• rekabet hukuku anlamında belirli bir ürüne ilişkin coğrafi pazardaki teşebbüsler arasında yaşanan birleşme-devralmalardan sonra o pazarda oluşacak değişimin/yoğunlaşmanın (concentration) hesaplanması için gerek avrupa ve amerika'da, gerekse türkiye'de rekabet kurulu tarafından kullanılmakta olan bir indextir.coğrafi pazarda faaliyet göstermekte olan teşebbüslerin o pazardaki pazar paylarının kareleri toplanarak hhi bulunur...eğer bulunan rakam 2000'in üzerinde ise yoğunlaşma olduğuna kanaat getirilir...ancak önemli olan birleşme/devralma öncesi ve sonrası hhi indexlerinin değişim oranıdır ki, bu da delta olarak adlandırılır. şayet delta 150'nin üzerindeyse anti rekabetçi bir pazar oluştuğuna kanaat getirilir. ancak yoğunlaşmanın eşik değerler üzerinde olduğu bir pazar, hakim durum veya birlikte hakim durum yaratılmasına daha açık bir pazar olsa da, hhi'ın ve delta'nın eşik değerler üzerinde çıkması, rekabet kurulu'nun o birleşme/devralmaya izin vermeyeceği anlamına gelmez her zaman...
  • hhi olarak da bilinir. herhangi bir pazardaki sirketlerin paylarina bakarak hesaplayabilirsiniz--pazarda bulunan sirketlerin pazar paylarinin karesi alinarak hesaplanir. en az 0 en fazla ise 10000 degerini alabilir.

    diyelim ki oyuncak hamuru pazarinda 4 tane sirket var ve hepsinin de pazar payi yuzde 20'ye esit. pazarin geriye kalan yuzde 20'si de iki baska sirket arasinda esit olarak dagilmis olsun.

    bu pazarin

    hhi = (20^2) + (20^2) + (20^2) + (20^2) + (10^2) + (10^2)

    ya da

    hhi = 4(20^2) + 2(10^2)
    hhi = 1600 + 200
    hhi = 1800

    hhi'i 1000'den az olan pazarlar az yogun olarak degerlendirilirken, 1000 ile 1800 arasindaki pazarlar orta dereceli yogunlukta kabul edilir. hhi'i 1800'den yuksek olan pazarlar ise yogun olarak degerlendirilir. eger hhi 10000 ise bu pazarda tekel, yani pazarin yuzde 100'une sahip bir sirketin varligina isaret eder. hhi 1000'den az olan pazarlar fazla rekabete sahip olarak degerlendirilirken 1800'den fazla olan pazarlarda ise rekabetin kisitlanmis oldugu dusunulur.
  • piyasadaki rekabet düzeyi hakkında fikir veren göstergelerden biri. özellikle birleşme ve devralmaların değerlendirilmesinde kullanılmaktadır.

    diğerleri (bkz: pcm) (bkz: concentration ratio)
  • iyi bir pratik ölçüttür. hiçbir şirket pazara giriş veya şirket satınalma/birleşme kararını yalnızca hhi'ya bakarak vermez elbette; ama "kardeşim bu pazarda rekabet var mı yok mu" sorusuna sayısal bir yanıt vermek için yeterlidir.

    tabii ki tekelleşme tu kakadır, ama her şirketin hayali tüm pazarların tekeli olmaktır. (bkz: emperyalist kapitalizm)

    bulunduğu (ve henüz bulunmadığı) pazarlara hükmetmek isteyen şirketler, yatırımlarının rekabet cinsinden getirisini [(yatırım sonrası hhi)-(yatırım öncesi hhi)]/(yatırım maliyeti) formülü ışığında irdeleyebilirler.
  • piyasa yoğunlaşması analizinde yaygın şekilde kullanılan en önemli göstergelerden biridir.
    faaliyet sınıfı içindeki tüm girişimlerin o sınıftaki toplam ciro içindeki paylarının kareleri toplamı ile bulunur.
  • muhtemel bir tekelin uyarıcı sinyalidir. herfindahl rakamı ne kadar yüksek olursa, piyasa gücünün de o oranda yoğunlaştığı kabul edilir. temel üstünlüğü de basitliğinde yatar.
hesabın var mı? giriş yap