hugo chavez

• yerine bizim liderimiz ölseydi de o ölmeseydi dediğim son lider gibi lider.
• chavez hakkında yorum yapmadan önce venezuela'da neler yaşandığını biraz detaylı bilmek gerekebilir :
  
  bütün doğal kaynakları (petrolden bahsediyoruz, çok fazla petrol) bir kaç oligarkın elinde bulunan, halkın yoksulluktan kırıldığı, suçun kol gezdiği bir memlekette kaynakların geniş topluluklar tarafından paylaşılmasını amaçlayan bir devrimin lideridir chavez.
  
  kendisine karşı yapılan darbenin failleri affedilmiş, hala ülkede siyaset yapabilmektedir.
  
  chavez hükümetine ve yeni anayasaya karşı planlanan ve gerçekleştirilen darbenin detaylarını öğrenmek isteyenler için :
  http://en.wikipedia.org/…ll_not_be_televised_(film)
  
  şu adresten online izlemek de mümkün ama siz yine de dvd'sini bulun :
  http://mydocumentarys.com/…n-will-not-be-televised#
  
  ece temelkuranın biz burada devrim yapıyoruz sinyorita adlı kitabında, venezuela'da olan bitenler bir türk gazetecinin gözünden amlatılmıştır.
  
  chavez'in pek çok hatası olmuştur muhtemelen, ama biz onu doğrusuyla yanlışıyla sevdik.
  bizim memlekette enteresan bir şekilde arap emirleri kralları sevilir de, petrol parasını halkın paylaşmasını sağlayan liderlere diktatör denir.
  
  hoşçakal presidente, mekanın cennet olsun...
• amerikan kopekleri onun tasagini yesin, iyi bilirdik.
• türk medyasında ''ilk defa yenilebilir, çok zorlu bir rakip, hugo düştü düşecek'' tarzı yorumlarla kaybedeceği öngörülen liderdi, görülüyor ki %55 civarı bir oyla tekrar lider seçildi, bizim medya venezuela halkını, bozkır yobazları ile bir tutuyor anlaşılan.
• şöyle bir konuşması vardır;
  
  "yoksulluğun ilahi bir plan olduğu büyük bir yalandır. tanrı açlık ve yoksulluk isteseydi denizde balık, ormanda meyveler armağan etmezdi. tanrı, insanların ulaşabileceği ve herkese yetecek kadar zenginliği tüm insanlara sunmuştur ama birileri bunların çoğunu almak için "tanrı sizlere yoksulluk karşısında sonsuz ve mutlu hayat verecek" demektedir. yoksulluk arttıkça ve tanrı'nın herkes için verdiği zenginliklere birileri daha fazla el koydukça tanrı adına konuştuğunu ileri sürerek yoksulluk karşısında "sus" diyen din adamları da çoğalmaktadır. latin amerika yoksulluk karşısında susanların coğrafyası olmayacaktır."
• hayatını kaybetmis... büyük ve cesur devlet adamıydı; sadece venezuela için değil, dünya için büyük bir kayıp...
• 1- seçimle iş başına gelmiştir, venezuela (ya da venezüella) tarihinin en yüksek oy oranı ile (%57).
  
  2- yaptığı ve anti-demokratik olduğu söylenen anayasa değişiklikleri de yine halkoyuna sunulup onaylanmıştır.
  
  3- kendisine direnen ve cnn'ce özgürlük mücadelesi veriyor olduğu söylenen "sivil toplum kuruluşları" dünyanın en yoz sendikaları, zengin dernekleri ve katolik kilisesinden oluşmaktadır, amerika finansmanı ile varolabilmektedirler. bu arada milli eğitim bütçesini elinde tutmakta olan katolik kilisesinden bu ayrıcalığını almış ve eğitimi de millileştirmiştir (tevhid-i tedrisat). katolik kilisesinin ne önemli bir demokrasi mücahidi olduğu buradan da anlaşılabilmektedir.
  
  4- seçimle ve halk desteğiyle iktidara gelen ve böylece iktidarda kalmakta olan chavez, oğul bush gibi sadece zengin babasının zengin oğlu olduğu için normalde rüyasında göreceği noktalara dünyanın en gülünç seçimiyle gelen birine göre çok daha meşru bir şekilde makam işgal etmektedir ve gelecek seçimde halkın oy vermemesi halinde iktidardan gitmesini engelleyecek hiç bir şey yoktur, olmasını sağlayacak herhangi bir eylemde de bulunmamaktadır.
  
  5- amerikanın ekonomik olarak ayakta kalmasının en önemli kaynağı dünyada devletlerin çoğunun rezerv para olarak dolar saklamakta oluşudur, ki bu da imf tarafından anlaşmalı olduğu her devlete zaten dayatılmakta olan bir farzdır.
• yahu yillardir sozlukteyim, su solla alakali konularda milletin sapitmadan iki kelami bir araya getirememesine karsi saskinligim ilk gunku tazeligini koruyor. sacma sapan iddialarda bulunup yanlislaninca utanacagina uste cikan mi ararsin, alakasiz iddialari yoktan var edip ona saldiran mi, her haltta bir hinlik, bir abd yalakaligi arayan mi, entrika intikam sevhet vahset ne ararsan var.
  
  eleman gelmis chavez diktatordur demis, ona kizan biri de kademeye girerek, chavezin halkin petrolunu abd'li sirketlerden alip devletlestiren, sosyal adaletsizligi ortadan kaldiran sahane bir lider oldugunu soylemis.
  
  ikinci kisimdan yorum sahibinin bu boyuta ait olmadi belli olmasina ragmen kibarca anlattik durumu, birkac ayri kistas kullanarak. heyhat, buna bakmaya usenen veya bakmasini bilmeyen (yurtdisinda yasadigim icin herkesin ingilizce bildigi sanrisina sahibim ama muhtemelen benim google'dan 2 dakikada ulasabildigim sittin tane rapor bazilarina bagdat kadar uzakta), baskalari tarafindan ortaya konulmus ozetine/tercumesine dahi itibar etmeyen, kisaca basit verilere dayali bir muhasebeye girme disiplini edinememis insanlardan, "devletlestirme de her durumda ozellestirmeden daha halkci olmayabilir" gibi daha soyut ve kavramsal yorumlara katilmalarini da beklememek lazim.
  
  ama beklentilerimi ne kadar dusursem de bir yere kadar be birader. ben bariz bicimde yanlislansam utanip sikilirim. hadi gururum yemedi, en azindan o kanitlara karsit birseyler bulmaya calisirim altta kalmamak icin. ama sanki iki satir yukarda madara olmamisim gibi, gonul rahatligiyla daldan dala atlayip alakasiz bir konuda alakasiz bir yerden saldirmam. ne demek kardesim amerikan sirketleri ihale alamiyor diye endise ediyormusuz da, o sirketlerde hissemiz varmis da. boyle melihgokceklik yaparken en ufak bir rahatsizlik duymamak ne buyuk bir nimettir kimbilir.
  
  daha sonra denmis ki, "atip tutmadan once" chavez'den onceki haliyle de karsilastirmak lazim. lazim da, niye atip tutmak? surada bir entry yazmadan once 10 tane rapor okudum sirf merakimdan, millet oturdugu yerden begenmiyor verileri. kaynak kicimmiymis, yaz abicim neyi uydurmussam. baska verileri gozardi mi etmisim, soyle bilelim. yorumlamasini mi carpik yapmisim, hay hay, duzelt bizi. "olmamis" demekle olmuyor. neyse, lafimiz havada kalmasin diye yaptik da kiyasini. venezuela devletinin kendi resmi rakamlarini veriyorsun, chavez oncesi - sonrasi kiyasini yapiyorsun, halen millette bir kucumseme, "oyle bilmemne katsayilariyla bitmiyor bu isler" havalari.
  
  bir de burada baglam diye birsey var. bir acigini yakalasam da chavez'e laf soksam diye istatistikleri didik didik etmiyoruz, "yoksulluk var iste, indirin bu diktatoru onursuzca" demiyoruz, onun yerine yoksulluk yok diyenleri ciddiye alip laf anlatiyoruz. anlattikca da, bu alakasiz acilimlara cevap verdikce de isin icine daha cok cekiliyorsun. adam gibi yazanda kabahat, bastan verecektim am got sik yarrak birseyler, dalgami gecip keyfime bakacaktim.
  
  zaten sonunda orhan perver efendi gelmis, chavez'i hakkiyla elestirmek icin bir yandan da imf ile yola devam eden benzer ulkeleri incelemek gerektigine baglamis konuyu. baba ben bir arkadasa bakip cikacaktim, sen karsilastirmali ekonomi tezi yazdirmadan birakmam diyorsun. chavez oncesi doneme kiyaslama yapip zaman boyutunu halletmistik zaten, simdi diger ulkelere bakip mekan kismini da bitirelim, chavezi uzay-zaman dokusuna yedirelim.
  
  1) "illa ki petrolün kamulaştırılmasını savunuyor değilim ancak venezuella petrolü tümüyle amerikan şirketlerinin elinde olsa idi bugün daha müreffeh bir venezuella mı olacaktı?"
  
  >> yoo, olmayabilir tabii. ama melihgokcek abinin sandigi gibi devletlestirmek demek halkin petrolunu kaka amerikalidan alip halka vermek demek degil dedik. pay arttiriminin finansmani sonucta halkin cebinden cikiyor, yabanciya giden kar bu finansmanin ve verimsizligin yukunden azsa, halka kazik atmis oluyorsun. bazilari daha bu muhasebelerden habersiz, olayi robin hood vs robber baron boyutuna indirgemeden anlamiyorlar, onu dedik.
  
  2) bu imf nereden cikti ya? ya parayi welfare state'e ve silah alimlarina gom ya da imf'nin kulu kolesi ol diye bir ikilem niye? chavez zaten dunya kadar petrol parasiyla borclarinin cogunu erkenden odeyip bitirmisti, latin amerikanin geri kalaninin aksine ihracatin yuzde 80-90'ini, devlet butcesinin de yarisini olusturan petrol geliri sayesinde imf'yle durmasina gerek yok. yani buradaki mantigi anlamiyorum, ben sunu dedim: "chavez dunya kadar parayi sosyal programlara gomdu. bu paranin geri donusumu yok. sosyal programlar gerekli ama surdurulebilir yatirimlar yapilmazsa uzun vadede o programlara giden kaynaklar kuruyacak". buna karsilik tepki, imf ile kalsa da ayni olacakti. hem onu da nereden biliyorsun, paralel evrenden mi geldin?
  
  3) "gelir dağılımındaki eşitsizlik konusunda venezuella amerika'dan çok da gerilerde değildir"
  >>aslinda gini rakamindaki .40 ve .50 arasindaki degisim dunya kadar fark yaratiyor da konumuz bu degil. ayriyeten, abd'nin nufusunun ucte biri yoksul veya asiri yoksul olarak siniflandirilmiyor, yahut ne abdnin ne turkiyenin en zengin onda biri en fakir onda birinden 50 kat zengin degil (16 kat) ama konumuz bunlar da degil. konumuz su: eger biri cikip da george bush/tayyip erdogan abd'de/tr'de gelir adaletsizligini yoketti/azaltti/dovdu burnundan kan getirdi dese dalgani gecersin. ve akabinde sen elestiri yaptin diye seni rus yalakasi, iran ajani, vs diye etiketlemeye calisirsa akil sagligindan suphe edersin.
  
  yani yine deminki garip mantik var. "chavezin sosyal programlara harcadigi paralar esitsizligi azaltmiyor" iddiasina karsin savunma "ne yani, sanki abd cok mu esit?". bana ne abi abd'den, ne bicim bir refleks bu?
  
  4) "sonuçta açık olan bir şey var, venezuella imf programlarından yakayı kurtardığından beri ekonomisi büyüyor"
  >>bak simdi su kisacik cumleyle ilgili kac ayri problemim var. birincisi elbette buyuyecek, herkesin buyuyor cunku heryerde verimlilik ve nufus artiyor. adam basi gsmh buyuyor diyelim. iki, venezuella imf programlarindan yakayi ne zaman kurtardi? resmen taa 2007'de ciktilar (chavezin 10. senesinde) ama chavez geldiginden beri yavas yavas azaliyordu baglari. yani oyle bir kopus noktasi yok. uc, bu adamlar 2003'te cok ciddi bir kriz yasadilar petrol grevi yuzunden, halkin yarisindan cogu fakirlik sinirindaydi, gsmh de iki sene arka arkaya yuzde 10 azaldi. o yuzden rekor hizla geri sektiler, yoksa oyle yuzde 15'lik buyumelerin solla sagla alakasi yok. dort, petrol fiyatlari katlandi birader, buyuyecek tabii, gmshnin dortte biri. fiyatlar ikiye katlansa gsmh yuzde 25 artiyor, boyle sacmalik mi olur. bunun imf'yle, chavezle alakasi yok. bes, merkezi konumuz gelir adaletsizligiydi, ben diyorum iddialarin ve harcamalarin aksine bu azalmiyor, sen diyorsun "hic degilse buyuduler". ben de zaten bisikletle gelmistim.
  
  5) "eğer yola imf ile devam etse idi gözümüz venezuellada ki yoksulluğu görmeyecekti sanıyorum....netekim dünyaya amerikan gözüyle bakan imf ağızlılarımız halihazırda imf politikalarına devam eden üçüncü dünya ülkelerindeki yoksulluğa, yolsuzluklara, gini rakamlarına bakıp onlar için vaz-ı nasihatlerde bulunmuyorlar"
  
  >>bir turlu doymak bilmeyen amerikan gozum, imf agzim, para kokusunu yuz metreden duyan dunya bankasi burnum ve zenci cukumle (buraya gelecegini tahmin edemeyen var miydi) belirtmek isterim ki hugo chavez basligina yazmamin sebebi, imf pencesindeki 3. dunya ulkelerine merhem olacak 21. yy'in das kapitali ve benim magnum opusum "gini in a bottle" isimli eserimi kopegimin yemis olmasiydi; pazartesine yenisini yetistiriyorum.
  
  ben bu mantiga giderek isiniyorum. venezuela hakkinda yaptiginiz abuk yorumlar, venezuella merkez bankasi datasiyla curutulurse, eritrea'nin ekonomik durumunun da kotu olmasiyla avunulabilir. hele hele eritrealarin her birinin senelik 60 milyar dolarlik petrol endustrisine sahip oldugunu dusununce avunmayi da birakip savunmaya gecebilirsiniz.
  
  6) "chavez bildik imf politikaları uygulayıp piyasacı olsaydı, bütçeyi daraltıp kamu harcamalarını kıssaydı..."
  savunma butcesini daraltsa daha iyi olacagi kesin. bunun otesinde kamu harcamalarini kismak zorunda degil (kismayi birak, buyutuyor adam kamu payini), daha akillica yapabilirdi. (sanki abd/imf/turkiye/namibya yapiyor da dediginizi duyar gibiyim, gibiyi birak basbayagi cinliyor kulagim. bu arada kulagi unutmusuz, nato kulakliyim). yani bu rezervler sonsuz degil ve adam sosyal programlara yapilan harcamayi uce katlamasina ragmen o oranda bir gelisme gozukmuyor benim anladigim kadariyla. daha duzgun veriler varsa goreyim, fikrimi degistiririm, atla deve degil.
  
  7) "rakamları bu kadar seviyoruz madem, biraz da buraya kafa yoralım"
  sen yor biraz da birader, google bir tek bana mi var. venezuellayi haksiz yere elestirmeyelim derdiyle, alakasiz bir yorumu imf propagandasi sanmak, "bunu kanitlamanin yolu ancak soyle soyledir" diye 12 ciltlik is cikarip o yuku de tamamen karsidakine yikmak, ustune kaymak niyetine "kanitlayin diyoruz ama bunun gibi rakamlarla da kafayi bozmayin" temasini yedirerek anti-bilimselligi veya tembelligi genis perspektif sahibi olmakla karistirmak, ve daha nice mekler maklar, koy gotune gramerin sana birsey olmasin.
• kendisinden once gebermeyi hak eden onca insana ragmen maalesef hayatini kaybetmistir.
• venezuela nın amerikan yanlisi subaylarca darbeye maruz kalan devlet baskani.
  ve 48 saat icinde halkin ve ordudan bazi subaylarin yardimiyla gorevine donen.uzunca bir sure adini duyacagimiz bir isim.