• normalde kitap basım işleri şöyle yürür:

    - yazar kitabı bilgisayarda yazar / çevirmen kitabı çevirir, yayınevine word dosyası olarak gönderir.

    - editör kitabı okur, varsa düzeltmene, son okumaya yollar. onlar da word dosyası üzerinde çalışır.

    - sayfa tasarımı yapan eleman word dosyasını elindeki şablona göre şekillendirir ya da indesign, pagemaker, quarkexpress gibi bir programa aktarır ve biçimlendirir.

    - kitabın çıktısı alınır, son kez kontrol edilir. ardından matbaaya gönderilir.

    - matbaa kitabın aydınger ya da film çıktısını alır ve basar.

    bu aşamaların hiç birinde scanner, ocr programı gibi şeylere ihtiyaç duyulmaz.

    eğer, basılı bir kitapta "ın" yerine "m", "rı" yerine "n", "w" yerine "vv" filan görüyorsanız bunun tek bir sebebi vardır:

    kitabı basan yayınevi, başka bir yayınevinin daha önce bastığı kitabı scanner ile taramış, editöryel bir denetim veya katkı yapmadan, taranmış ve ocr programından geçirilmiş metni kendi sayfa tasarımına uygun olarak şekillendirip, okumadan, kontrol etmeden basmıştır.

    bu kitabın çalınmış olmasından başka bir şey değildir.
  • editörle herhangi bir alakası olmayan durumdur. kabul gören standartlara göre editör dosya her ne şekilde gelirse gelsin onu
    * 12 veya 11 punto
    * times new roman
    *1.25 veya 1.50 satır aralığı yapar, öyle çalışır. öyle ücretlendirir. (veya'ların sebebi tr'de küçük taşra kurnazlıkları olabiliyor. yayınevleri tarafından bir punto küçültülüp satır aralığı daraltılabiliyor )

    esas meselemize gelecek olursak neden bu bilgileri verdiğimi de anlayacaksınız. hiçbir yerde character spacing standartları belirtilmez. yani harfler arasındaki yakınlık. bence editörlerin çoğu metin üzerinde çalışırken yakınlaştırmak şöyle dursun, rahat ve temiz okuyabilmek açısından harflerin arasını olabildiğince açıyordur. (sadece ben de yapıyor olabilirim, bilemedim.*)

    metin baskıya hazır hale gelince, yukarıda bahsettiğim kabul gören hali ile editör yayınevine gönderir. işte ne oluyorsa ya orada ya da matbaada oluyor kardeşim. eski usül ocr tarzı programlarla tarama yapıldıysa bu harfler bileşik görünebilir. (bu baskıları genelde korsan yayınlar kullanır ama. ya elinizdeki eski bir kitapsa rastlarsınız. çünkü bugün artık böyle bir teknoloji kullanılmıyor. dijital yürüyor işler. ancak “belki vardır” diye pay bırakarak bu seçeneği de ekledim)
    ya da sayfa sayısından (haliyle kağıt parasından) tasarruf etmek adına character spacing daha da azaltılabilir.
    kağıt/kur mevzularına hiç girmeyeceğim, delirirsiniz. tasarruf etmek istemeleri aşırı normal yani aslında. ancak bir editör olarak eyyorlamam şu yönde;

    okurun konforu her zaman ön planda tutulmalıdır.
    tüm harfler anneanne evinde yerde kaşık pozisyonunda yatan kuzenler gibi görününce sahiden hoş görünmüyor.
    zaten kültür aşırı pahalı bir şey olmaya başladı memlekette. okur, bir romana 40-50 tl verdikten sonra böyle şeylerle karşılaşırsa gayet tabii sövebilir, hakkıdır.
  • baskı sırasındaki (bkz: dpi) küçük tutulduğu için birbirine yakın duran harflerin arasındaki o minik boşluğun yazdırırken bitişik gibi durmasından olabilir belki
  • aynı zamanda ocr ile taranan belgelerde serifli font olması durumunda sıkça karşılaşılan sıkıntıdır.
  • bunun tek nedeni olabilir. resim ya da pdf olarak kaydedilen belgeleri txt veya word dosyası olarak kaydeden çeviriciler ın harfflerini m gibi, rı harflerini de n harfi olarak algılaması. arkadaş da tek tek kelimeleri kontrol etmediği için bu hareketle karşılaş(abil)iyoruz.

    daha önce başıma gelmişti...
  • elde soft copy olmayıp, sadece basılı kopya bulunan durumlarda; tarama yapılır. ocr veya muadil programlar kullanılarak ,resim olarak yapılan tarama, yazı programlarına aktarılır. bu esnada, yetersiz çözünürlük, baskılı kopyadaki ufak basım kusurları v.s. gelmesi, yazılımsal hatalar, hard copy yada scannerda bulunan toz parçaları v.s sebebiyle, ın harfleri m şeklinde , rı harfleri n şeklinde çıkabiliyor. işlemi yapan kişi ya da ekibin , kontrol etmesi gerekir. ama bin sayfalık tuğla gibi kitap bazen kontrol edilmez; bazende kontrol edilse de gözden kaçması durumları yaşanabilir. editörle ilgisi yoktur.
  • yazı fontundan yada yazım düzeltiminden kaynaklanmaktadır. bende çok emin değilim, bir kaç kez denk geldim (mac kullanırken oldu ama pc de olmadı) ama çok fırsatım olmadığından inceleyemedim. bazı fontlarda iki harf yan yana geldiğinde başka bir karakter yazdığınızı düşünüp ona dönüşmekte. ama başka bir fontla yazıp sonradan font değiştirdiğinizde aynı hatayı yapmamakta.
hesabın var mı? giriş yap