• 100 sene önce bu gece, 5000 süvarisi ile ahır dağının sarp dağ geçitlerinden geçip sincanlı ovasına, düşman kuvvetlerinin arasına inerek, yunan kuvvetlerinin birbiriyle irtibatını kesip, büyük taarruzun başarıya ulaşmasını sağlayan, süvari kolordusu komutanı

    şu an bir vatanımız varsa, bu kahramanlar gibi nicelerinin sayesindedir. nur içinde yatsınlar
  • bugun vefatinin 47. yili olan buyuk turk komutani.

    kurtulus savasimiz sirasinda belki de taktik acidan dusmana en cok bozgunu veren , lojistik ve ikmal yollarini surekli olarak kesen , hayalet gibi anadolu bozkirinda dolasip umulmadik yerden yunan ordularinin karsisina cikan suvari kolordusunun komutanidir. hatta sakarya savasinda bir aralik alinan istihbaratla saldirdigi , ancak icerde kimin oldugunu bilmedigi yunan baskomutanlik karargahini dusurmek ve yunan baskomutan general papulas i esir almak uzereyken cepheden gelen baska bir yere yetismesi emriyle elinden son anda kacirmistir.

    buyuk taarruz sirasinda ise yunan ordusunun gecilmesini imkansiz olarak gorup bos biraktigi ufacik bir keci patikasindan , binlerce suvariyi gecirip yunan ordusunun gerisine sarkarak kusatmanin en kritik safhasini gerceklestirmistir. aslina bakilirsa almanlarin ww2 de ortaya cikardigi ve heinz guderian in teorize ettigi blitzkrieg ( yildirim savasi ) in suvari uygulayacisidir. herhalde bu hareketleri ww2 de tanklarla yapsa rommel , guderian , patton kadar unlu bir tank generali olurdu. ayrica bugun henuz prototip asamasinda olan ve seri uretime gecmeyi bekleyen altay muharebe tanki da ismini fahrettin pasadan almistir.

    savastan sonra ise askerlikte devam ettigi yillarda iran ve afganistan arasindaki bir sinir anlasmazliginin cozumu icin hakem tayin edilir ve tahran a gider. bu sirada mecliste soyadi kanunu kabul edilir ve mustafa kemal pasaya ataturk soyadi verilir. fahrettin pasada bunun icin bir tebrik mesaji yollar. mustafa kemal pasa nin kendisine yolladigi cevap ise şoyledir ;

    "sayın fahrettin altay paşa, ben de seni tebrik eder altay gibi şanlı şerefli günler dilerim."

    yani soyadini bugun hala yasayan izmir in ulu cinari buyuk altay dan almaktadir. sonralari ise bu hikayeyi kendi agzindan şoyle anlatir ;

    --- spoiler ---

    ulu önder gazi mustafa kemal paşa ile mütareke yıllarında izmir’i ziyaretimizde altay bir ingiliz donanma karması ile alsancak’ta oynuyordu. maçı beraber izledik. altay çok güzel bir oyundan sonra ingilizleri yenince ulu önder çok duygulandı, gururlandı ve altay için takdirlerini belirtti. aradan epey zaman geçti. gazi mustafa kemal paşa, iran ile bir sınır anlaşmazlığını halletmek üzere beni görevlendirdi ve tebriz’e gittim. tebriz’de bulunduğum sırada; meclis'te soyadı kanunu müzakere edilmiş ve ittifakla gazi mustafa kemal paşa’ya atatürk soyadı verilmişti. bütün yurt kendisini yeni soyadından dolayı tebrik ediyordu. ben de hemen bir telgraf çekmiş ve kendilerini kutlamıştım. atatürk’ten ertesi gün gelen cevab-ı telgraf şöyle idi:

    "sayın fahrettin altay paşa, ben de seni tebrik eder altay gibi şanlı şerefli günler dilerim."

    telgrafı aldığım zaman gözlerim dolu idi. atatürk çok mutehassıs olduğu ve beraberce izlediğimiz altay maçının hatırasına izafeten bana altay soyadını layık görmüştü.
    --- spoiler ---

    1945 te askerlikten emekli olup 46 secimlerinde bir donem milletvekilligi de yapar ve tamamen emekliligi ayrilir. bundan sonra cesitli davetlerde kurtulus savasi ve ataturk le ilgili anilarini anlatir.

    1974 te 94 yasinda istanbuldaki evinde uykusunda huzur icinde ölür . kabri bugun ankara devlet mezarligindadir.

    bu buyuk kahramani olum yil donumunde saygiyla aniyorum , huzur icinde uyusun.
  • istiklal savaşı'nda komuta ettiği ve yunan mevzilerinin arkasında hayalet gibi dolaşıp baskın üzerine baskın veren amansız süvari grubu, filmlerde özenilen ve insanları tribe sokan rohan süvarilerinden daha büyük işler, daha büyük fedakarlıklar yapmış, buna rağmen ülkemizde bu gibi değerleirn ön plana çıkmaması sebebiyle tam manasıyla yüceltilememiş; daha doğrusu kitlelere yayılamamıştır.

    tabii ki suç, süvari birliğimiz yerine rohanlı gibi davranmaya uğraşan gençlerimizde değil, yeryüzünün en büyük kahramanlık destanlarından biri olan istiklal savaşımızın mucizesini anlatamamış ya da gittikçe içini boşaltmış devlet büyüklerinin ve medyanındır.
  • altay soyadı kendisine mustafa kemal atatürk tarafından verilmiştir.
    fahrettin altay ve mustafa kemal, altay'ın ingiliz donanması karmasıyla yaptığı ve galip geldiği maçı alsancak'ta beraber seyrederler. maçtan yıllar sonra soyadı kanununun çıkması ve mustafa kemal'e atatürk soyadının layık görülmesini tebriz'de öğrenen fahrettin paşa, kendisine bir tebrik telgrafı gönderir. ertesi gün mustafa kemal'den gelen telgrafta şunlar yazmaktadır : '' sayın fahrettin altay paşa, ben de seni tebrik eder altay gibi şanlı şerefli günler dilerim. ” mustafa kemal kendisine beraber izledikleri büyük altay maçının hatırasına altay soyadını vermiştir.
  • iskodra 1880 doğumludur. 1899'da harp okulu'nu, 1902'de harp akademisi'ni bitirmiş ve birinci dünya savaşı'nda, çanakkale, romanya ve filistin cepheleri'nde görev almıştır. bu görevleri başarı ile ifa ettikten sonra milli mücadelede beşinci süvari kolordusu komutan olmuştur.

    başkumandanlık meydan savaşı'ndan sonra dağılan yunan ordusunu izmir'e doğru kovalayan fahrettin altay ve komutasındaki süvariler 9 eylül'de izmir'e girmiş ve düşmanı denize dökme aktivitesini kelimenin tam anlamıyla yaşamıştır.orgeneral rütbesini alıp yüksek askeri şura üyeliğinde de bulunan fahrettin altay ekim 1974'te ölmüştür ancak adı izmir ilimizde halen yaşamaktadır.(kaynak : biyografi.net )
  • kurtuluş savaşı kahramanlarından olan fahrettin altay 1880 yılında anavutluk- işkodra'da doğdu. harp okulu'nu 1900, harp akademisi'ni de 1902 yılında bitirdi. kurmay yüzbaşılığı sırasında, ilk görev yeri olan vi. ordu'da dersim ve çevresindeki aşiret süvari alaylarının sayıca azaltılmasıyla görevlendirildi. bu bölgede sekiz yıl kalan fahrettin altay, 1910'da erkanı harbiye i. şube müdürlüğüne atandığı zaman binbaşıydı. büyükçekmece'deki donanma komutanlığı'nda bir süre refakat subaylığı yaptı (1912).

    1913'te çatalca'da kendisini önemli bir görev bekliyordu. balkan savaşı'nı kazanan bulgar ordusu edirne'ye kadar gelmiş, bölgeyi egemenliği altına almıştı. çatalca aşiret süvari tugayı'nın başında bulgar birliklerini geri püskürttü. 1914 yılı da fahrettin altay için oldukça hareketli geçti. o yıl yarbaylığa yükselmişti. önce iv. kolordu kurmayı oldu. arkasından ikinci defa erkanı harbiye şube müdürlüğü yaptı.

    birinci dünya savaşı'nın yaklaşması yüzünden asker taşıma işleri arttığı için anadolu demiryollarını düzenlemekle görevlendirildi. yıl sona ermeden harbiye nezareti emrinde çalışmak üzere istanbul'a döndü. 1915'te albay oldu ve harbiye nezareti müsteşar yardımcılığından başka askeri protokol memurluğu yaptı. v.ordu'nun emrinde çalıştı. 1917'de vehip paşa ile birlikte almanya'ya giden heyette yer aldı. 1917'de 26. tümen komutanlığı, 1918'de 15. kolordu komutan vekilliğine ve gene aynı yıl 12. ordu komutanlığına atandı.

    birinci dünya savaşı'nın bittiği sıralarda altay, 3. kolordu kumandanıydı (nisan 1919). kurtuluş savaşı'nın başlarında 12. kolordu kumandanlığına atandı. bu görevi 1921, ortalarına kadar sürdü. birliğinin başında, konya'da patlak veren delibaş ayaklanmasının bastırılmasından (1920), birinci ve ikinci inönü ve sakarya savaşlarına kadar hep ateş hattında bulundu.

    kurtuluş savaşı'nın belirli bir aşamaya ulaştığı 1921'de altay, tümgeneralliğe yükseltildi. sorumluluğu da genişletilerek kolordu komutanı yetkisiyle süvari grup komutanlığına getirildi. 1920'den beri milletvekili olarak meclis'te adı okunuyor, fakat kendisi sürekli olarak cephede bulunuyordu. kurtuluş savaşı'nın son yılındaki çarpışmalarda afyon, alaşehir, uşak, altıntaş çevresindeki çarpışmalarda altay'ın süvarileri büyük hizmet gördü. kaçış halinde yunan ordusunu kovalayarak izmir'e giren ilk süvari birlikleri de altay'ın komutasındaydı. bu başarılarının sonucu olarak altay o yıl korgeneralliğe yükseltildi. süvari kolordu komutanlığının yanı sıra bir ara i. ordu komutan vekilliği de yaptı.

    1923 seçimlerinde milletvekili olarak meclis'teki yerini korudu. bu arada askerlik görevini de sürdürüyordu. 1924'te, on yıl boyunca kalacağı ii. ordu müfettişliğine atandı. hem komutan, hem milletvekili olduğu sırada atatürk'ün dileğine uyarak orduda kaldı. 1944'te i. ordu komutanlığına getirildi. aynı yıl iran ile afganistan arasındaki sınır anlaşmazlığında hakemlik yaptı.

    hazırladığı rapor anlaşmazlığın çözümlenmesinde yararlı oldu. 1945'te, yüksek askeri şüra üyeliği sırasında yaş haddinden emekliye ayrıldı. 1946-50 yılları arasındaki milletvekilliğinden sonra siyasi hayattan da çekilerek istanbul'a yerleşti.
  • büyük taarruz’un zaferini kutlayıp da fahrettin altay ve süvarilerini anmamak olmaz.

    birinci dünya savaşı’nda ordumuzun en büyük eksiklerinden süvariydi, kurtuluş savaşı’nda ise ordunun en büyük güçlerinden biri süvariler oldu.

    sakarya’da ve büyük taarruz’da yunan birliklerinin ikmal noktalarına düzenli saldırılar düzenleyerek yunan birliklerine, napolyon’un ordusunun rusya’da yaşadıklarının aynını yaşatan paşadır fahrettin altay.

    her savaş yeni kahramanlar yaratır denir. hiç şüphesiz ki büyük taarruz’un en önemli kahramanlarından biri de fahrettin altay’dır.
    ruhu şad olsun.
  • kurtuluş savasında büyük hizmetlerde bulunup 1921 de tümgeneral olmuş fakat sonradan yetkileri genişletilerek kolordu komutanı sıfatıyla süvari grup komutanlığına yükseltilmiş. yunan ordusunu kovalayarak izmir'e ilk giren süvari birliklerine komuta etmiştir.
  • kurtuluşta mehmet egenin canlandırdığı, yunan birliklerine müthiş cephe arkasına sızma taktikleri ile darbe üstüne darbe vuran, yunan ordusu sakaryada cepheyi yarmak üzereyken* yunan karargahını şans eseri o meşhur 'asla arıza yapmayan telsiz'lerinden dolayı teslim alamayan başarılı komutan, vatanperver.
  • milli tank projesi kapsamında üretilecek olan yerli üretim tanklara isim olarak soy ismi kullanılan, istiklal harbinin kazanılmasında önemli yeri olan suvari birliklerinin komutanı.rahmet üzere olsun.

    (bkz: altay tankı)
hesabın var mı? giriş yap