• yorumları okurken kör olmamak için bazen çaba sarfetmek gerekiyor. cevap yazsın da ferahlayalım diye beklediğim adamlar sanırım düşüp bayıldı. ondan dedim ben biraz yazayım.

    ana argüman arteri saptayabildiğim kadarıyla şunlar, otisabi gibi aralarına gireyim en kolay şekilde :

    a- "birisi 1970 sonlarının savaş teknolojisi diğeri günümüz teknolojisi içeren aslında saçma bir versustur."

    f-16 1970 aviyonikleriyle uçmuyor. f-16 block denilen kendi alt jenerasyonları ile şasi hariç herşeyiyle yenilenip duruyor. block 1/5/10 olan 1979-85 arası olan f-16a serisi ile şu an yeni hizmete giren f-16 block 70/72 arasında tuşlu telefon / iphone x kadar bir fark var. bu yüzden 2005 senesinde sadece f-16 upgradeleri için lockheed ile 1.1 milyar dolarlık bir upgrade anlaşması imzalandı. f-16lara çağ atlatmazsanız onlar da suriye mig-21'leri gibi kalıyor. uçuyorlar ama hava üstünlüğüne katkıları eskisi kadar olmuyor. ondan bizim de kullandığımız block 50+ veya yunanistan'ın 52+ veya israil'in block 60'ları ile f-35'i karşı karşıya getirirseniz o kadar da saçma bir versus olmuyor.

    f-35'in abisi f-22'den aşırıp sektöre getirdiği yenilikler özellikle kask hedefleme ve awacs katkılı area denial yetileri f16'da olmayan şeyler evet ama 70'lerin teknolojisi diye amerika bile f-16'yı gömmüyorken siz hayırdır.

    b- "hala dog fight diyen var allahım"

    olma mı. stealth teknolojisine aşırı bel bağlayınca koskoca f-117'nin 1950 model buk füzesiyle sırbistan üzerinde düştüğünü bugün belgrad'da hala sergilendiğini hatırlamak gerek. en stealth f-22'nin mesela bu yüzden bir ultra stealth ağır silah platformu olmak yerine thrust vectoring gibi it dalaşında başarılı olsun diye eklenmiş özellikleri var. çünkü f-22 ve f-35 adı üzerinde, avcı uçağı bunlar. f-35'teki f oradan geliyor. fighter. kendisini 4. jenerasyon rus jetlerine karşı yalnızca pasif stealth ile koruması beklenemiyor. eninde sonunda dogfight'a gireceği ve burada kendisini stealth ve çevikliği ile koruması öngörülüyor. işte f-16 kadar çevik olmayabilir ama kendisini başka şekillerde öne çıkaran bir konsepti var. ama dog fight daha rafa kalkmadı aman diyeyim.

    c- "ikiside amerika'nın istemi dışındaki hedefleri vuramayacak savaş uçaklarıdır..."

    aha nato bir cümleyle bitti gitti.

    aslında söylenmek istenen şu : "amerika yurtdışına satışına onay aldığı bütün üst düzey askeri ekipmana daha sonra kendisine karşı kullanılmasın diye bir tür yazılım koyuyor amerikan uçağıyla amerikaya karşı savaşamıyorsunuz"

    bkz iran f-14'ü
    bkz iran f-4'ü
    bkz iran f-5'i

    bunlar cayır cayır her nasılsa hala uçuyorlar. yazılımları şu an yerli ama çok uzun bir süre boyunca değildi. ne yazılım zafiyetinden düştüler ne de amerika bunları havada kapattı karanlıkta kaldılar. iran ırak savaşı ve sonrasında basra körfezi üzerinde bir çok olayda amerikan uçak gemileri konuşlu uçaklarla karşı karşıya gelindi. iran aim-7 sparrow ve aim-54 phoenix füzeleri amerikan uçaklarına da kilitlendi. ateş etmediler ama pek sıkıntı da çıkmadı yani.

    amerika'nın kendine ileride düşman olabilecek ülkelere silah satışında sıkıntı satış öncesinde başlar. satış sonrasında değil. bunun en iyi örneği mandela iktidara geldiğinde ambargodan çıkan güney afrika'nın almak istediği f-16'larda ortaya çıkmıştı. amerikalılar güney afrika gibi komşularına ha diyince tokat atmayı düstur edinmiş bir ülkeye 4. jenerasyon jet satmadan evvel 2 adet koşul öne sürdüler:

    1- bu uçaklara indigenous/yerel silah sistemleri takılamayacak
    2-uçaklara kendi başlarına modifikasyon yapmayacaklar. bir amerikalı irtibat subayı sürekli güney afrika'da hazır bulunacak

    bunları okuyup kör olan güney afrika f-16 falan almadı. dolayısıyla bu tip şeyler daha sonra sıkıntı olacaksa amerikan anlayışı bu yola baştan taş koymaktan geçer. eğer o uçağı satıyorsa gelecek 30-40 yılda kendilerinden silahlı bir agresyon da beklemiyorlardır. ha bizim 1987'de gelen f-16'larımızda da içi açılamayacak eğer bozulursa yenisiyle değiştirilmesi gereken parçalar vs vardır ama bunlar genel olarak lockheed'in ve daha öncesinde general dynamics'in patent anlaşmaları yüzünden veya amerikan ordusunun kendi know-how'ını koruma merakı yüzünden vukua gelen şeylerdir. bu parçalara dokunursanız da size bir sonraki nesil ekipmanı büyük ihtimalle satmazlar. ingiltere'ye satılan apache helikopterlerinde de bu böyledir. finlandiya'ya satılan f-18'lerde de bu böyledir. bizde de böyledir. aselsan yıllar sonra f-16'lara türk yazılımı koyarken amerikalılara karşı bir failsafe mesela bulamamıştır. tek bulunan benim bildiğim kadarıyla nato stanag anlaşması çerçevesinde üye ülkelerin ortak iff sistemlerinin hardcoded entegre olduğuydu. onda da hadi ben nato'dan çıktım rusya'ya geçtim derseniz havada kimin dost kimin düşman olduğu konusunda büyük sıkıntılar çıkabilirdi ama o kadar uç bir örnek olmayacağı için detay bir sıkıntı bile oluşturmuyordu.

    f-35'e dönersek bu aletin üstünlüğü haritada awacs e-3leri ile birlikte kullanıldığında çok geniş bir gör-ve-vur kabiliyetini nato sınırına kazandırıyor olmasıdır. şu anki bütün avcı uçakları kinematik hedefleme yaparken f-35'in hedefe ulaşma konsepti kask ve radarı yüzünden bambaşka bir anlayış. 360 dereceye sürekli bakan bir radarı yüzünden çevik olmasına çok da gerek yok. stealth sayesinde sead görevlerinde f-16'dan tartışmasız daha üstün, vtol'u stovl'u daha detay özellikleri ama jenerasyonu vs de ekleyince çok gelişmiş bir uçak. boşuna pahalı değil.

    ancak bakım masrafları vs eklendiğinde astarının yüzünden pahalıya çıkacağını düşünen de çok. ruslar ile ciddi bir karşılaşmada f-35'e belini bağlamış türk hava kuvvetlerinin 4. jenerasyon stealth olmayan jas gripen gibi uçaklara belini bağlamış atıyorum çek hava kuvvetlerine nazaran başının çok pis ağrıyacağı da habire önümüze gelen analizler arasındadır. uçak pahalı onu airworthy tutmak daha da pahalı, ve sıkıntılı. ama işte f-35 karizma, ama joker, stolu var, ama vtolu var, ama awacs j-star ile ileri elektronik istihbarat, ama kask...

    bunlar süper şeyler ama hava üstünlüğünün devamı için de bir b planının olması lazım sanki bu denklemde. f-16 erken emekli olursa bakın buraya yazıyorum migren milli hastalığımız olabilir.
  • f-16 da sunroof standartken f-35 de en üst donanımdadır.
  • f-35 herhangi bir durumda dogfight’a girsin diye tasarlanmadığı için, f-16 ile bu bağlamda karşılaştırılması abestir.
  • f-35 dogfighta girmez 2 tane füze gönderir aha bununla dogfight yap der. prensip meselesi.
  • f-16 fiyat/performans bakımından amerika'nın ürettiği en iyi uçak iken, f-35 tüm beklentileri aşan maliyeti ve bir türlü tamamlanamaması ile bu konuda oldukça geridedir. f-35'in ne kadar iyi olduğunu önümüzdeki yıllar gösterecek fakat f-16 yapım amacının bile çok ötesinde harika bir performans göstermis, nefis bir uçaktır.

    aralarında jenerasyon farkı olduğundan savaş kabiliyetlerini kıyaslama gereği duymadım. mantıken f-35 açık ara önde olmalı.
  • f-35 manevra yapmayacak uzaktan füze atacak demek abd savunma sanayisinin yaptığı algı operasyonuna kurban gitmektir.

    neden? çünkü bu canına yandığımın uçağı bir avcı uçağı, avcı uçağının -hele bir nesil ileri olduğu öne sürülen bir avcı uçağının- manevra yapamaması aptalca bir durum.

    ayrıca stealth ve radar teknolojilerini karşılaştırmak da aptalca, takarsın f-35 in aviyonik ve radarı seviyesindeki ekipmanları 4. nesil uçağa o füzeleri atlatıp f-35 in kıçına dayanır görürsün ondan sonra manevra yapması gerekli mi değil mi.

    vietnam savaşı'nda da dogfight mı kaldı diyordu abd hava kuvvetleri, noldu sonra? bir nesil eski mig-17 ler tarafından tokatlandılar.

    manevra kabiliyeti önemlidir, avcı uçağının temel özelliğidir, manevra kabiliyeti düşük, supercruise yapamayan uçaktan avcı uçağı olmaz.
  • birisi 1970 sonlarının savaş teknolojisi diğeri günümüz teknolojisi içeren aslında saçma bir versustur.
  • ya ne tecrübeniz varda kıyaslıyorsunuz anlamıyorum ki. sanki herkes kızıl baron.
  • ikiside amerika'nın istemi dışındaki hedefleri vuramayacak savaş uçaklarıdır...
  • f-16
    azami hız : 2.05 mach
    menzil : 3.890 km
    g limiti : 9 (anlık olarak 9,5 olabilir deniliyor)
    kalkış ağırlığı : 19,2 ton
    azami irtifa : 50,000 ft
    maliyet : 14,6 m usd

    f-35
    azami hız : 1,6+ mach
    g limiti : 9
    menzil : 2.200 km
    kalkış ağırlığı : 31 ton
    azami irtifa : 60,000 ft
    maliyet : 98 m usd

    ikisi de tek motorlu savaş jeti olsa da f-16 dogfight için geliştirilmiş muharebe uçağı olduğu için manevra yeteneği ile f-35'e üstün gelebilir. öte yandan f-35 çok amaçlı üretilmiş bir uçaktır. havadan yere, havadan havaya operasyonlar üstlenebilir. f-16'nın it dalaşı dışındaki çoklu görevlerde f-35'in gerisinde kaldığını kabul etmek gerekir. elbette f-35 henüz rüştünü ispat edecek bir çatışmaya girmiş değildir.
hesabın var mı? giriş yap