• mine kırıkkanat'ınyazdığına göre bu şahıs victor hugo, balzac ve alexandre dumas'nın yakın arkadaşıdır ve hepsine eserlerinde ilham kaynağı olmuştur.
    (bkz: goriot baba)
    (bkz: sefiller) (bkz: jean valjean)
    hatta alexandre dumas'nın yazdıklarına* kızıp kendisi de ona gönderme niteliğinde bir kitap* yazmış zamanında.
  • fransiz hirsiz, gaspci, dolandirici, milis subayi, mahkum, firari, muhbir, polis, emniyet muduru, rusvetci, kriminolog, sahtekar, dedektif, biyografi yazari ve edebiyatcisi.
    elbetteki sefiller'in jean valjean'i bu adamdan esinlenmistir ama daha ilginci mufettis javert de bu adamdir... sadece hugo, balzac ve dumas ile sinirli degil isbirlikci listesi. bir ara gitme hayaliyle tutustugu amerika'da da hayranlari vardir. bazilarinca ilk polisiye kabul edilen the murders in the rue morgue adli kitabiyla edgar allen poe'yu unutmamak lazim... ki sayin poe, yaptigi yazili aciklamayla vidocq'u okuyup cok etkilendigini kabul etmistir. melville'in moby dick romaninda, dickens'in great expectations'indaki kacak tiplemesinde de yine vidocq'un hayaliyle karsilasir oha felan oluruz.

    kariyerine amerika'ya gitme hayaliyle babasini soyarak baslamis, caldigi parayi yolda caldirinca dustugu rol catismasi(soyan ayni zamanda soyulan) belki de kahramanimizin seytani yeteneginin kuvveden fiile cikmasina neden olmustur, bilemeyiz.
    asik olur, asik oldugu kadini ne yapar eder bastan cikarir evlenir ve sonra da terkeder. paris'teki sahtekarliklari ayyuka cikinca tutuklanir, hapis yatar, sonra hapisten de kacar. burda kahramanimizin hayatina baska bir unlu girer. napolyon'un unlu polis bakani fouche. vidocq'a saf degistirmesi teklifinde bulunur. vidocq tereddutsuz kabul eder zira saf degistirmek onun meslegidir zaten. ama bu saf degistirme sadece vidocq, foushe ya da paris'teki suclulari etkilemez, dunya polislik tarihine de iz birakir. modern polis teskilatlarinin atasi kabul edilen la surete'yi kurar vidocq. bana en eglenceli gelen kismiysa bu teskilatin 28 dedektifinin de vidocq'un eski suc arkadaslarindan olusmasidir. ilk donemler modern bir libertus oykusu gibi gider hersey. paris'te suc orani inanilmaz derecede azalir. "balistik inceleme, olay yeri inceleme, kriminal sorusturma, fisleme, criminal record(adli sicil) vidocq'un bu doneminin dunyaya kazandirdiklari. yine dunyadaki ilk simitciler ve ilk dilenciler de bu donemde kosebaslarina tezgah kurup mendil acarlar... her sey yolunda gider ve paris'te vidocq ve adamlarindan baska suclu kalmaz nerdeyse. "guvenli, huzurlu paris" goruntusunun arkasinda ise hergecen gun bir servete sahip olan bir grup uniformali suclu ile rusvet, sahtekarlik, dolandiricilik, zorbalik iddialarinin sessizce kol gezdigi korkudan sindirilmis sokaklar vardir. 15 yillik saltanat artik devlet tarafindan tasinilmaz hale gelince polislikten atilir. bu arada aslinda cok iyi bir edebiyatci oldugunu da ispatlayan biyografisini yazar. ayni donemde bir baska ilke daha imza atarak dunyadaki ilk ozel dedektiflik burosunu da kurar.
    hukukcuysaniz, sucluysaniz, edebiyatciysaniz, sinemaciysaniz, polisseniz, zamparaysaniz, asiksaniz vidocq'u pas gecmeyin derim. polisle suclu arasindaki, soyanla soyulan arasindaki, trajik olanla komik olan arasindaki, askla nefret arasindaki, sukut ile soz arasindaki cizginin ne kadar ince ve gecirgen oldugunu anlatan bir hayatin sahibi cunku...
  • 1775-1857 yılları arasında yaşamış tarihin ilk özel dedektifi. önceleri suçluyken polis ona kendileri için çalışmasını önerdi, kabul edip polis şefliğine kadar yükseldi. emekli olduktan sonra dedektiflik bürosu kurdu. deneyimlerini ve gözlemlerini hırsızlar, fransız argo sözlüğü, paris'in gerçek sırları gibi kitaplarda topladı.
  • cezaevine girmemek için işlediği suçları itiraf edip muhbirliği kabul eden, "suçluyu ancak suç işlemiş olan yakalar" düşüncesinden yola çıkarak 1812 yılında hırsız, katil ve dolandırıcılardan oluşan arkadaşlarıyla oluşturduğu çekirdek kadro ile paris polis teşkilatı nda ilk ceza soruşturma birimi ni kuran ve sekiz yıl içinde paris te işlenen suç oranını %40 azaltan kişi. la surete nationale (ulusal güvenlik) olarak bilinen birim daha sonra scotland yard ve fbi ın kuruluşuna öncülük etmiştir.
  • (bkz: frank abagnale jr)
    farklı yüzyıllar, farklı kıtalar ve farklı ülkeler... ama özleri bir!

    hem her ikisinin de filmi** var.
  • bugun “tanistim” kendisiyle. hayat hikayesi herseyin basi bir hata ile mi baslar yoksa insanin hamurunda var da bir sebep mi gerekiyordu aciga cikmasi icin diye dusunduruyor. 14 yasindayken eskrim hocasini yanlislikla olduruyor, sonra amerikaya kacmak isterken tum parasini kadinlara harciyor. caresizlikten askerlige basvuruyor, orda da rahat durmuyor, hatta gidip dusman (avusturya) cehpesinde savasiyor, ama savasiyor da denemez ona, cunku hastayim diye yatiyor surekli. bir suru daha maceralar ve suclar, bir cogu da kadinlar yuzunden olmus. bir suc ile hapse giriyor, oradan da kacip bir is kuruyor. ama eski hapis arkadaslari surekli onu ihbar etmekle tehdit ettigi icin kendisi polise gidip herseyi itiraf ediyor. suclulari ben yakalayayim size diyor, polisin de isine geliyor cunku fransiz devriminden sonra suclularla bas etmek cok zor olmustur. vidicq da tek basina degil, kendisi gibi yaklasik 20 kisilik suclulardan olusan ekip kuruyor ve epey suclu yakaliyor cidden de. boyle boyle calisirken yukaridan birileri onun sabikali oldugunu hatirliyor ve isi elinden aliyor. vidocq da hic telasa kapilmadan hemen tarihteki ilk ozel detektiflik burosunu aciyor ve balzac, dumas gibi yazarlara da ilham oluyor.
  • filmi vardır. (bkz: gerard depardieu) vidocq'u canlandırmıştır.
  • "ama kimilerine göre, balina paşasına bu adı ilk veren, vidocq'un anılarını okumuş olmalıdır. bu ünlü fransızın gençliğinde ne biçim bir köy öğretmeni olduğunu ve öğrencilerinden bazılarına gizli gizli ne çeşit dersler verdiğini görmüş olmalıdır orada." herman melville - moby dick
hesabın var mı? giriş yap