fosso necdat

• kahramanı o kadar canlı ki bu şarkının, dinlediğimde sanki yanımda bitivermiş de yumurta topuklarının ardına basmış vaziyette , ağzının kenarına cigarasını iliştirivermiş, bir taraftan kasılıp bir taraftan üç günlük gömleğine sinmiş o en bi erkek kokusuyla benle dalgasını geçiyormuş gibi hissediyorum. adam değil de sanki kazma ama lazım her mahalleye necdat'tan sanki. böyle mahallede gezindi mi perdenenin arkasına saklanacağın cinsinden bir ekabir. hem seveceksin hem sevmeyeceksin. üf karar veremedim.
  
  ayrıca, ahmet kaya'yı da hayal ediyorum bu şarkıyı söylerken. gözleri kısık, yanakları şişik, kendisi sevimli,böyle bir keyifli söylerken.
• müziği göbek, sözleri kafa atmalık kara mizah öğeleriyle dolu absürt ahmet kaya şaheseri. bir adamın hikayesi dört dakikada anca böyle verilebilirdi..
• rivayetleri meshur bir urban legend'dir fasso...
  bir gun mahallede gezerken buna bir kamyonet carpmis. kamyonet soforu "allah simdi sictik" demis, inip "aman necdet abi, guzel abim" diye trasa baslamis ki, fasso dogrulmus ustunu basini silkmis ve git kaportayi yaptir, masrafini getir kahvede oderim diyip, agir agir yurumeye devam etmis...
• bir ahmet kaya şarkısı
  
  söz: yusuf hayaloğlu
  müzik: ahmet kaya
  
  elinde bir buzbağ şişe
  dolanıyor köşe köşe
  şimdi karakola düşe
  
  cop tirina nirinom da
  hop tirina nirinom.
  
  sivri burun, top yumurta
  nara basar uluorta
  bekçileri tarta tarta
  
  tir tirina nirinom da
  tara tirina nirinom.
  
  gene bir gün böyle zirzop
  gece bekçisi demiş "hop!"
  belinin ortasına cop
  
  cop tirina nirinom da
  hop tirina nirinom.
  
  geçirmiş bir siyah şalvar
  poz kesiyor gaddar gaddar
  tesbihi sarı kehribar
  
  şık tirina nirinom da
  tık tirina nirinom.
  
  gene bir gün böyle yan yan
  hava basarak bir yandan
  karakolun sokağından
  
  pat tirina nirinom da
  pata küte de nirinom.
  
  şapkası tam sekiz köşe
  zevkten olmuş dokuz köşe
  güveniyor on kardeşe
  
  hot tirina nirinom da
  zot tirina nirinom.
  
  mahalleli bezmiş ama
  çıkamıyor kimse cama
  adam değil, sanki kazma
  
  hoşt tirina nirinom da
  foşt tirina nirinom.
  
  gene bir gün böyle çalım
  yürüyorken zalım zalım
  demişler ki, "gel bakalım!"
  
  şak tirina nirinom da
  şaka şuka da nirinom.
  
  fosso necdat demiş, "aman!"
  anlamış vaziyet yaman
  kafasından çıkmış duman
  
  fos tirina nirinom da
  fıs tirina nirinom.
• tipik bir ahmet kaya şarkısıdır. ahmet kaya'nın çoğu şarkısında belli tiplemelerden bahsedilir. bahtiyar'dan bahsedilir mesela, suphi'den, bedirhan'dan vs. bu şarkıda da necdat'tan bahsediliyor. çok tipik.. fosso kelimesi boş beleş, işsiz güçsüz, işe yaramaz adam manalarına gelir ki, necdat'ın böyle bir adam olduğu zaten her dizede neredeyse yinelenecek şarkı içinde.
  
  ahmet kaya'nın o dönem yaşadığı toplum, birlikte yaşadığı komşuları, bunu yorumlayabilmesi, hakeza aynı şartlarda ve ortamda yaşayan yusuf hayaloğlu'nun sözleri birleşince, enfes bir dönem portresi çıkıyor ortaya. bu şarkıyı açıkçası, sözlerdeki manayı kavramaya çalışan, hemen her şarkıda bunu yapan birisi olarak, dahası böyle yazan bir adam olarak dize dize incelemek istiyorum.
  
  --- spoiler ---
  
  elinde bir buzbağ şişe dolanıyor köşe köşe şimdi karakola düşe cop tirina nirinom da hop tirina nirnom
  --- spoiler ---
  
  necdat'ın fosso, yani işe yaramaz, aylak bir adam olduğu daha ilk dizelerde kendini gösteriyor. elinde buzbağ şişe, köşe köşe gezen aylak bir adam necdat. hadi hayal edin o dönem portresini. necdat'ı sokağa indiğinizde görmeniz çok muhtemel hale gelecek..
  
  --- spoiler ---
  
  sivri burun top yumurta nara basar ulu orta bekçileri tarta tarta tir tirina nirinom da tara tirina nirinom
  --- spoiler ---
  
  bu dizelerde de necdat'ın işe yaramazlık portresine, bu kez de hal hareketleri ekleniyor. sivri burun kösele giyen, dönemin dayılık taslayan ama içi boş adamlardan olduğunu anlıyoruz. ulu orta nara atması, bekçilerle sık sık kavga ettiği görülüyor.
  
  --- spoiler ---
  
  gene birgün böyle zirzop gece bekcesi demiş hop belinin ortasına cop cop tirina nirinom da hop tirina nirnom
  --- spoiler ---
  
  ve işte elbette ki bu tip adamların kaçınılmazı kavga. mahallenin bekçisi, copu yapıştırıyor necdat'a. burada düşünülmesi gereken, bu dayaktan sonra necdat ne yaptı ? eve nasıl gitti ? eve gidince düzelmeyi hiç mi düşünmedi ? hayal dünyasını zorlamanın ne yanlışlığı olabilir ki ?
  
  --- spoiler ---
  
  geçirmiş bir siyah şalvar poz kesiyor gaddar gaddar tesbihi sarı kehribar şık tirina nirinom da tık tirina nirinom
  --- spoiler ---
  
  işte şimdi biraz daha çıkarım yapmamıza neden olan sözler. 98 çıkışlı bir şarkı fosso necdat. 98 türkiye'sini hayal et. istanbul'unu hayal et. diyarbakır'ını hayal et. istanbul'un göç aldığı en sık yılları, gettoların artık başını çevirdiğin her yerde olduğu günleri hayal et, hatırla. o döneme ait harika bir söz bence. siyah şalvarı, sarı kehribardan tesbihiyle poz atan nice adamlar gördü bu ülkenin büyük kentleri..
  
  --- spoiler ---
  
  gene birgün böyle yan yan hava basarak bir yandan karakolun sokağından pat tirina nirinom da pata küte de nirinom
  --- spoiler ---
  
  burada dikkat çekmek istediğim nokta '' karakol'' kelimesi. karakol kelimesi ilk 4lükte de geçiyor. ahmet kaya, yusuf hayaloğlu gibi adamların hayatına baktığında, şarkılar yarattığı karakterler kendilerini sembolize ediyor resmen. kendileri karakollarda ifade vererek geçirdiler ömürlerini. bu yüzden karakoldan çekinir bir yapıları vardır son dönem şarkılarına kadar. karakol algısı burada çok önemli. şahsen söz yazan bir mc olarak benim de aklımda yer etmiş belli kelimeler vardır. çok kullanırım. sokak derim hemen her şarkıda. getto derim. çete derim. karakol kelimesinin kullanımını ben böyle algılıyorum şahsen..
  
  --- spoiler ---
  
  şapkası tam sekiz köşe zevkten olmuş dokuz köşe güveniyor on kardeşe hot tirina nirinom da zot tirina nirinom
  --- spoiler ---
  
  '' necdat'ın boş atıp dolu tutturmaya çalışan bir adam olduğu şarkının genelinde zaten belli ama, bütün attığı pozların, savurduğu naraların, bekçilerle dalaşmasının ardında 10 kardeş yatıyor demek ki diyoruz'' bu dörtlükte. bütün bu fiillerin arkasındaki psikoloji buraya dayanıyor. tam bir '' kalıbının adamı olamama'' durumu adeta.
  
  --- spoiler ---
  
  mahalleli bezmiş ama çıkamıyor kimse cama adam değil sanki kazma hoşt tirina nirinom da foşt tirina nirinom
  --- spoiler ---
  
  98 mahallesini düşün şimdi yine. milenyuma girmeye 2 kala, hala değişmemiş, direnen, ama yıllar içinde evrilmiş mahalleler. değerleri olan, herşeye rağmen ayakta durmaya çalışan, çatırdayan ahlak modüllerine rağmen direnen mahalleler. necdat gibilerden bıkan, ama en azından dışardan belalı gözüken adama dalaşamayan mahalleli. bütün bunlar necdat'ın zaten kazmalığını ortaya koyuyor.
  
  --- spoiler ---
  
  gene birgün böyle çalım yürüyorken zalım zalım demişler ki gel bakalım şak tirina nirinom da şaka suka da nirinom
  --- spoiler ---
  
  yine kaçınılmaz bir son bu. herkese dayılık yapan, poz kesen, kendine değil 10 kardeşine güvenen adama, bir gün birileri derler ki '' gel bakalım''. gel bakalım diyorlarsa zaten, daha önce bekçiden yediğin dayak üstünde düşünmemişsin demektir. düşünmezsen olacağı bu.
  
  --- spoiler ---
  
  fosso necdat demiş aman anlamış vaziyet yaman kafasından çıkmış duman fos tirina tirinom da fıs tirina nirinom
  --- spoiler ---
  
  necdat'ın biraz birşeyleri anlamaya başladığını ümit ettiğimiz sözler adeta. bu kez karşısında, kendinden daha fazla havlayan adamlar var. gidişat kötü. durum sakat. hal yaman. fakat bu kafasının patlatılmasına engel olamıyor elbette.
  
  ne dersiniz, necdat akıllanmış mıdır ? eve gidip düşünmüş müdür ? yoksa sarı kehribarını çeke çeke yine poz mu kesiyordur ? memlekette necdat'lar tükenmez.
  
  sözlerden bu kadar anlam çıkarmamda rolü büyük olan, çoban çeşmesi şiirinden illallah getiren, her hafta derse sarhoş girip 6 hafta boyunca çoban çeşmesinin ana fikrini, satır aralarındaki anlamları bize öğretmeye kalkışan lisedeki ahmet hocama '' testere ahmet'', onu def edilmesiyle yerine geldiği ilk hafta çoban çeşmesini işleten füsun hocama '' manyak lan bu karı'' teşekkürü bir borç bilirim.
• güncelliğini koruyan ahmet kaya parçası.
  
  " mahalleli bezmiş ama
  çıkamıyor kimse cama
  adam değil sanki kazma"
  
  sana da bir gün " gel bakalım" derler umarım faşo reco. dumanın da başından değil götünden çıkması dileği ile.
• elazığ'da hatırı sayılır bir zaman geçirirseniz bu abiyi illâ duyarsınız. kendisine çarpan arabanın şoförüne "hasarın varsa ödeyek yegen..." diyerek olay yerinden volta alışı gözlerinizde canlanır.
• gene bir gün böyle zirzop
  gece bekçisi demiş "hop!"
  belinin ortasına cop
  cop tirina nirinom da
  hop tirina nirinom
  
  kısmı her dinleyisimde yuzumde ufak bir tebessum olusturan ahmet kaya sarkısı.
• yusuf hayaloğlu na ait sözleri ahmet kaya tarafından seslendirilmiştir. dosta düşmana karşı albümünde yer alır.
• yusuf hayaloğlu'nın tüm şiirleri gibi, gerçek olay ve kişilere dayanmaktadır.