hürremiye

• islamda, dinin emirlerini geçersiz sayan, ruhgöçüne (reenkarnasyon) inanan ve önderlerini tanrılaştıran akımların ortak adıdır.
• genellikle din dışı kabul edilen,uç heterodoks akımlardır.şark ortaçağının gerçek ruhunu kanımca ortodoks/sünni müslümanlıktan ziyade onlar temsil eder.
  şüphesiz ki hürremiliğin sembolü merv'in maskeli hakimi el-mukanna'dır.mukanna haram olan herşeyi helal,helal olan herşeyi haram ilan etmiştir ve müslümanlığa karşı antipati duyan iranlı/türk kitlelerin desteğini almıştır.
  
  ayrıca:
  
  (bkz: karmatiler)
  (bkz: mukannaiye)
• (bkz: hurremizm)
• farsça'da mutlu anlamına gelen hürremden türetilmiştir. mensupları daima sembolik olarak kızıl elbiseler giymelerinden ötürü "kızıllar - kızıl giyinenler" yani (bkz: surxjamagan) sıfatına sahiptirler.
  
  (bkz: abdülbaki gölpınarlı)ya göre ise "kızılbaşlar" hürremiler'in ruhani torunlarından başka bir şey değillerdi.
  
  islamın caferiliğini anlayabilmek için hakkında ileri okumalar yapmak ve kafa yormak gerektiren bir meseledir.
  
  ''...ünlü tarihçi "abd'el-gâni el-makdisî" hürremiler'in düalist bir mezhebe bağlı olduklarını, isyan bayrağı altında toplandıkları zamanlar haricinde kan dökmekten kaçındıklarını, kainatın aslının ışık olduğuna inandıklarını, temizliğe aşırı özen gösterdiklerini, insanlara nezaketle yaklaştıklarını, bazılarının da evlenmeye gereksinim duymaksızın kadınlarla birliktelik sürdürdüklerini, ve başkalarına zarar vermemek kaydıyla her türlü ilişkiyi mübah saydıklarını anlatmaktadır. aralarında çok değişik inançları barındıran bu insanlar peygamberlerin farklı dinler getirmiş olmakla birlikte hepsininde aynı ruhtan olduklarına inanıyorlardı.
  "naubakhti" ise bunların şarap ve içki içtiklerini, ebû mûslim horasanî'ye aşırı saygı duyduklarını ve onu kendilerinin imâmı olarak tanıdıklarını, ayrıca tenasühe inandıklarını nakletmektedir. içki içmeyi ve zorlama olmamak kaydıyla gayri meşrû cinsel ilişkiyi mübah sayan hûrremiler, bu çeşit ve benzer uygulamalarıyla hedonist bir ahlak görüşünü benimsemekteydiler.
  neticede el-makdisî'ye göre bunlar kendilerini islam kisvesi altında gizleyen mazdekçiler'den başka bir şey değillerdi....''