ibrahim tenekeci

• 'rabbim sen olmasan kimin aklına gelirim ben' diyen rahatı kaçmış yazar
• "ey aşk, yaptığını beğendin mi,
  yetimler gibiyim ziyafetten aç dönen"
  
  (bkz: üzülmedim diyemem)
• "allah'ım bana kaldırımların kalbinden tak. yürüsünler, gitsinler, sesim çıkmasın."
• "bir türkümüz vardı, şöyle başlıyor veya devam ediyor: 'ben ahlâkın beğendim / cemâlinde gözüm yok.' işte bu anlayıştan, doksan - altmış - doksan’a nasıl gelindi? bunu gerçekten tartışmamız gerekiyor. "
  
  -ibrahim tekneci-
• "güzeldim de galiba bunu nasıl söylesem:
  eline sağlık tanrım leyla çok güzel olmuş
  tanrım eline sağlık dünya da çok güzel olmuş
  keşke biraz ölmesem."
  (bir ki deneme)
• "bir hayat,mahçup ve duru
  tanrım,gülleri
  ve sessiz harfleri koru."
  (düş ve dua)
• "soğuktan eliniz ayağınız uyuşmuş bir halde eve geldiniz ve hemen sobanın yanına sokuldunuz. ısınmak için sobanın yanına sokulduğunuz andan itibaren, her geçen dakika sobadan biraz daha uzaklaşır ve en sonunda odanın, sobaya en uzak köşesine oturursunuz. ilk dakikada sizi rahatlatan, huzur veren ateş; yavaş yavaş canınızı sıkmaya başlamıştır. önce üstünüzdeki kazağı çıkarır, daha sonra evdekilerin bütün itirazına rağmen, pencereyi hafifçe aralamaya kalkarsınız.
  
  aşk da böyledir işte..."
• bugün elimdeki kitaplarını^*** tekrar karıştırıp kendimce notlar aldığım yazar, şair.
  
  basım tarihine göre gider isek eğer; üç köpük, profil yayıncılık tarafından 2011 yılında 5. baskısını yapmış. 1. baskısı 1997 yılında dergah yayınlarından olmuş. kitap "pek kıymetli mustafa kutlu hocama saygılarımla..." diye başlıyor. içerisinde 22 tane şiir bulunan kitap 48 sayfa.
  
  ilk şiir mırıldanmalar. her kıta "içimden dedim" diyerek başlıyor. herhalde ibrahim tenekeci o güne kadar içinde biriktirdiklerini artık başka kişilerle paylaşmaya başlayacağından mıdır nedir böyle bir başlangıcı hoş görmüş.
  
  ikinci şiir savunma. bu şiir ibrahim tenekeci şiirinin ne demek olduğuna güzel örnekler sergiliyor. şiirin ikinci kıtası aynen şöyle:
  "mutluyum, çünkü galip gelseydim
  madalyam olacaktı, yüreği kangren yapan
  ve bir gururum, kendini okşatan."
  bu şiir gerçekten tenekeci'nin içindeki masumiyeti ve samimiyeti çok güzel şekilde özetliyor.
  
  18. sayfadaki yangın şiiriyle o zamanlar 27 yaşında olan tenekeci ileride şiir dünyasında kendine bir yer edinebileceğinin tüm sinyallerini veriyor.
  "şeyhim sen bana bir el vermedin
  güneşli havalar hariç
  pekala itaat edebilirdim,
  çözmeye kalkmazdım şifresini ölümün
  ezberlerdim karınca duasını bile
  perihan'ı terk edebilirdim."
  
  hemen ardından gelen anons şiirinde şairin kafasının ne kadar farklı çalıştığını, görünenin ne kadar basit bir şekilde algılanabileceğini bize gösterdiğine şahit oluyoruz.
  "mesela ırmağa binen balık
  güneşi sırtında taşıyan dağ"
  bu biraz çocuk saflığı taşıyan dizeler, insanı düşündürüyor. bakmak ile görmek arasındaki farkı bu şiirde çok iyi yakaladığını söyleyebilirim şairin. ve gördüğü şeyin farkında olması ve bunu bu kadar basit ve güzel şekilde kağıda dökmesi, muhteşem.
  
  düş ve dua adlı şiirin son kıtasına dikkat. ve hazır ol.
  "bir hayat, mahcup ve duru
  tanrım, gülleri
  ve sessiz harfleri koru."
  
  bir hazır ol da sözü yormadan şiirinin son kıtası için. ^*
  "derdimi anlattım efendim
  derdimi anlattım, sözü yormadan.
  oturup dua ettim, yalvardım;
  akıl, git başımdan."
  
  32. sayfadaki çılgınlık şiirinin son kıtasında yine kelimeleri çok basit kullanmış ama ortaya çok güzel bir anlam bütünlüğü çıkartmış olan tenekeci ile karşı karşıyayız.
  "gel a canım
  bir çılgınlık yapalım,
  nasıl olsa dolmuyor deniz
  ırmakları yatağından kaldıralım."
  
  rötuş başlıklı şiir sanırım bu kitapta en beğendim şiir oldu.
  "beni anlamanız için
  kahraman olmanız gerekmiyor.
  düşünün bir kere
  yağmur yemeyeli kaç yıl oldu
  kaç kez sabahladınız
  uykusuzluğun koynunda
  ölümden korkmadığınız
  ne kadar doğru..."
  
  gelelim peltek vaiz'e. bu kitapta aynı üç köpük gibi 20011 yılında profil yayıncılıktan 5. baskısını yapmış. 1. baskısı 1998 yılında şule yayınlarından olan kitap "pek kıymetli ismail kara ağabeyime saygılarımla..." diye başlıyor. içerisinde 18 adet şiir bulunan kitap 48 sayfa.
  
  ilk şiir yanık jandarma. şiir üç kıta ve her kıta "şimdi ben öksüz bir kitabeyim bir mezarın başında" diye başlıyor. bu başlangıç bu kitabın üç köpükten daha farklı olarak daha fazla imge taşıyacağının bir habercisi gibi.
  bu şiirin ilk kıtasında iki dize var ki ne diyebileceğimi bilemiyorum.
  "ve dilsiz bir alfabe yürüyor dudaklarıma
  dilsiz bir alfabe, ilk harfi bıçak olan"
  
  kitabın ikinci şiiri gömünün başlangıcı da çok etkileyici.
  "uyuruz ve uykudur tanrı'nın en hayırlı evladı
  çünkü gece oldu mu sokak cüzamlı bir bakire
  ya da bir kabadayı, cüsseli mi cüsseli"
  
  üçüncü şiir mektup. bu kitaptaki iki favori şiirimden birisi.
  "
  i
  işte yine günün belini kırıyor akşam
  ve sen kırlara benzersin günün bu saati
  çıkarmamışsan çiçekli elbiseni...
  
  hatırla ve sıkı tut:
  korkardın küçükken
  serçe parmağın uçacak diye elinden.
  diğer çocuklara benzerdim bense
  benzemesi gibi bir çinlinin diğerine...
  
  ii
  şaşkınım, şehir açmıyor beni
  ve namım yürümüyor burada
  çünkü bir tuhaf burada her şey;
  denizi sel basıyor, hayret
  hayret, şehir sığmıyor taksiye
  ve terör estiriyor rüzgar
  kaldırıyor dağın eteklerini bile.
  
  ve burada sensiz bahar
  hem yatalak hem öpmeden geçiyor
  bir jeton
  yanağıma getiriyor da yanağını
  kokunu rüzgara salsan
  bana getirmiyor."
  
  20. sayfadaki veryansın şiirinin son kıtasının başında yaptığı göndermeyle kendi içerisindeki saflığı ve temizliği bir kere daha hatırlatıyor.
  "oysa taptaze gelir gün, üstünde sabahlığı
  ne güzeldir o senin serin suların
  ama nafile
  tan vaktiyle
  bize nikah düşmez artık, çünkü unuttuk
  nur içinde yatmayı, hem aşk içinde
  oysa evvel zaman içinde
  kar olmayı düşlerdik, dağlara yar olmayı"
  
  kitaba adını veren şiiri peltek vaiz ile okuyucunun şiirden keyif almasını ve yüzünün gülmesini sağlayabilmiş şair.
  
  ve sayfa 44. belki çoğu kişinin ibrahim tenekeci'yi tanımasına ön ayak olan şiir: bir ki deneme.
  "güzeldim de galiba, bunu nasıl söylesem
  eline sağlık tanrım, leyla çok güzel olmuş
  tanrım eline sağlık, dünya da güzel olmuş
  keşke biraz ölmesem..."
  dua gibi bir şiir olmuş bu gerçeği söylemek gerekirse. keşke biraz ölmesem kısmına gelene kadar şiirle bütünleşiyorsunuz ve o sondaki keşke biraz ölmesem'i tüm kalbinizle söylüyorsunuz.
  
  ve son şiir de yani solda sıfır adlı şiirde de öyle bir son var ki:
  "biliyordum elbette
  baba yarısıdır ölüm, götürür bizi parka
  geri getirmez kalırız oracıkta..."
  
  ve son olarak sıkılmadan buraya kadar okuyabildiysen sen ey yüce okuyucu giderken söylenmiştir üzerine de birkaç kelamım olacak. 2011 yılında 4. baskısı profil yayıncılık tarafından yapılan kitabın ilk baskısı da profil yayıncılıktan 2004 yılında yapılmış. ibrahim tenekeci bu kez kitaba "eşime" diyerek başlıyor. 22 şiir ve 64 sayfa.
  
  kitabın ilk şiiri: taşların içindeki. diğer kitapların başlangıç şiirlerinde olduğu gibi tekrarlayan bir mısra yok bu şiirde. üçer kıtalık üç parçadan oluşan bu şiirin ikinci parçasının ilk iki dizesi:
  "herkes bir parçamı alıyor hatıra diye
  çöpçü çöpümü, dünya vaktimi ve ölüm beni"
  
  genç görünmek isteyen adlı şiirin ikinci parçasından bir alıntı:
  "kızamık çıkarmış sandım ki toprak
  bakıp bakıp titredim gelincik tarlasına."
  
  25. sayfadaki gel zaman adlı şiirin birinci parçasının son kıtasından bir dize:
  "beni göresin diye yaşıyorum ey ölüm"
  
  bu kitapta yer alan kanaatimce en başaralı şiir kitaba adını da veren giderken söylenmiştir.
  "
  i
  bakın ne diyorum, dünya
  sekerek yürüyor, gözümden düştü ya.
  
  seviyorum aklımın almadığı şeyleri
  titriyorum emin olduğum zaman
  evlerin ev halkının ve devletlerin
  gidiyorum bıraktığı boşluktan.
  
  nefes alıp emek veren, insan görünce kaçan
  gereksiz harcamalar gibi herkesin
  canını sıkan ve sonra bırakan
  gidiyorum, bu kesin.
  
  ii
  toprağım ben, dünyanın kök saldığı
  ancak uyurken rabbime nazım geçer.
  
  dünyayı, o görkemli hastayı
  belki bir rüzgar eser beni görmeye
  diyerek bekledim ve düşündüm ki
  gözlerim kalacak benden geriye.
  
  suyu görünce susan bir anneyle bir baba
  gibi yaşadım bir kabuğun altında,
  dedim bir şey gösterin isim koyacak
  bir şey gösterin, şaşırsın bana.
  
  iii
  bu kadar mezarın arasında ne büyür
  ey ölüm, gel otur şuraya ve düşün.
  
  sözcük yapımında kullanılan
  bir şeydir senin gülüşün.
  herkes güzeldir sustuğu kadar
  sen de güzelsin, bu mümkün.
  
  ne kaldı geriye aslına uygun olan,
  tutumlu güneş, girişken gün
  gibi sen kaldın, eli ekmek tutan
  bir bahçe kadar düzgün."
  
  ışıklandırma çalışmaları adlı şiirinde de çok etkileyici iki mısraya sahip:
  "kaçan bir gol kadar üzülmedik değil mi
  ölürken çocuklar o güzel afrikada."
  
  açıkçası üç köpükte yeni bir soluk olan, peltek vaiz ile kendine bir yer edineceğini belli eden tenekeci'nin giderken söylenmiştir adlı kitabındaki şiirleri eski kitaplarındakiler ile kıyaslandığında etkileyiciliğini kaybetmiş gibi geldi bana. benim yanılgımdır umarım.
• birçok kez "of" çektiriyor.
  
  "düşüyor içime dipsiz bir kova
  yaşamak ne zor kalbi olana"
• "iki insan karşılıklı olarak konuşabilir, dertleşebilir, iş yapabilir, kavga edebilir; fakat namaz kılamaz. namazın kılınması için, birinin diğerine sırtını dönmesi icap eder. böyle bir şeyin birinci şartı ise itimattır."