• niğdenin bor ilçesindeki pazarlarda malların ucuz olması ve erkenden tükenmesinden dolayı geç kalana söylenen söz. sonradan işten geçti anlamına gelen ata sözü olmuştur.
  • 1986 yilinda piyasaya surulen bir ersen ve dadaslar albumu. albumun fla$ parcasi icin (bkz: aman tertip can tertip/@huger)
  • zamaninda bor'un pazarinin sali, nigde'nin pazarinin persembe günü kurulmasindan esinlenen halk deyisi.

    ayrica (bkz: borumuzu temiz tutalim)
  • nihayetinde nereden turedigine dair detaylarina ulasmaya muvaffak oldugum deyim.

    hadisenin ozunde, herkesler tarafindan bilinen ve oyle kabul gormus haftanin gunlerinin, bir zamanlar bor ahalisi tarafindan farkli kullanilmasi yatiyor imis.

    bor'un halk pazarinin sali gunu kuruldugu notunu da satirlara ekledikten sonra, bizim bildigimiz lakin borlu'larin farkli kullandigi gunleri bir liste ile eslestirelim, cillop gibi ciksin deyimin mensei:

    sali..............................bazar (bor halk pazarinin kuruldugu gun)
    carsamba....................bazarertesi (esegin suruldugu gun)
    persembe....................persembe (nigde halk pazarinin kuruldugu gun)
    cuma...........................cuma
    cumartesi....................cumaertesi
    pazar..........................$arbazari (pazarlarin pazari manasinda bir anlama geliyor imis)
    pazartesi.....................diri

    geleneksel olarak bor pazarinin kurulacagi gunden bir gun once, yani bildigimiz pazartesi gunu pazar esnafi, tuccarlar ve de urettigi mahsulu satmak isteyen koyluler bor'a gelir ve ertesi gun icin hazirliklara baslarlar imis. velhasil-i pazartesi aksami tezgahlar kurulur, pazar gununun bereketi niyetine aksam siftahlarini yaparlar imis.
    bu bilgiyi de verdikten sonra, entr'yimizi, hadisenin kaynagi ile anlatilagelen kucuk bir oyku ile susleyelim derim:

    efendim gunlerden bir gun, uzak diyarlardan esegini hem vasita hem yoldas yapmis tuccarin biri bor pazarinda mallarini satmak gayesi ile gelmistir ve ertesi gunku pazara hazirlik yapmak icin zerzavati ufaktan gorucuye cikarmistir cikarmasina ama gun, o gun degildir ve tuccar bunun farkinda degildir. zira, mevzuubahis gun pazartesi degil, “bazarertesi”dir. hal boyle iken, olan biteni uzaktan izlemekte olan kasaba sakinleri bu yabanciya yanasip muhabbete girismistir.

    “es selamun aleykum haci. hayirlar olsun; curiosity kills the cat. o bakimdan ne is?” demisler. kendi halindeki tuccarimiz da, “aleykum es selam yarenler, gordugunuz gibi, pazar olayi, hasta la vista baby” demis.
    lafin ardindan bizim borlu'lari almis mi bir gulme. hani su kotu kahramanlarin simsek cakarken attigi kahkahalara benzer bisi ya da kadir copdemir umarsizligi ve sallamazligi ile ortaya konan tavir hesabi...

    alayci tavirlarin ve siritislarin nedenini de anlatmislar mi bizim tuccara. o vakitten sonra tuccar efendi esek sirtinda teptigi onca yola mi yansin, yoksa mallarinin harac mezat elinde kalacagina mi bilememis; bahtsiz bedevi misali kalakalmis oracikta. lakin tuccarin durumuna uzulen ve muslumani teskin etmek lazim, sevaptir inancindaki ortamin figuranlari duruma mudahale etmisler: “neyse ki, yarin da nigde'nin bazari. fazla uzak da degil. (13km) hadi yine iyisin. kayanan da seviyormus. fazla gec olmadan gecti bor'un pazari, sur esegini nigde'ye”, demisler.

    hikayenin devami da var lakin kim yazacak simdi. sadece persembe gunu kurulan nigde pazarinin da bayram dolayisi ile kurulmadigini ve tuccarin dunyanin yuvarlak oldugunu kanitlayan ilk insan oldugunu soylemekle yetinelim.
  • aslen şudur: geçti buranın sazanı dür ekmeğini midye ye...
    sazan mevsiminin geçmesi ve hali hazirda balık pazarında satılmakta olan sazanin kurtlu olması nedeniyle, sazan almaya yeltenen arkadaşını ekmek arası midye tava yemeye yönlendiren cefakar bir arkadaş tarafından söylenmiştir.
  • muhtemelen donemin bor muhtarinin turkceye kazandirdigi, bu sirada kahvede oturan bir borlunun da, "ulan ne oturttu be" edasiyla yanindaki emmoglusuna anlattigi, o kisinin sonradan buyuk sehre gocerek, mevzuyu diger akrabalarina bildirdigi, donemin sarayinda cesnicibasi olarak calisan nigdeli hasan usta'nin laf arasinda konuyu pilavci mustafa aga'ya anlatirken, ileride vezir olacak nedim aga tarafindan duyulup, kendisine sikayete gelen tebaya bu cumleyi kullanmasi suretiyle halka malolmus atasozu.
  • atalarımızın ne kadar ileri görüşlü ve maden bilimine ne kadar hakim olduklarının kanıtıdır bu deyiş.

    ta o zamandan görmüşler bor'un önemini ve gerekli tedbirler alınmazsa elimizdeki yeraltı zenginliklerini kaptıracağımızı. ne varsa eskilerde var zaten.

    siz hala uyuyun.
hesabın var mı? giriş yap