eşmek

• saklayacaklarını gömmek üzere çukurumsu bir yer kazmak. trakya'da "uşmek" deniyormuş buna...
  eşmek: deşmek insana, eşmek hayvana aittir. (bir atlantis atasözü)
• eşmek: atın hızlı gitmesi. "at sahibine göre eşer. - atasözü"
  hareket etmek, yola çıkmak.
  ip bükmek.
  coşmak.
  su dolu çukur. "bizim tavuklar eşmekten su içtiler."
  toplanmış bir şeyi dağıtmak.
• mecazi olarak araştırmak anlamına gelir.
• deşmek ile arasındaki ayrımı tam olarak kavrayamadığım kelime. bir bilen kutsal bilgi kaynağı deyip burada aydınlatsa bizi keşke.
  
  mesela toprak eşilir mi yoksa deşilir mi?
  
  deşmek toprağa kazmayla vurarak yarıklar açmayı ifade ederken, eşmek/eşelemek ise
  belli bir alandaki yumuşak toprağı ellerinle alıp başka yere koymak suretiyle yapılan çukurlaştırma işlemiymiş gibi duruyor. yani benim duyduğum kullanımlar genelde bu yöndeydi. bu doğru mudur acaba?
  
  türkçenin göz alabildiğine geniş coğrafyasında daha bilerek koştursak mesajınız var yeşiliyle keşke.