norveç 1940

• adolf hitler'in uygulamakta bir hayli isteksiz olduğu, tamamiyle afaki sebeplerle norveç'in işgalini getiren harekat.
  1939 yılının ekim ayında donemın alman deniz kuvvetleri^* komutanları, baltık denizinde yaşanan hareketlenmeyi^* goz ardı etmemiş ve hitler'e bir rapor vererek bolgenin stratejik onemı hakkında bilgi vermişlerdir. ancak hitler, fransa'yı barışa zorlamak adına güçlerini bolmek istemıyor, dolayısıyla yeni bir cephe açılmasına sıcak bakmıyordu...
  her iki tarafıda huzursuz eden ''norveç durumu'', rusya'nın fınlandıya'ya saldırması^* ile sıcaklığını ve onemini arttırmıştı. ingiltere, fınlandıya'ya ''uluslararası yardım gonderme'' adı altında düzendikleri birlikleriyle hem almanları kanatlardan vurmak, hem de isveç-fin sınırında bulunan ''gallivare'' demir cevheri bolgesini garanti altına almak istiyordu. aynı ay berlin cok onemlı bır konuk ağırlıyordu. bu kişi alman sempatizanı ve norveç eski savunma bakanı vidkun quisling idi. ingilizler'in norveç'i er ya da geç işgal edeceği hakkındaki ciddi duyumlarını bizzat adolf hitler'e anlattı ve kendisinden norveç'i bır an once koruma altına almasını talep etti. hitler, halen ingilizler'in norveç'e saldırmayacağı yonundeki goruşlerini koruyordu ve resmen savaş ilan edilmeden önce hareket etmek istemiyordu. kafasında halen büyük planlar vardı ve ingiltere'nin işgaline kadar uzanacak fransa saldırısı arifesinde yani bir cephe açmaktan çekiniyordu.. (resmi goruşme tutanaklarına gore adolf hitler'in işgale halen sıcak bakmadığı ama quisling'e para yardımı sozu verdiği açıkça belirtilmiştir)
  16 şubat 1940'ta güney atlantik'ten dönmekte olan ve aynı zamanda çok onemli ingiliz esirler taşıyan alman gemisi ''altmark'', ingilizler tarafından takip edilerek bir norveç fyordunda rehin alındı. bu esnada norveç donanmasına ait iki adet geminin olay yerinde ingilizlere müdahale etmemesi adolf hitler'i çok sinirlendi. ısrarla beklediği ingiliz esirleri elinden kaybetmek askeri anlamda cok ciddi bir bilgi kayıbı anlamına geliyordu onun için..
  hitler cok ozel bir emirle amiral von falkenhorst'u yanına cağırdı ve norveç'i işgal edecek birliğin komutanı olarak atadı.. kendisine; ingilizler'in de norveç'i işgal etmeye hazırlandıklarını, bu sebeple 1 mart'a kadar butun hazırlıkların tamamlanması emrini verdi. ancak hitler yaşadığı ikilem sebebiyle nihai işgal kararını ve işgal tarihini, hazırlıklarının ardından vereceğini bildirdi.
  ingiltere'de de durum aynıydı. savaş kabinesi churchill'e işgal için hazırlıklara başlama yetkisi vermiş ancak nihayi işgal tarihini ikinci bir emre kadar ertelemişti. taraflar, bölgenin stratejik onemını cok ıyı bılıyor, olası ciddi çarpışmalar sebebiyle ilk adımı atmakta çekimser davranıyorlardı...
  fakat bu belirsizlik 13 mart'ta finlandiya'nın cöküşü ile son buldu. adolf hitler finlandiya'nın şartlı teslim olması ile birlikte iyice tehlikeye giren demir cevheri ihtiyacını garanti altına almak için norveç'in 9 nisan'da işgal edilmesi emrini verdi. eş zamanlı olarak ingiltere de işgal kararı aldı ancak hesapladıkları hazırlık süresini üç gün geçtiler ve 9 nisan 05:15'de bbc'nin özel yayını ile norveç'in almanlar tarafından işgal edilmesini radyolarından dinlemek zorunda kaldılar.
  almanlar, şafağın sökmesi ile birlikte oslo'dan narvik'e kadar olan bütün önemlı liman ve şehirlere çıkarma ve indirme harekatlarını gerçekleştirdiler. ilk haberler almanlar için zafer, ingilizler için hayal kırıklığı anlamına geliyordu.. çok az bir direnişle karşılaşan almanlar oğle saatlerine doğru yok sayılabılecek bır kayıp oranıyla butun hedefleri ele geçirdiler.
  norveçliler, ingilizlerin işgal gecesinden bir gun önce baltık denizine mayın döşemesi ile dikkatlerini o yone çevirmiş ve hazırlıksız yakalanmışlardı. kıyı bölgelerinde direnç gosteremeyişlerinin sebebi, ihanetten ziyade askeri bilgi yetersizliğindendi. zira savaşın ilerleyen yıllarında almanların kullandıkları savaş teknikleriyle değil norveç, pek çok buyuk ülke bile baş edemeyecekti.
  alman amiralleri, ingiliz donanmasına yakalanmamak için norveç'in coğrafi özellikleri olan fiyord'lara gizlenerek ilerlemiş, kimi yerlerde sisten yararlanarak 2000km uzaklıktaki narvik'e kadar ulaşmışlardır. bu denizcilik tarhinde ingilizlere vurulmuş en ağır darbelerden biri olmakla beraber aşağılayıcı niteliktedir. toplamda 52 alman gemisi (3 muharebe gemisi, 7 kruvazor, 14 muhrip, 28 u boat) ingilizlerin yanıbaşında diledikleri gibi hareket etmiştir. bu, azımsanmayacak derecede buyuk bir başarıdır şahsi kanaatimce..
  işgalın ardından ingilizlerin çeşitli aralıklarla yapmış olduğu çıkarma operasyonları vuku bulsada başarılı olamamış, alman savunmasını delemeyip geri çekilmek zorunda kalmışlardır.
  
  nurnberg duruşmaları'nın en tartışma goturur yanlarından birisi; norveç'e karşı düşünülüp gerçekleştirilen işgal planının ana suçlusunun almanya olduğu savıdır. ingilizlerin boyle bır suçlamayı nasıl onayladıklarını anlamak hayli güçtür. zira almanya ile aynı işgal niyetini benimsedikleri aşıkardır. bu laconia faciası ile birlikte savaşlar tarihinin gördüğü en büyük ikiyüzlülüklerden birisidir..
  
  kaynak :
  ikinci dünya savaşı tarihi - lidell hart (babalar gibi)
  naziler geliyor - belgesel