• havaalanı kontrol kulelerinde, önlerindeki radar ve diğer bilgisayar aksamı yardımıyla pilotlara hızlarının, yüksekliklerinin ve ini$ zamanının talimatlarını bildiren ki$ilerin yaptığı meslek. dünyada bomba imhadan sonra en stresli ikinci meslek olduğu söylenir. zira doktorun yapacağı hata bir ki$inin ölümüne h.t.k'nün yapacağı hata 1000 ki$inin ölümüne sebebiyet verebilecektir. türkiyede sadece anadolu üniversitesi sivil havacılık yüksek okulunda bölümü bulunmaktadır. çalı$ma saatleri haklı olarak son derece azdır. hava trafik kontrolorü bir arkadaşımın cep telefonunun açılı$ mesajı derki "en iyi karar yoktur, tek karar vardır"...
  • kısaca mesleğe giriş aşamalarından bahsetmek istiyorum.
    - kpss70 (sadece çift yıllar)
    - yds70
    - 27 yaşından gün almamış olmak
    - 4 yıllık fakülte mezunu olmak

    bu şartları sağlıyorsanız devlet hava meydanları işletmesi kpss puanlarınıza göre sizi sıralayıp hızlı düşünme, 3 boyut algılama gibi yeteneklerinizi ölçen feast testine tabi tutar. feast testen aldığınız puanlara göre sıralamanız oluşturulur ve meydan tercihi yaparsınız. meydanlarınıza atandıktan sonra ankara'da ortalama 15 aylık eğitim görürsünüz. eğitim 3 aylık teorik kısımın ardından meydan kontrol, yaklaşma (radarlı-manuel), saha (radarlı-manuel) uygulama kısımlarından oluşur ve her bir bölümün sonunda sınav yapılır. 3 sınav hakkınız vardır ve ortalama 50'in üstünde ise ek olarak 4. sınav hakkı verilir. 4 sınav sonucu başarısız olursanız dhmi'de düz memur olarak yolunuza devam edersiniz.
  • bana göre dünyanın en ağır, en stresli işi. çelik gibi sinir gerektiriyor resmen.

    izlediğim uçak kazası belgesellerinde bile kendimi o kişilerin yerine koyup saçımı başımı yoluyorum ben, bir de gerçeğini yaşasam ölürüm herhalde. o radarda kaybolma anında kalp krizinden ölmezsem ardından gelen vicdan azabından ölürüm ama ölürüm her şekilde. sabır diliyorum bu işi icra edenlere.
  • bu meslekle, pilotlukla veya havacılıkla ilgili ya da en azından havacılığa merakı olanların ilgisini çekebilecek çok beğendiğim bir youtube kanalı var: vasaviation

    dünyanın her yerinden ilgi çekici atc kayıtlarından kesitler paylaşılan bir kanal. uçak kazalarından emergencylere, gülümseten dialoglardan gergin anlara kadar bir çok paylaşımı var.

    kanalı başarılı kılan en büyük etmen ise; atc-pilot iletişiminin daha kolay anlaşılabilemesi için yerine göre illüstrasyonlardan, gerçek chartlara, ve hatta radar görüntülerine kadar olayı yaşattıran görüntüleri oldukça sade ve açıklayıcı bir şekilde ses kayıtlarına entegre etmesi.

    tabii keyif alabilmek için havacılıkla jargonuna az da olsa hakim olmak gerek. en azından clearance, hold short, go around, heading, altitude, final, taxi gibi basit terimlere aşinalık yeterli.

    bu kadar övmüşken az terim içeren, herkesin anlayabileceği favorilerimden de iki tanesini bırakayım şuraya...

    1- çaldığı uçakla, hem de dash-8 gibi bir uçakla barrel roll yapıp intihar eden güzel ve naif insanın kule konuşma kayıtları

    2- ilk solo uçuşunun kalkışında sağ tekeri kopan ve o halde uçağı indirmek zorunda kalan 17 yaşındaki kız öğrenci pilotun kule konuşma kaydı
    *kızın korku dolu ses tonu ve atc ablanın durumu anlar anlamaz profesyonellikten anaçlığa geçen ses tonu dinlemeye değer. tabii ki devamı da.
  • yakın zamanda yapılacak bir düzenleme ile kendisini büyük sıkıntılar bekleyen meslek.

    sarı sendikanın "büyük emekleri" sonucunda hava trafik kontrolörlerine tüm gün çay içen idari, güvenlik ve arff personeli ile aynı maaşı verecekler.

    not: hava trafik kontrolörleri dünya genelinde pilotlardan sonra havacılıktaki gelir hiyerarşisinde en yüksek maaşı alan 2. meslek grubu ama türkiye hariç. türkiye'de kabin memurundan daha az alıyorlar.

    iki meslek de global meslekler iken;

    türkiye'deki pilot maaşları avrupa ortalamasına yaklaşırken, atc maaşları avrupa'daki meslektaşlarının beşte biri. öte yandan beşte bir maaş almalarına rağmen türk hava sahası avrupa'nın en yoğun hava sahası.
  • değnekçilerin bilmediği meslek.
  • icra etmek istediğim meslek grubu.

    2018 ilanı için başvurdum şu an süreci yaşayan biri olarak, buraya ayrıntılı bir biçimde aşamaları yazmak istiyorum. başvuracak arkadaşlar için yol gösterici olabilir.

    öncelikle her sorumu sabır ve incelikle cevaplayan alexander the one point five'a teşekkürü borç bilirim.

    her aşamada editleyeceğim.

    süreci tamamlayabilirsem 29 nisan 2019'da eğitime başlayacağım. önümüzdeki yıllarda bu aşamalar farklılık gösterebilir tabii ki. o yüzden yazdıklarımı söylediğim tarihe göre değerlendirin.

    kpss+feast+mülakat ortalaması alınarak tercih puanı belirlenecek.

    1.başvuru:

    kpss en az 70, yds en az 70 (c seviyesi) ve kurs başlangıç tarihi itibariyle 27 yaşın altında olmak şartları aranıyor.

    dhmi'nin internet sitesinden başvurmanız gerekiyor. ilk giriş yaptığınızda size bir kod verilecek daha sonra kullanmak üzere onu saklamalısınız.

    kpss, yds belgesi, nüfus cüzdanı ve diploma yüklemeniz isteniyor ve her biri için belirlenmiş boyutlar var, internet üzerinden online boyut değiştir vs. şeklinde boyut kısmını halledebilirsiniz. zaten boyutlarda yanlışlık varsa siteye yükleyemiyorsunuz.

    kpss ve yds'yi direkt ekran görüntüsü alarak yükleyebilirsiniz, sağ üst köşedeki barkod görünecek gibi bir zorunluluk yok.

    nüfus cüzdanınızın arkalı önlü fotoğrafını çekip yine online şekilde ya da programla (ben photoscape kullandım) bu fotoğrafları birleştirebilirsiniz.

    diploma için de türkiye.gov.tr'den mezun belgesi yükleyebilirsiniz.

    2.bilgisayar sınavı (feast-first european air traffic controller selection test):

    başvurular bittikten sonra kpss puanına göre yüksekten düşüğe sıralanmış şekilde feast için çağrılacaksınız. bu sınav ankara emniyet mahallesindeki dhmi genel müdürlüğünde yapılıyor. binaya sınav için girerken telefonunuzu ve herhangi kimlik yerine geçebilecek bir belgeyi girişte bırakıp ziyaretçi kartı alıyorsunuz.

    2.kata çıkıp 3 kez sol yaptığınızda sınav salonunu göreceksiniz. zaten oklarla gösterilir.

    salonda 10 adet bilgisayar var puan sıralamasına göre isminizle oturum açılmış olacaktır. sınava girmeden önce kuralları okudum, anladım tarzı basit bir belge imzalıyorsunuz. 7 dakikalık tanıtım videosundan sonra sınav başlıyor.

    feast'ten bahsetmek gerekirse; yaklaşık 2 saat süren bir test. başladıktan yaklaşık 1 saat sonra 10 dakikalık bir mola veriliyor. bu sürede tuvalet, su vs. ihtiyaçlarınızı karşılayabiliyorsunuz. test 7 ayrı bölümden oluşuyor, hatırladığım kadarıyla burada anlatacağım.

    her teste başlamadan önce size kurallar açık bir şekilde anlatılıyor ve 2 adet örnek soru çözüyorsunuz, geri dönüp dönemeyeceğiniz de aynı şekilde belirtiliyor.

    coordinate system test kısmında verilen checkpoint'ler arası mesafeleri buluyorsunuz bu yüzden kök 2, kök 3 gibi sayıların rasyonel değerini önceden bilmek size bir hayli avantaj sağlar.

    planning ability kısmında yine verilen kurallara göre uçakların piste iniş önceliğini belirliyorsunuz ancak her seferinde yeni kurallar ekleniyor ve böylece test biraz daha zorlaşmış oluyor.

    refleksinizi ölçmek üzere mümkün olan en hızlı şekilde yapmanız gereken bir test var, bu testin çok zorlayıcı olduğunu düşünmüyorum. bir insan figürünün sağ elinde bir şekil (atıyorum üçgen), sol elinde bir şekil (atıyorum kare) var ve bacaklarının arasında da bu iki şekilden birisi değişimli olarak yer alıyor. insan figürü ön, arka, sağ, sol şeklinde sürekli dönüyor ve size bacaklarının arasındaki şeklin sağ ya da sol hangi kolla aynı şekil olduğu soruluyor.

    bir bölümde de size birkaç saniyede bir değişen sayılar veriliyor. bu değişken sayılar dışında bir sayı ekranda sabit olarak duruyor; ayrıca 0-50, 51-100, 101-200 gibi sayı aralıkları bulunuyor. size verilen sayı hangi aralıktaysa onu işaretliyorsunuz, eğer ekrandaki diğer sayı ile aynıysa eşit kutucuğuna tıklıyorsunuz. bu bölümde de sürekli yeni kurallar veriliyor, örneğin sayı çiftse 51-100 aralığını seçin, sayıda 5 rakamı varsa 0-50 aralığını seçin gibi...

    ingilizce kısmında soru tanıtımları da ingilizce olarak yapılıyor, bunun dışında sınavın tamamı türkçe. iki reading, bir listening parçası bulunuyor. bu parçalardan 3'er, 4'er soru soruluyor. ayrıca parçada geçen bazı kelimeleri eş anlamlısı ya da zıt anlamlısıyla eşleştirmeniz isteniyor. listening kısmının zorlayıcı olduğunu düşünüyorum, hazırlıklı gelmek amacıyla içinde sayılar geçen listening yapmanızı tavsiye ediyorum.

    görsel hafıza testi kısmında da size hızlıca değişen 12 şekil gösteriliyor, daha sonra basit çıkarma işlemi yaptırılıyor ve devamında bu şekilleri hatırlamanız isteniyor. üç tekrar şeklinde oluyor yani 36 şekil göreceksiniz toplamda.

    ve son olarak cube folding testi. bunun için internette birçok programdan alıştırma yapabilirsiniz. kapalı bir küp verilip size bunun açık hali soruluyor. toplamda birisi hiçbiri olmak üzere 3 şık mevcut. 36 küp için 25 dakika süre veriliyor ve geri dönebiliyorsunuz. süre bitene kadar kontrol etmenizi, iyice emin olmanızı tavsiye ederim.

    feast'e hazırlanmak amacıyla skytest preparation software for atco screenings programını alabilirsiniz. 69.99 euro gibi yüksek bir fiyatı var, iki kişi aynı şifreyle programı indirebiliyor yani bir ortakla yarı fiyatına almış olursunuz.

    skytest alacaksanız sadece;

    coordinate system test
    cube folding test
    planning ability
    learning and applying rules ve divided attention test kısımlarına çalışmanız yeterli.

    kişisel görüşüm şu: feast'ten gerçekten güzel bir puan almak istiyorsanız ve imkanınız varsa programı alın. böylece sınava aşina olmuş olursunuz çünkü coordinate system test neredeyse birebir aynı.

    tabii ki skytest'i ezber gibi düşünüp çalışmamak lazım çünkü bu testler hep mantığa dayanıyor. skystest'le kafayı bozarsanız sınavda kafanız karışabilir. :)

    3.tercih:

    tercihlerin mülakattan önce yapılmasını biraz saçma buldum ama boş kadro kalmasını engellemek için böyle yapılmış olabilir diye düşünüyorum. bu sene için 38 kadro açılmıştı, istediğiniz kadar tercih yapabiliyorsunuz.

    tercihleri ilk başvurduğunuz dhmi iş başvuru sitesinden yapıyorsunuz. daha sonra mülakata götürmek üzere çıktı almanız gerekiyor.

    4.mülakat:

    mülakatlara 10 kişi 10 kişi girdik toplamda 4 gün sürdü. her 10 kişi için 2 saat süre ayrılmıştı. bazı arkadaşlar daha spor giyinmişti bu konuda bir problem olmadı ama tavsiyem takım elbise giyerek gidilmesi yönünde. önem verdiğinizi göstermek gerek diyorum. girişte yine telefonları alıyorlar.

    toplamda 35 zarf vardı, bu 35 zarfta farklı sorular olduğu, içimizden birinin bir zarf çekeceğini söylediler. her zarfta aynı sorudan 10 adet var. 10 kişi ayrı ayrı ama aynı soruları cevaplıyor. zaten çıkan kişinin içerdekilerle iletişim kurma ihtimali yok.

    beklediğimden çok daha rahat geçti. karşımda biri genel müdür yardımcısı diğerleri daire başkanları olmak üzere 5 kişi vardı. zarftan 5 adet genel kültür sorusu çıktı, soruların genel olarak 4'ü çoğu kişinin bilebileceği düzeydeydi. bu soruları sesli olarak cevapladım hem de önümdeki kağıda yazdım.

    toplamda 5 dakika anca sürmüştür.

    5.yerleştirme:

    yerleşebildik şükür ama bundan sonra tek bir aşama kaldı o da güvenlik soruşturması.

    eğitime başladım, şubat 2020 itibariyle hala eğitimdeyim. sorusu olan arkadaşlara elimden geldiğince yardımcı olurum.

    edit: düzeltme. uyarı için 345r1'e teşekkürler.
    2.edit: skytest'i kur farkından dolayı türkiye için indirimli fiyatıyla https://www.skytest.com/feast-turkey.htm bu linkten indirebilirsiniz.
  • dünya üzerindeki en çok sorumluluk ve konsantrasyon isteyen,dolayısıyla en stresli mesleklerin başında gelen iş.kontrolör olmak isteyenler için bildiğim kadarıyla sadece anadolu üniversitesinde bu bölüm vardır.
hesabın var mı? giriş yap