• açılın uzman geldi.

    "right" kelimesinin kökü "rig"dir, bu da latinceden gecmedir. "rig" kökü "siraya, duzene koyma" anlami verir. ornegin ispanyolca "dirigir" kelimesinde de ayni kok vardir ve anlami siraya koymak duzenlemektir. ingilizcede "direct" de ayni "rig" kökündedir cunku "rig" kökünün de latincede kullanimi "rec"tir. (" re"ile karistirmayin o "tekrar" anlami verir, ornegin "record" kelimesi latince "recordari", yani yeniden "kalbe" girmektir. couer fransizcada kalp demektir. ayni sekilde cordial kalpten demektir. cardiac arrest'teki kalp ile record'daki cord kalp anlamindadir. bu yuzden ingilizce'de ezberlemek "learn by heart" tir, yani icine, kalbe islemek gibi)

    "rec" kökü direkt, duzenlice, nizami anlami katar. bu yuzden right kelimesi normalde "direkt, dosdogru, duzeltilmis" anlaminda kullanilir. mesela right'in bir es anlamlisi "correct" kelimesidir rec kökü var. (ornek; i didnt get it right, yani tam olarak anlayamadim, ya da "its right in front you" birsey bir yer ariyosun diyelim karsindaki sana "tam onunde" dedi, ya da "right forward" dedi yani " abi yoldan direkt devam et abi" der gibi). neyse, matematik sistemde her sey saga dogru ilerler, bir sey siraya konurken de saga dogru konur. bu yuzden right ayni zamanda "sağa dogru duzenleme" anlami verir. mesela dikdortgenler her zaman "rectangular" yani saga dogru nizami devam eden anlamindadir. geometride açılar her zaman saga dogrudur. ıngilizcede bu yuzden dik açı "right angle" olarak ifade edilir ve dik açı rect, rectus yani right nizami bir yon izler.

    bu yuzden right "sağ" anlaminda kullanildigi gibi "hak" ve siyasal sağ anlamindada kullanilir. cunku sağ goruslu insanlar duzene nizama kayitsiz sartsiz solculara gore daha uyumlu gozukur. bir diger kokeni ise latince'de directus "bakin yine rec koku var ve direkt anlaminda) vucudun sag tarafini ifade eder. kalp solda oldugu icin bir kisi soldan darbe alirsa daha fazla sarsilacagindan sag tarafinin daha guclu oldugunu ve kalbi yoracagindan saglak olmanin daha avantajli olacagini dusunmusler. "hak" anlamina gelmesi ise yine latince'deki "rec" kokudur ve guclu tarafi izah eder. ornegin ispanyolca'da da sag derecha, hak adalet ise derecho"dur, latinceyle neredeyse ayni. buradaki mantik da guclu oldugunu tasvir etmektir. mesela yine ispanyolcada "yasa, kanun" anlamina gelen "regla" kullanilir yani rec kokunden.

    "left" ise kokeni vucudun daha dayaniksiz sol tarafini ifade eden antik yunan etimolojisine dayanmaktadir. "laevus" kelimesindem turemistir. ruscada da sol "levyi" demektir. kelime anlami "sol taraftaki zayif bolge, zayif, dayaniksiz, basina kotu birsey gelmesi muhtemel bolge" olaral ifade edilebilir. bu yuzden nizam ve duzene aykiri olarak fransiz ihtilalinde ilk kez tasviri yapilmistir, yani duzene uymayan zayif insanlar tabiri. ıngilizcede "duzensiz" kelimesi ornegin "irregular" olarak gecer, oradaki rec, rig kokunu farketmissinizdir. ırregular aslinda "guclu olmayan" demektir.

    bu yuzden solak insanlar zayif ve gucsuz insanlar, duzene aykiri insanlar olarak algilanir cogu kez. right kelimesini ise gunumuz ingilizcesinin gunumuze gelmesinde payi olan kentish bolgesi gunumuze getirmistir. kentish adi ustunde kentli, sehirli olarak soylenebilir, yani duzenli nizami insanlar.
  • (bkz: sağduyu)
  • yukarıda bir arkadaşin da açıkladığı üzere türkçe'de de sağ kelimesi, pozitif bir bağlamda kullanılıyor, sağ olmak, sağ kalmak gibi.

    ama olayı bir tık öteye taşıyalım, aynı şeyi biz türkçe'de de yapıyoruz.

    yani bu durum ingilizce'ye has bir şey değil aslında, örnek olarak ve türkçe'ye kaynak olacak şekilde farsça'da da tam olarak aynı şey var.

    rast -> sağ demek
    rast ve rasteş -> doğru, doğrusu demek.

    yani türkçe'de de "işin rast gitsin" derken kullandığımız kelime tam olarak budur, farsça sağ - doğru kelimesi.

    işiniz doğru gitsin!
  • 40 yapar!
    milliyetçi hareket partisinin yıl dönümü kutlu olsun!
  • kürtçede de öyle. "rast". dille ilgili bir şey bu. kendi patolojik ideolojinizle karıştırmayın.
  • konuya cemal süreya'dan bir alıntı ile katkıda bulunayım.
    günler kitabı, 362. gün pasajı:

    fransızca metinlerde "sol el" diye bir sözcük görürdüm. kimi zamanda "orospu el" (la main putain) diye bir deyim. bir türlü yerine oturtamazdım. bir iki kez de çevirdiğim kitaplarda karşılaştım bunlarla. ne yaptım, şimdi anımsamıyorum. atladım mı? belki de belirsizlik içinde geçiştirdim. çok sonra öğrendim "sol el"in "oropsu el"in anlamını. ikisi de aynı şey: masturbasyon yapılan el.
  • bi makale basligiydi sanirim “on the left side, there's nothing right. on the right side, there's nothing left” yaziyordu. kiskanmistim ingilzceyi, ne guzel kelime oyunu yapiliyor diye. sonra kemken'le tanistim.
  • cuz they can't c#
  • fransızca ve ispanyolca'da da aynıdır.

    derecho - derecha
    droit - droit
  • (bkz: türkçe'de sağ ile canlının aynı anlamda olması)
hesabın var mı? giriş yap