır. bu bilgiler, tam olarak net olmasada tachibana labin insanın moleküler yapısı üzerine yaptığı
  araştırmalarda da yardımcı olur. bu arada bir tachibana çalışanı olan masami eiri bu bilgileriden yararlanarak yeni bir protokol, protokol 7yi tasarlar ve bu onun işinden atılmasınsa sebep olur. masami eiri bu olaydan bir hafta sonra ölür.
  
  protokol 7, schumann rezonansını kullanarak insanları ağa (wired) herhangi bir araca ihtiyaç duymadan bağlanabilmesine olanak verir, yani wired ile gerçek dünyayı birbirine bağlar, birbiri ile etkileşim halinda tutup karıştırır. bunu yaparken de ortak bilinçsizliği ortak bir bilinç haline getirir, yani herkes birbiri ile bağlanmış olur.
  
  (carl gustav jung'a göre tin üç bölüme sahiptir; ego, yani bilinçlilik durumu, kişisel bilinçsizlik, yani kişinin bilinçsizce aklında tuttuğu geçmişine dayanan ve akla gerektiğinde gelebilen veya bastırılmış bilgiler ve jung'un kendinin ortaya attığı ortak bilinçsizlik, yani bir nevi tin mirası, yani her insanın doğuştan sahip olduğu ve hiç bir zaman net bir şekilde bilincinde olamayacağı bilgiler. jung'a göre bu ortak olan bilinçsizlik insan duygusal deneyimlerinde ve davranışlarında, düşünüş ve sonuca varış yönteminde etkili olur. bu konuda verdiği en ünlü örnek ise anne kavramı ve onun toplumda kabul edilişidir. ilk insanların yaşadığı devirden beri anneler var olmuştur ve çocukları ile olan ilişkileri ilgili ve sevgi dolu olmuştur. bunun toplumda oturması ve kabul görmesi sayesinde insan artık doğduğu anda bir anneye, bir kendi ile ilgilenecek figüre ihtiyaç duyar.) (uzun olduğu için paragraf şeklinde ayırdım)
  
  sonundaki 7 ise timothy learynin öne sürdüğü 8 devreli bilinc modeliden bir esinlenme olarak görülebilir. 7. devrede dna'da bulunan genetik hafızaya, geçmiş yaşamlara yani ortak bilinçsizliğe ulaşılır. mitolojiye ve eski inanışları göz önünde bulundurduğumuzda bu devrede herşeyden önce varolmuş olan doğa ananın, gaianın bilincine ulaşılmış olur. bu noktadan çıkarak dizideki önemli bir soruya soru ile cevap verilebilir, en azından mantıklı bir olanak sunulabilir. lain gaia olabilir mi?
  
  masami eiri kendisinin yarattığı protokol ile gaia bilincine ulaşılmasını sağlarken aslında bir şekilde hep varolmuş olan gaia'nın bilincinin ulaşılabilir bir formada uyandırmış olabilir. bu yorumu getirebilmenin bir kaç temeli mevcut. ilki dizi boyunca, yada sonrasında lain'in ne şekilde varolduğu, kökeni, ne olduğu hiç bir şekilde açıkça belirtilmemiştir yani lain bir muamma. kendisini tanrı ilan eden masami eiri'nin lain'e kendisinin onu yarattığı izlenimi vermesi onun gücünün farkında olması ve kontrol altında tutmak istemesi olabilir, belki de o yüzden onu sahte bir aile ile yaşayan masum bir öğrenci şeklinde gerçek dünyaya yerleştirmiştir. kendisini tanrı olarak gören şovalyelerinin lain'i yıpratmaya çalışmasıda (ilk başta kendilerine çekerler arkadaşının intiharı ve ardından yolladıkları mail ile, dikkatini çektikten sonra hem yaklaştırırlarken bir yandan da ablası üzerinden onu ulaşmaya çalışırlar, fakat ilgisizliğini kavrayınca ablasını olduğu halde bırakırlar ve bu sefer lain in wired kartını aktif şekilde devreye sokarak onun ağzından dedikodular yayarak direk kendisine saldırırlar fakat lain tabiki onları alt eder gücü sayesinde) onu kontrol altında tutmaya çalışmasının bir parçası olarak da görülebilir. bütün bunlar onun üstün bir varlık olduğunun göstergesidir. ve tabi bir de dizinin sonunda lain'in yaptıkları, yapabildikleri, elindeki güç bunun göstergesidir.
  
  --- spoiler ---
  
  farkındayım, çoğu şeye açıklama getiremedi ve karışık olmuş olabilir ama dizinin tamamen anlaşılması mümkün gözükmemekte zaten. yinede aklında soru işaretleri olanlara yardım edebilmiş, en azından bir fikir verebilmiştir umarım. yazılan yorumun aslında konaka'nın aklındaki ile tamamen alakasız olması da mümkün ki büyük olasıkla da öyle, ama diziyi değerli kılanda zaten herkesin kendince yorumlayabilmesine açık olması zaten. bir de izledikten sonra insanın içinde bıraktığı rahatsız edici boşluk ve eksiklik hissi tabii. ve soundtrack'ini tekrar tekrar dinleyebilecek kadar kendine bağlayıcı olması. böyle gider bu...