• nevşehir'e 13 km. uzaklıkta ve göreme kasabası'nın 2 km. doğusunda yer alan bir kaya yerleşim yeridir.

    göreme'de m.s. 4. yüzyıldan 13.yüzyıla kadar yoğun bir şekilde manastır hayatı yaşanmıştır. hemen her kaya bloğunun içinde kiliseler, şapeller, yemekhaneler ve oturma mekânları mevcuttur.

    bugünkü göreme açık hava müzesi bu eğitim sisteminin başlatıldığı yerdir. soğanlı, ihlara, açıksaray aynı eğitim sisteminin daha sonraları görüldüğü yerlerdir.

    kiliseler, 2 tür teknikle boyanmıştır. birincisi doğrudan doğruya kaya yüzeyi düzeltilerek üzerine yapılan boyama, ikincisi ise kaya üzerine yapılan secco (tempera) ve fresco tekniği ile yapılan boyamadır. kilisede işlenen konular incil'den ve hz.isa'nın hayatından alınmıştır.

    göreme açık hava müzesi'nde kızlar ve erkekler manastırı, aziz basil kilisesi, elmalı kilise, aziz barbara kilisesi, yılanlı kilise, karanlık kilise, çarıklı kilise ve tokalı kilise bulunmaktadır.
    rahibeler ve rahipler manastırı
    müze girişinin solunda yer alan 6-7 katlı kaya kütlesi "rahibeler manastırı" olarak bilinir. bu manastırın 1.katındaki yemekhanesi, mutfağı, birkaç odası; 2.katındaki yıkık şapeli gezilebilir durumdadır. 3. katındaki (bir tünelle ulaşılan) kilisesi çapraz kubbeli, dört sütunlu üç apsislidir. ana apsisteki templona göreme'deki diğer kiliselerde pek rastlanmaz. kilisede doğrudan kaya üzerine yapılan isa freskinin yanında kırmızı bezemeler görülür. manastırda katlar arasındaki bağlantı tünellerle sağlanmıştır. tehlike anında tünelleri kapatmak üzere yeraltı şehirlerinde olduğu gibi "sürgü taşları" kullanılmıştır. sağdaki rahipler manastırı'nda ise erozyon nedeniyle katlar arasındaki geçişler kapandığından, sadece giriş katındaki birkaç oda görülebilir.
    aziz basil şapeli
    göreme açık hava müzesi'nin girişindedir. sütunlarla ayrılan nartekste mezar çukurları bulunmaktadır. nef enine beşik tonozlu, dikdörtgen planlı ve üç apsislidir. dikdörtgen nefin sol uzun yüzünde biri büyük, ikisi küçük, üç apsis bulunmaktadır. kilise 11.yüzyıla tarihlenmektedir.

    sahneler: ana apsiste isa portresi, ön yüzünde meryem ve çocuk isa, kuzey duvarında at üzerinde aziz theodore, güney duvarında ise yine at üzerinde ejderle savaşan aziz george tasviri, aziz demetrius ve 2 azize tasviri bulunmaktadır.
    elmalı kilise
    dokuz kubbeli, dört sütunlu, kapalı yunan haçı planlı, üç apsislidir. asıl girişi güney yönünden olan kiliseye, kuzeyden açılan bir tünel vasıtasıyla girilebilmektedir.

    elmalı kilise'nin ilk süslemeleri aziz basil ve azize barbara kiliseleri'nde olduğu gibi doğrudan duvara kırmızı boya ile yapılan haç ve geometrik motiflerdir. kilise 11.yüzyılın ortası, 12.yüzyılın başına tarihlenmektedir.

    sahneler: deesis, doğum, üç müneccimin tapınması, vaftiz, lazarus'un diriltilmesi, başkalaşım, kudüs'e giriş, son akşam yemeği, ihanet, isa golgota yolunda, isa çarmıhta, isa'nın gömülmesi, isa'nın cehenneme inişi, kadınlar boş mezar başında, isa'nın göğe çıkışı ve aziz tasvirleri. ayrıca tevrat kaynaklı ibrahim peygamber'in misafirperverliği ve üç yahudi gencin fırında yakılması sahnesi resmedilmiştir.
    azize barbara şapeli
    elmalı kilise'nin bulunduğu kaya blokunun arkasındadır. haç planlı, iki sütunlu, batı, kuzey ve güney haç kolları beşik tonozlu, merkezi kubbeli, doğu haç kolu ve doğudaki iki köşe mekânı kubbelidir. bir ana, iki yan apsisi bulunmaktadır.

    motifler kırmızı boya ile doğrudan kaya üzerine çizilmiştir. duvarlarda ve kubbede zengin geometrik motifler, mitolojik hayvanlar ve askerî semboller bulunmaktadır. ayrıca duvarlarda taş izlenimi veren motifler de yer almaktadır. kilise 11.yüzyılın ikinci yarısına tarihlenmektedir.

    sahneler: ana apsiste isa pantokrator; kuzey haç kolunda at üzerinde ejderle savaşan aziz george ve aziz theodore; batı haç kolunda ise azize barbara tasviri bulunmaktadır.
    yılanlı (aziz onuphrius) kilisesi
    girişi kuzeydendir. ana mekân enlemesine dikdörtgen planlı, beşik tonozlu, güneyde mezarların bulunduğu ek mekân ise düz tavanlıdır. apsisi sol uzun duvara oyulmuş, kilise tamamlanmadan bırakılmıştır.

    kilise tonozunun her iki yanında kappadokya'da saygın olan azizlerin tasvirleri bulunmaktadır. kilise 11.yüzyıla tarihlenmektedir.

    sahneler: girişin tüm karşısında sol elinde incil tutan isa ve yanında kilisenin banisi, tonozun doğusunda aziz onesimus, ejderle savaşan aziz george ve aziz theodore, gerçek haçı tutan helena ve oğlu konstantin; tonozun batısında çıplak, uzun saçlı ve önünde palmiye ağacı bulunan aziz onuphrius, yanında takdis pozisyonunda aziz thomas ve elinde bir kitapla aziz basil bulunur.

    m.s. 1. yüzyılda mısır çöllerinde "hermit" adı verilen kendilerini dine adayan, inzivaya çekilen insanlar yaşamaktaydı. son hermit aziz paphnutius hermitlerin hayatını ve yaşam tarzlarını öğrenmek için m.s. 4.yüzyılda mısır çöllerine gitti ve kiliseye adını veren aziz onuphrius'la karşılaştı. aziz paphnutius, aziz onuphrius ölürken yardım etti.çünkü o faziletin, nefse hakimiyetin en iyi örneğiydi. tasvirlerde aziz onuphrius, çıplak, uzun saçlı, iri yapılıdır, palmiye ağacı önünde durmaktadır.
    kiler / mutfak / yemekhane
    üç yapı yan yana olup birbirleriyle bağlantılıdır. kiler olarak kullanılan ilk mekânda erzakları depolamak için oyuklar bulunmaktadır. mutfakta ise yöre köylerinde hâlâ kullanılan topraktan yapılmış "tandır" adı verilen ocak bulunmaktadır. en son bölümde ise yemekhane yer alır. girişin sol tarafında 40-50 kişinin yemek yiyebileceği taştan sıra ve masa mevcuttur. masanın sağ tarafında üzüm ezmek için bir şırahane vardır.karanlık kilisekuzeydeki kavisli bir merdivenden kilisenin dikdörtgen, beşik tonozlu narteksine çıkılır. narteksin güneyinde bir mezar bulunmaktadır. kilise haç planlı, haç kolları çapraz tonozlu merkezi kubbeli, dört sütunlu, üç apsislidir.

    karanlık kilise olarak adlandırılmasının nedeni, narteks kısmındaki küçük bir pencereden çok az ışık almasından dolayıdır. bu sebeple fresklerdeki renkler oldukça canlıdır.

    kilise ve narteks incil ve isa siklusunu içeren zengin süslemelere sahiptir. ayrıca elmalı ve çarıklı kilise'de olduğu gibi tevrat kaynaklı sahneler de resmedilmiştir. kilise, 11.yüzyıl sonu 12.yüzyıl başına tarihlenmektedir.

    sahneler: deesis, müjde, beytüllahim'e yolculuk, doğum, üç müneccimin tapınması, vaftiz, lazarus'un diriltilmesi, başkalaşım, kudüs'e giriş, son akşam yemeği, ihanet, isa çarmıhta, isa'nın cehenneme inişi, kadınlar boş mezar başında, havarilerin takdisi ve görevlendirilmesi, isa'nın göğe çıkışı, ibrahim peygamber'in misafirperverliği, üç yahudi gencin yakılması ve aziz tasvirleri.azize catherine şapelikaranlık kilise ile çarıklı kilise arasında yer alan azize catherine şapeli'nde, hem narteks, hem de naos serbest haç planlı, merkezi kubbelidir; haç kolları beşik tonozlu ve apsis templonludur. narteks zemininde dokuz mezar, duvarlarında ise iki nişli mezar yer almaktadır.

    şapelin sadece naos kısmında figürler vardır. pandantifler kabartma geometrik süslemelerle bezenmiştir.

    anna adındaki donor tarafından yaptırılan azize catherine şapeli, 11. yüzyıla tarihlenmektedir.

    sahneler: templonlu apsiste deesis, bunun altında madalyonlar içinde kilise babaları, (gregory, basil, john chrysostom), kuzey haç kolunun güney duvarında at üzerinde aziz george; karşısında aziz theodore, azize catherine ve diğer aziz tasvirleri.çarıklı kiliseiki sütunlu (diğer sütunlar duvar köşelerinde paye şeklindedir), çapraz tonozlu, üç apsisli ve dört kubbelidir. sahnelerde isa'nın hayatını konu alan siklus, ibrahim peygember'in misafirperverliğini gösteren tevrat sahnesi, aziz ve bani tasvirleri iyi muhafaza edilmiştir. elmalı ve karanlık kilise'ye benzemekle beraber, isa'nın çarmıha gerilişi ve çarmıhtan alınış sahneleri kilisenin farklı özelliğidir. figürler genelde büyük ve uzundur.

    isa'nın göğe yükseliş sahnesinin altında bulunan ayak izlerinden dolayı kiliseye "çarıklı kilise" adı verildiği sanılmaktadır. kilise 12.yüzyıl sonu, 13.yüzyıl başına tarihlenmektedir.

    ana kubbenin ortasında pantokrator isa, madalyonlarda melek büstleri bulunmaktadır. ayrıca ana apsiste deesis, kuzey apsiste meryem ve çocuk isa, güney apsiste ise melek michael tasviri yer alır.

    sahneler: doğum, üç müneccimin tapınması, vaftiz, lazarus'un diritilmesi, başkalaşım, kudüs'e giriş, ihanet, kadınlar boş mezar başında, isa'nın göğe çıkışı ve aziz tasvirleri.tokalı kilisebölgenin bilinen en eski kaya kilisesi olup 4 mekândan oluşur tek nefli eski kilise, yeni kilise, eski kilise'nin altındaki kilise, yeni kilise'nin kuzeyindeki yan şapel.

    10.yüzyılın başlarına tarihlenen eski kilise, bugün yeni kilise'nin giriş mekânı şeklinde ise de orijinalde tek nefli, beşik tonozlu bir yapıdır. doğusuna yeni kilise'nin eklenmesi sırasında apsisi tamamen yıkılmıştır. sahneler tonoz yüzeyine ve duvarların üst bölümüne yerleştirilmiştir. isa'nın hayatını kapsayan siklus tonozda panellere ayrılmış olup, sahneler sağ kanatta başlayıp sol kanata doğru takip etmektedir.

    sahneler: tonozun ortasında aziz tasvirleri, sağ kanadında üst panelde müjde, ziyaret, bakireliğin ispatı, beytüllahim'e yolculuk, doğum, sol kanattaki üst panelde üç müneccimin tapınması, masum çocukların katliamı, mısır'a kaçış, isa'nın mabede takdimi, zekeriya'nın öldürülmesi, sağ kanattaki orta panelde elizabeth'in takip edilmesi, vaftizci yahya'nın görevlendirilmesi, vaftizci yahya'nın kehanetleri, isa'nın vaftizci yahya ile buluşması, vaftiz, kana düğünü; sol kanattaki orta panelde şarap mucizesi, ekmeklerin ve balıkların çoğaltılması, havarilerin görevlendirilmesi, kör adamın iyileştirilmesi, lazarus'un diritilmesi; sağ kanattaki alt panelde kudüs'e giriş, son akşam yemeği, ihanet, isa platus önünde, sol kanattaki alt panelde isa golgota yolunda, isa çarmıhta, isa'nın çarmıhtan indirilmesi, isa'nın gömülmesi, kadınlar boş mezar başında, isa'nın cehenneme inişi, isa'nın göğe çıkışı. bu panelin altında aziz tasvirleri; girişin üstünde ise başkalaşım sahnesi yer almaktadır.

    yeni tokalı, enlemesine dikdörtgen planlı, basit beşik tonozludur. doğu duvarında kemerlerle birbirine bağlı dört sütun, sütunların arkasında yükseltilmiş bir koridor, koridordan sonra ana apsis ile iki yan apsis yer alır. beşik tonozlu nefinde isa'nın siklusu kronolojik sıraya göre daha çok kırmızı ve mavi renkler kullanılarak işlenmiştir. koyu mavi renk, tokalı kilise'yi diğer kiliselerden ayıran en önemli özelliktir.

    enlemesine nefte, aziz basil'in hayatı, çeşitli azizlerin tasvirleri ve çoğunluk isa'nın mucizelerine ait sahneler yer almaktadır. kilise 10.yüzyılın sonuna ve 11.yüzyılın başına tarihlenmektedir.

    sahneler: tonozun kuzey kanadında müjde, ziyaret, bakireliğin ispatı, doğum ve üç müneccimin tapınması, tonozun kuzey duvarında yusuf'un birinci rüyası, beytüllahim'e yolculuk, altında nişler içinde sekiz aziz tasviri, en altta ise vaftizci yahya'nın çağırılması, görevlendirilmesi, havarilerin görevlendirilmesi, kana düğünü; batı kanadında mısır'a kaçış, isa'nın denenmesi, isa 12 yaşındayken mabette, tonozun merkezinde isa'nın göğe yükselişi ve havarilerin tanrı yolunda görevlendirilmesi; tonozun güney kanadında ilk diakonlar, tanımlanamayan melekler, altında nişler içinde aziz tasviri, en altta ise zengin adamın oğlunun iyileştirilmesi, jairus'un kızının iyileştirilmesi, felçlinin iyileştirilmesi, lazarus'un diritilmesi, kudüs'e giriş ve son yemek; batı kandında ayakların yıkanması; ana apsiste; isa çarmıhta, isa'nın çarmıhtan indirilmesi, kadınlar boş mezar başında, isa'nın cehenneme inişi; ana apsisisin ön cephesinde, ilk diakonlar, isa ve samarralı kadın, niş içinde meryem ve çocuk isa; kuzey apsiste ise, peygamberlerin görünümü ve melekler.

    (bkz: copy paste in ustasiyim gozlerinin hastasiyim)
  • yaz sıcağında gezilmesi pek akıl karı olmayan müze. sıcak çarpmasınının semptomlarını merak ediyorsanız kesin yazın gezmeniz gereken müze, mümkünse 11.00-16.00 arası gidin daha net sonuç alırsınız. diğerlerine sonbahar veya ilkbaharda gidilmesi tavsiye edilir.
  • kapısında aldığınız 10 ytl'lik bileti atmayın elmalı kilise'ye giri$te lazım olacak.

    edit: yoksa tokalı kilise miydi?
  • müze kart'ın geçerli olduğu müzelerden biridir. kiliselerden tarih akıyor ama biz "ay çok güzel çizmişler burayı da" diyerek gezdik, bi bok anlamadık, siz daha bilgili gezin bi işe yarasın bari. ayrıca türk nüfusundan çok capon ve koreli var bu mevsimde. gözlerim çekildi sona doğru artık.

    otobüsle kayseri'den çok kolay gidiliyormuş bu arada. kayseri-avanos-göreme istikameti yaklaşık 1 saatlik yol. kayseri otogarından her saat başı avanos'a araba bulmanız ihtimal dahilinde. avanos'tan göreme'ye 10 dk'lık yol kalıyor zaten. o da avanos'un içindeki otobüslerle yapılıyor. gerisi nereyi gezip göreceğinize kalmış. mümkünse soğuk tüketiniz, afiyet olsun.
  • soguk mart ayi icerisinde gidilmemesi gereken yerdir.

    mukemmel kiliselerin icini gordukce insanin ici burkuluyor. o guzelim resimlerin uzerinde ibrahim,esra,dersimli yazilarini gormeniz mumkundur.
  • http://gezente.com/turkiye/kapadokya-turu/goreme/
  • dünya mirası listesindeki doğal harikamız...

    sıkıntı ise, kendi memleketimizdeki bu dünya mirasını, özel mülklerden ötürü gezemiyor oluşumuz... nereye giderseniz, çıkarsanız, tırmansanız duyacağınız söz "burası özel mülk, burayı derhal terk edin, yoksa polis çağırırım"

    kısaca, gezilebilecek yer değildir... parasını verip cave hotel de * kalırsanız başka tabii...
  • 2013 yılında 976.165 ziyaretçisi ile türkiye'de en çok ziyaret edilen dördüncü müze/örenyeridir.
    kapadokya'da ise sıralamada birincidir.

    yıllara göre ziyaretçi sayısı :
    2009 yılında 626,059
    2010 yılında 778,010
    2011 yılında 934,876
    2012 yılında 959,989
    2013 yılında 976,165

    kaynak : türsab raporu

    edit : dosim'in raporuna göre en çok gelir getiren dördüncü en çok ziyaret edilen yedinci müzedir.
  • bildiğin tatooine. insanın gözleri minik anakin'i arıyor. çok ilginç bir coğrafya. kesinlikle gidin görün.
  • kiliselerin içerisinde ki bilmem kaç yüz yıllık çizimlerin ve fresklerin üzerinde murat, seni seviyorum, ayışığı gibi turkish hand made çizimleri ve kafası silinen havarileri, hz. isa yı görünce çok okkalı bir küfür sallıyorsunuz.
hesabın var mı? giriş yap